Một số người có thể chú trọng bổ sung thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan, rau xanh nhưng vẫn có thể thiếu máu. Nguyên nhân có thể đến từ việc ăn kèm các thực phẩm ức chế hấp thu sắt, theo chuyên trang sức khỏe Healthline (Mỹ).
Một số chất chống ô xy hóa trong cà phê và trà có thể khiến sắt khó được hấp thụ trong ruột
ẢNH: AI
Để tối ưu hóa hấp thu chất sắt, mọi người nên tránh hoặc dùng cách xa bữa ăn những món sau:
Cà phê và trà
Cà phê và trà chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, trong đó có chất chống ô xy hóa mạnh là polyphenol và tannin. Tuy nhiên, các hợp chất này cũng có khả năng gắn kết với ion sắt trong ruột, tạo thành chất không tan, khiến sắt khó được hấp thụ.
Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo những người thiếu máu nên tránh uống trà hoặc cà phê ít nhất 1-2 giờ trước và sau bữa ăn, đặc biệt là khi ăn thực phẩm giàu sắt như thịt đỏ, gan hoặc rau xanh. Nếu cần uống, nên chọn trà thảo mộc.
Sữa và sản phẩm từ sữa
Sữa và sản phẩm từ sữa rất giàu canxi. Cả canxi và sắt được hấp thu tại cùng vị trí ở ruột non, đặc biệt là tá tràng. Tuy nhiên, canxi có thể ức chế hoạt động của các protein vận chuyển sắt và làm giảm hấp thu sắt. Hiện tượng này xuất hiện ở cả hai dạng là sắt nguồn gốc động vật và thực vật.
Tuy nhiên, hiệu ứng này không kéo dài suốt cả ngày. Do đó, chỉ cần không uống sữa hoặc ăn phô mai trong bữa có thịt đỏ hoặc thực phẩm giàu sắt. Cách tốt là nên uống sữa vào buổi sáng hoặc tối, cách ít nhất 2 giờ sau bữa ăn chính.
Ngũ cốc nguyên hạt
Ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu và hạt chứa nhiều a xít phytic. Đây là chất có khả năng gắn kết với sắt, kẽm và canxi, làm giảm khả năng hấp thu khoáng chất. Những người thiếu máu không nên loại bỏ hoàn toàn nhóm thực phẩm này vì chúng vẫn cung cấp chất xơ và protein nhưng nên chế biến đúng cách để giảm lượng phytate.
Mọi người nên ngâm hạt và đậu trong nước ấm 6-8 giờ trước khi nấu. Một số loại có thể ủ mầm hoặc lên men nhẹ để phá vỡ phytate. Một cách khác là ăn kèm thực phẩm giàu vitamin C như cam, chanh, ớt chuông để giúp tăng hấp thu sắt.
Rượu và đồ uống có cồn
Rượu bia không trực tiếp ức chế hấp thu sắt nhưng gây tổn thương gan và niêm mạc ruột, khiến quá trình hấp thu và dự trữ sắt trở nên rối loạn. Người thiếu máu do thiếu sắt nên hạn chế hoàn toàn rượu bia trong giai đoạn điều trị. Uống rượu bia thường xuyên, dù ở mức vừa phải, có thể ảnh hưởng đến quá trình tái tạo hồng cầu, theo Healthline.
