Hẹp van động mạch chủ là một trong những bệnh lý van tim phổ biến và nguy hiểm ở người cao tuổi, với tỷ lệ mắc lên tới 3-4% ở nhóm trên 70 tuổi tại các nước phát triển. Tại Việt Nam, dù chưa có thống kê toàn quốc, các chuyên gia ước tính có khoảng 100.000 - 150.000 người đang sống chung với bệnh lý này. Điểm đáng lo ngại là bệnh diễn tiến âm thầm, triệu chứng dễ nhầm lẫn với sự suy yếu tuổi già, chỉ đến khi xuất hiện đau ngực, khó thở, ngất hoặc đột quỵ thì mới được phát hiện, và khi đó nguy cơ tử vong trong vòng 2-3 năm có thể lên tới 60-70%. "Ngay cả ở những người bệnh chưa có triệu chứng, nếu siêu âm tim đã xác định hẹp van động mạch chủ nặng, nguy cơ đột tử vẫn hiện hữu. Can thiệp kịp thời là yếu tố sống còn", Phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Hoàng Định, Phó giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, khẳng định.
Tọa đàm giao lưu cùng Giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Trương Quang Bình (giữa); Phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Hoàng Định (thứ 2, từ phải qua); tiến sĩ - bác sĩ Vũ Hoàng Vũ (thứ 2, từ trái qua) và tiến sĩ - bác sĩ Cao Đằng Khang
Ảnh: BVCC
Trong nhiều năm, phẫu thuật thay van động mạch chủ mở (SAVR) là phương pháp điều trị chính. Tuy nhiên, đối với người bệnh lớn tuổi, nhiều bệnh nền hoặc thể trạng yếu, phẫu thuật hở tiềm ẩn nhiều rủi ro. Sự ra đời của kỹ thuật thay van động mạch chủ qua ống thông (TAVI) đã mở ra một bước tiến vượt bậc, đem lại cơ hội sống cho nhiều người bệnh vốn trước đây khó có thể phẫu thuật. TAVI là thủ thuật ít xâm lấn, không cần mở ngực hay gây mê toàn thân. Các bác sĩ đưa van nhân tạo qua đường ống thông từ động mạch đùi đến vị trí van động mạch chủ bị hẹp và thả vào đúng chỗ, thay thế chức năng của van cũ.
Giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Trương Quang Bình, Chủ tịch Hội đồng khoa học bệnh viện, nhấn mạnh: "Thủ thuật này giúp người bệnh giảm đau, giảm mất máu, hạn chế biến chứng, thời gian can thiệp ngắn và có thể xuất viện sau 3-5 ngày. Đây là lựa chọn tối ưu cho những người bệnh cao tuổi, có nhiều bệnh nền, sức khỏe yếu, nguy cơ phẫu thuật cao".
Thực tế lâm sàng đã chứng minh hiệu quả của TAVI. Một người bệnh nam 68 tuổi, có tiền sử tiểu đường loại 2, tăng huyết áp, bệnh thận mạn, nhập viện trong tình trạng đau ngực và khó thở kéo dài, được hội chẩn qua đội - nhóm tim mạch và chỉ định can thiệp TAVI. Ca thủ thuật thành công, chỉ vài ngày sau, người bệnh hồi phục tốt, tự sinh hoạt, đi lại nhẹ nhàng.
Trường hợp khác, ông T.V.C được chẩn đoán hẹp van động mạch chủ từ năm 2022, đã chia sẻ sau điều trị: "Trong lúc làm thủ thuật, tôi được gây tê, không gây mê. Sau vài ngày tôi khỏe hẳn, hết tức ngực, khó thở, tinh thần phấn chấn, cảm thấy mình có thể sống thêm 10-20 năm nữa". Những câu chuyện như vậy là minh chứng cho hiệu quả thực tiễn mà TAVI mang lại.
Ê kíp bác sĩ tim mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM thực hiện kỹ thuật TAVI
Ảnh: BVCC
Đến nay, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã thực hiện thành công hơn 100 ca TAVI, khẳng định vị thế là một trong những đơn vị tiên phong và hàng đầu cả nước trong lĩnh vực này. Tiến sĩ - bác sĩ Vũ Hoàng Vũ, Trưởng khoa Tim mạch can thiệp, cho biết thêm: "Chúng tôi hiện sử dụng 2 loại van TAVI, gồm van nong bóng và van tự bung, lựa chọn linh hoạt theo từng trường hợp để đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu cho người bệnh".
Phó giáo sư - tiến sĩ - bác sĩ Nguyễn Hoàng Định chia sẻ về định hướng phát triển: "Mục tiêu của chúng tôi là xây dựng trung tâm xuất sắc về van tim đạt chuẩn quốc tế, không chỉ tập trung vào điều trị hẹp van động mạch chủ mà còn mở rộng sang các bệnh lý van 2 lá, 3 lá và động mạch phổi. Thành công của 100 ca TAVI là nền tảng để chúng tôi thực hiện sứ mệnh: vừa điều trị, đào tạo và nghiên cứu khoa học - đúng vai trò của một bệnh viện đại học".
