Nhiều người chưa từng biết chỉ số huyết áp cá nhân
"Nhiều người bệnh khi chưa từng được biết chỉ số huyết áp, cho đến khi nhập viện do đột quỵ. Nếu được khám sức khỏe định kỳ, được kiểm soát sớm các nguy cơ, đột quỵ hoàn toàn có thể được ngăn ngừa, thêm nhiều năm tháng sống khỏe mạnh".
Đó là đánh giá của PGS-TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, về tầm quan trọng của khám sức khỏe, sàng lọc bệnh định kỳ hàng năm với việc phát hiện, kiểm soát bệnh mạn tính.
Khám sức khỏe mỗi năm giúp kiểm soát nguy cơ, giảm gánh nặng bệnh tật, tăng thời gian sống khỏe mạnh
ẢNH: LIÊN CHÂU
Hơn 30 năm gắn bó với nghề y, nhiều năm trực tiếp điều trị các ca bệnh nặng, ông Cơ chia sẻ, không ít người bệnh chưa từng được khám bệnh, chưa từng được biết chỉ số huyết áp của bản thân, cho đến khi nhập viện trong tình trạng hôn mê do đột quỵ, với chỉ số huyết áp quá cao.
Do đó, triển khai khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí cho người dân ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên, từ 2026 như Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị đã nêu, là nhân văn, chiến lược, thực sự ý nghĩa với sức khỏe người dân.
Ông Cơ cho biết thêm, bản thân từng chứng kiến, có gia đình vừa thoát nghèo, nhưng chỉ một người bệnh nặng, sau đợt điều trị dài ngày, gia đình đã lại tái nghèo. Do đó, nếu mỗi người được khám sức khỏe, phát hiện sớm nguy cơ, không chỉ tránh được bệnh tật, hoặc được điều trị sớm, hiệu quả mà còn duy trì được sức khỏe để lao động, tạo ra giá trị vật chất cho bản thân, gia đình và xã hội.
Trong khi đó, với nhiều bệnh, kinh phí cho phòng bệnh thấp hơn rất nhiều so với chi phí điều trị khi mắc bệnh, có biến chứng. Như với đột quỵ, đái tháo đường, chi phí điều trị lớn do các biến chứng, và phải điều trị dài ngày. Nhưng nguy cơ bệnh hoàn toàn có thể phát hiện rất sớm, từ đó kiểm soát ngăn ngừa chủ động, chỉ với các xét nghiệm cơ bản, không hề tốn kém.
Bỏ túi kỹ năng sơ cấp cứu đột quỵ – Cứu người trong gang tấc
Khoảng 30.000 tỉ đồng/năm cho khám sức khỏe định kỳ toàn dân
Bộ Y tế cho biết, đang khẩn trương triển khai các giải pháp quản lý sức khỏe theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế, và thực hiện các chủ trương lớn đã được nêu tại Nghị quyết số 72-NQ/TW, trong đó, từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, tiến tới miễn viện phí cơ bản vào năm 2030.
Theo tiến sĩ, bác sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Bộ Y tế đang xây dựng đề án trình Chính phủ kế hoạch hành động, trong đó quy định rõ nội dung, danh mục xét nghiệm và cận lâm sàng cần thiết. Các gói khám hiệu quả, tận dụng tối đa chi phí, tuyệt đối không lãng phí.
"Dự kiến kinh phí khám khoảng 300.000 đồng/người/năm. Dân số Việt Nam khoảng 100 triệu người, do đó tổng kinh phí khoảng 30.000 tỉ đồng/năm. Trong đó, ngân sách nhà nước chi khoảng 25.000 tỉ đồng, phần còn lại do người sử dụng lao động chi trả cho khoảng 16 triệu lao động; và các nguồn xã hội hóa", ông Đức cho biết.
Theo ông Đức, Nghị quyết số 72-NQ/TW chuyển trọng tâm từ "chữa bệnh" sang "phòng bệnh", lấy y tế dự phòng và y tế cơ sở làm nền tảng, giúp người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng và quản lý sức khỏe toàn diện ngay tại trạm y tế cấp xã.
Cùng với sàng lọc bệnh, người dân được quản lý các bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường… hiệu quả, nhờ đó, giảm gánh nặng bệnh tật do các biến chứng bệnh.
Trong giai đoạn 2025 - 2030, mỗi năm các địa phương sẽ luân phiên điều động ít nhất 1.000 bác sĩ về y tế xã, đến năm 2027 mỗi trạm có 4 - 5 bác sĩ.
Theo một nghiên cứu của Viện Chiến lược và chính sách y tế, đánh giá tác động về kinh tế của sàng lọc tăng huyết áp, trong năm thứ nhất chi phí điều trị vẫn ở mức khá cao (hơn 9.000 tỉ đồng), sau đó giảm dần do giảm số ca biến chứng nặng. Đến năm thứ 4 chỉ còn 195 tỉ đồng. Từ năm thứ 5, ngân sách tiết kiệm được chi phí cho điều trị. Đến năm thứ 10, ước tính ngân sách tiết kiệm được hơn 7.700 tỉ đồng. Tính tổng 10 năm có thể tiết kiệm đến hơn 12.000 tỉ đồng, do giảm chi phí điều trị tăng huyết áp và các bệnh liên quan.
Tương tự với bệnh đái tháo đường, tính gộp trong 10 năm, ngân sách nhà nước tiết kiệm được gần 1.700 tỉ đồng.
