"Xáo bài" cho tham vọng AI
Ngày 28.3, thông báo trên X, tỉ phú Elon Musk cho biết đã bán nền tảng mạng xã hội này cho chính Công ty xAI của ông. Thương vụ được thực hiện dưới hình thức hoán đổi cổ phiếu. Đây không phải là lần đầu tiên ông Musk mua bán các công ty của chính mình với nhau. Năm 2016, vị tỉ phú này đã sử dụng cổ phiếu công ty Tesla do mình kiểm soát để mua công ty năng lượng mặt trời SolarCity của chính mình với giá 2,6 tỉ USD. Các cổ đông của Tesla sau đó đã kiện, cáo buộc thỏa thuận mua lại SolarCity là một gói cứu trợ cho SolarCity và làm giàu cho tỉ phú Musk. Tuy nhiên, ông Musk đã dành chiến thắng trong phán quyết của tòa về cáo buộc vừa nêu.
Tỷ phú Elon Musk đã thu lợi từ thương vụ thâu tóm Twitter/X
ẢNH: REUTERS
Trong thương vụ mới, X có giá trị 33 tỉ USD (từ mức định giá 45 tỉ USD rồi trừ đi khoảng nợ 12 tỉ USD), còn xAI có giá trị 80 tỉ USD nên tổng giá trị sau khi mua lại lên mức 113 tỉ USD. Trong vòng huy động vốn hồi tháng trước, xAI được định giá ở mức 75 tỉ USD. Mức giá 45 tỉ USD xem như vẫn cao hơn mức 44 tỉ USD mà Musk đã mua lại Twitter vào tháng 10.2022 rồi đổi tên thành X.
"Tương lai của xAI và X gắn bó với nhau", ông Musk viết trên X và thông tin: "Hôm nay, chúng tôi chính thức thực hiện bước kết hợp dữ liệu, mô hình, tính toán, phân phối và nhân tài". Ông nói thêm rằng việc sáp nhập sẽ "mở ra tiềm năng to lớn bằng cách kết hợp khả năng và chuyên môn AI tiên tiến của xAI với phạm vi tiếp cận rộng lớn của X". Cụ thể, thông qua mạng xã hội X, ứng dụng Grok của xAI có thể tiếp cận người dùng mạnh mẽ hơn. Kể từ khi ra mắt xAI vào năm 2023, tỉ phú Musk đã gắn kết chặt chẽ công ty này với X, nhấn mạnh việc truy cập vào kho dữ liệu khổng lồ từ Twitter/X sẽ mang lại lợi thế lớn cho sự phát triển của xAI. Vì thế, việc thống nhất X và xAI qua thương vụ trên sẽ giúp tỉ phú Musk thúc đẩy tham vọng dẫn đầu về AI. Mới đây, xAI đã tăng cường năng lực trung tâm dữ liệu để đào tạo các mô hình tiên tiến hơn, phát triển cụm siêu máy tính đặt ở TP.Memphis (bang Tennessee, Mỹ). Có tên gọi là Colossus, cụm siêu máy tính này được xAI giới thiệu là lớn nhất thế giới.
Dao hai lưỡi
Thực sự, tỉ phú Elon Musk đã thành công trong thương vụ mua lại Twitter rồi đổi thành X. Thời gian đầu dưới quyền kiểm soát của tỉ phú Musk, Twitter/X đã không mấy thành công vì doanh thu quảng cáo giảm. Nhưng sau khi ông Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ tháng 11.2024 và tỉ phú Musk đóng vai trò thân cận của tân chủ nhân Nhà Trắng, khách hàng quảng cáo cũ đã nhanh chóng quay lại với X. Nền tảng mạng xã hội này đã tăng vị thế mạnh mẽ.
Tesla đang gặp nhiều khó khăn
Lợi thế chính trị của tỉ phú Musk ban đầu đã thúc đẩy giá cổ phiếu của Tesla. Cụ thể, nếu như mức giá chỉ là 242 USD/cổ phiếu vào ngày 4.11.2024 (1 ngày trước bầu cử tổng thống Mỹ) thì đã tăng lên mức kỷ lục khoảng 480 USD/cổ phiếu hồi giữa tháng 12.2024, rồi sau đó dao động quanh mức gần 430 USD/cổ phiếu ở thời điểm ông Trump nhậm chức ngày 20.1.
Thế nhưng, cũng chính vì vai trò của tỉ phú Musk ở Nhà Trắng đi kèm với những phát ngôn của ông ủng hộ cực hữu cùng nhiều chính sách liên quan, khiến tình hình kinh doanh của hãng xe điện Tesla bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Gần đây, dù có những lúc tăng lên trở lại nhưng đóng cửa thị trường tuần qua thì cổ phiếu của Tesla chỉ dao động ở mức 263 USD/cổ phiếu. Nguyên nhân là vì yếu tố chính trị từ vị tỉ phú kiến Tesla đã bị tẩy chay trên nhiều thị trường. Dự kiến quý 1/2025, Tesla chỉ giao khoảng 378.000 xe trên toàn cầu. Đây là mức thấp nhất trong suốt 2 năm qua. Doanh số của Tesla đặc biệt giảm mạnh tại thị trường châu Âu vì liên quan những phát ngôn chính trị của tỉ phú Musk đối với châu lục này. Cụ thể, doanh số xe Tesla tại châu Âu trong 2 tháng đầu năm 2025 giảm 49% so với cùng kỳ năm trước.
Tình hình trên khiến Tesla mất vị thế trước đối thủ BYD đến từ Trung Quốc, nhất là trong bối cảnh năm 2024, Tesla tuy có doanh số cao hơn BYD nhưng lại thấp hơn nếu chỉ tính riêng quý 4/2024.
