Bác sĩ chuyên khoa 1 Phan Ngọc Thảo, Khoa Nội Thần kinh-Đột quỵ, Bệnh viện Gia An 115 (TP.HCM) cho biết, trước khi xảy ra đột quỵ trong các tình huống như quan hệ tình dục hoặc tập thể thao cường độ cao, cơ thể có những tín hiệu cảnh báo mơ hồ như chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu bất thường, khó thở, hồi hộp hoặc đau tức ngực hay ngất thoáng qua. Đó chính là cảnh báo sớm về rối loạn tuần hoàn não hoặc tim mạch, nếu chủ quan có thể dẫn tới đột quỵ cấp tính ngay khi hoạt động mạnh.
Trước khi xảy ra đột quỵ trong các tình huống như quan hệ tình dục hoặc tập thể thao cường độ cao, cơ thể có những tín hiệu cảnh báo như chóng mặt, buồn nôn, nhức đầu
Ảnh minh họa: AI
Tăng huyết áp, hút thuốc, béo phì làm gia tăng nguy cơ đột quỵ
Theo bác sĩ Ngọc Thảo, đột quỵ có hai loại:
Xuất huyết não (vỡ mạch máu não), tỷ lệ 15-20%: Khi huyết áp tăng quá cao và đột ngột (trong quan hệ tình dục hoặc chơi thể thao cường độ cao), có thể vỡ mạch máu, gây chảy máu não. Trường hợp này thường gặp ở người trẻ có tăng huyết áp tiềm ẩn, mỡ máu cao, hút thuốc, sử dụng rượu bia nhiều, chất kích thích, béo phì…
Thiếu máu não (nhồi máu não), tỷ lệ 80-85%: Xảy ra khi gắng sức quá mức (quan hệ tình dục cũng là tình trạng gắng sức) làm tăng huyết áp, hoặc chơi thể thao cường độ cao (có thể bị chấn thương vùng đầu mặt cổ...) làm bong tróc mảng xơ vữa trong mạch máu. Các mảng này khiến tiểu cầu kết dính, hình thành cục máu đông, rồi di chuyển và gây tắc mạch.
Nhồi máu não có thể gặp ở người trẻ bị xơ vữa động mạch, béo phì, mỡ máu cao, tiểu đường, tăng huyết áp tiềm ẩn hoặc rung nhĩ không được tầm soát và điều trị.
“Trong sinh hoạt tình dục, không nên lạm dụng thuốc hay biện pháp kích dục khác. Cần có chế độ sinh hoạt tình dục lành mạnh, điều độ, phù hợp với sức khỏe và bệnh lý đi kèm. Nên tập luyện thể thao và duy trì đều đặn cường độ, tránh các bài tập quá gắng sức đột ngột, đặc biệt nếu có yếu tố nguy cơ tim mạch”, bác sĩ Ngọc Thảo đưa lời khuyên.
Việc kiểm soát các yếu tố nguy cơ cũng rất quan trọng: theo dõi huyết áp, đường huyết, mỡ máu, duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế rượu bia, không hút thuốc và quản lý stress. Ngoài ra, việc khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm những bất thường, từ đó phòng ngừa đột quỵ hiệu quả mà vẫn duy trì sức khỏe và sinh lý bình thường.
Nhồi máu não có thể gặp ở người trẻ bị xơ vữa động mạch, béo phì, mỡ máu cao, tiểu đường, tăng huyết áp...
Ảnh minh họa: AI
Lưu ý khi dùng thuốc tránh thai
Theo bác sĩ Ngọc Thảo, việc sử dụng thuốc tránh thai, đặc biệt là loại kết hợp chứa cả estrogen và progestin (COC), có thể làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông trong hệ tĩnh mạch não. Estrogen được xem là yếu tố chính gây ra hiện tượng này.
Từ đó, các loại thuốc và phương pháp phù hợp mà bác sĩ đề xuất gồm:
Thuốc tránh thai chỉ chứa progestin (Minipill): An toàn, không làm tăng đông máu, không ảnh hưởng mạch máu. Gợi ý sử dụng: Uống hằng ngày, phù hợp cho dùng lâu dài.
Que cấy tránh thai (Implanon/Nexplanon): An toàn vì giải phóng progestin liều thấp, ổn định. Hiệu quả 3 năm, không cần uống thuốc tránh thai hằng ngày.
Vòng tránh thai nội tiết (Mirena, Kyleena): Hầu như không làm tăng nguy cơ đột quỵ vì hormone tác dụng tại chỗ. Phương pháp này có hiệu quả 5 năm, ít tác dụng toàn thân.
Vòng tránh thai đồng (IUD không nội tiết): An toàn về mặt mạch máu. Không hormone, hiệu quả 10 năm.
Thuốc tránh thai kết hợp (Estrogen + Progestin): Có nguy cơ nhẹ đến vừa, tùy liều estrogen và yếu tố cá nhân. Chỉ nên dùng nếu không có yếu tố nguy cơ (hút thuốc, tăng huyết áp, đau nửa đầu aura, tiền sử huyết khối).
Trước khi dùng thuốc tránh thai, nên tham khảo bác sĩ sản phụ khoa để được đánh giá nguy cơ cá nhân.
“Trong quá trình sử dụng, nếu xuất hiện các triệu chứng như đau đầu kèm mờ mắt, nói khó, tê yếu nửa người; đau ngực, khó thở, ho ra máu; hoặc sưng, đau, đỏ một bên chân, cần ngừng thuốc và đi khám ngay. Đây có thể là dấu hiệu sớm của huyết khối hoặc đột quỵ, việc phát hiện kịp thời giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm”, bác sĩ Ngọc Thảo cảnh báo.
