Tích hợp chuỗi giao thông xanh '4 in 1'
Trong nội dung ký kết, các bên sẽ phối hợp triển khai mô hình “door-to-door”, kết nối toàn diện các phương tiện công cộng thuần điện, bao gồm tuyến đường sắt đô thị, taxi điện, xe máy điện và xe buýt điện nhằm mang lại trải nghiệm di chuyển không khói liền mạch.

Xe buýt điện VinBus sử dụng năng lượng sạch, không phát khí thải, không gây ô nhiễm tiếng ồn
Hệ thống đặt vé của Hanoi Metro và đặt xe Xanh SM sẽ được tích hợp ngay trên cùng nền tảng của VinBus, cho phép người dân dễ dàng lên kế hoạch hành trình xuyên suốt trên một ứng dụng. Bên cạnh đó, Hanoi Metro cùng VinBus sẽ phối hợp để kết nối với những nhà ga có lưu lượng hành khách lớn, trong khi tất cả các ga đường sắt đô thị sẽ có vị trí đón/trả khách của Xanh SM giúp người dân thuận tiện lựa chọn các hình thức di chuyển thuần điện tiếp theo.
Các bên cũng hợp tác xây dựng chương trình ưu đãi liên thông, giúp hành khách của Hà Nội Metro hưởng những khuyến mãi hấp dẫn khi sử dụng dịch vụ đặt taxi điện, xe máy điện hoặc xe buýt điện.
Bổ sung cho mạng lưới di chuyển xanh, Hanoi Metro sẽ hợp tác cùng FGF - thương hiệu cho thuê xe điện linh hoạt, đề xuất các điểm giao nhận xe tại nhà ga, trạm dừng và trụ sở của metro, đồng thời cung cấp các ưu đãi cho hành khách sử dụng dịch vụ tàu điện đô thị. Hanoi Metro sẽ phối hợp với Công ty phát triển trạm sạc V-Green nghiên cứu đề xuất quy hoạch các trạm sạc tại các ga đường sắt đô thị, giúp hỗ trợ quá trình điện hóa giao thông tại Thủ đô.
"Chúng tôi tin tưởng mạng lưới giao thông xanh kết nối toàn diện và đồng bộ sẽ giúp Hà Nội từng bước chuyển mình thành đô thị không khói bụi, xanh và văn minh hơn", bà Nguyễn Ngọc Thúy Linh - CEO Xanh SM thị trường Việt Nam nhìn nhận.
Mô hình giao thông công cộng thuần điện là bước đi tiếp theo thể hiện quyết tâm chuyển đổi giao thông xanh, xây dựng đô thị không khói bụi của TP Hà Nội. Ô nhiễm không khí tại Thủ đô đã tới ngưỡng nguy hiểm và phương tiện giao thông đã được chỉ ra là nguồn phát thải bụi mịn lớn nhất - chiếm 50 - 70%, chủ yếu đến từ hàng triệu xe máy và ô tô sử dụng xăng dầu trên đường phố mỗi ngày.
TS Hoàng Dương Tùng - Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam so sánh bụi mịn như “sát thủ vô hình” đặc biệt nguy hiểm khi có thể gây nên bệnh hen suyễn, ung thư phổi, gây nhiễm độc máu nhau thai, khiến thai nhi chậm phát triển… Để “cứu” Hà Nội khỏi bụi mịn, không còn cách nào khác là phải xanh hóa những “trạm phát thải di động” gây ô nhiễm này.
Cũng với kế hoạch thay thế 100% phương tiện xe buýt từ xe xăng sang xe sử dụng năng lượng điện, lãnh đạo TP.Hà Nội cũng dự kiến sẽ thí điểm hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm tại một số khu vực đông đúc là điểm nóng về ô nhiễm không khí ngay từ năm nay.
Các chính sách quyết liệt để hạn chế ô nhiễm nhanh chóng được nhiều người dân hưởng ứng. Nhiều người dân Hà Nội đã chủ động chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng hàng ngày, đồng thời tăng cường di chuyển bằng các tuyến xe buýt điện mới khai trương đối với những hành trình phù hợp.

Mô hình giao thông công cộng thuần điện kết hợp metro, xe bus, taxi điện... đang được nhiều quốc gia theo đuổi
Để bất cứ ai cũng dễ dàng tiếp cận phương tiện xanh
Từ lâu, nhiều nước trên thế giới đã phổ biến việc di chuyển bằng metro trong các thành phố lớn như Thụy Sỹ, Hà Lan, Pháp, Mỹ, Cộng hòa Séc, Hàn Quốc, Trung Quốc… Trong đó, Thụy Điển, Hàn Quốc đều đang đẩy nhanh việc hình thành mạng lưới giao thông xanh từ điểm đầu đến điểm cuối bằng việc kết hợp metro với các phương tiện giao thông công cộng hoặc bán công cộng (taxi).
Trong khu vực Đông Nam Á, Singapore đang chiếm tỷ lệ người dân sử dụng giao thông công cộng lớn nhất, phát thải từ giao thông thấp, song đảo quốc cũng đang khởi động chuyển đổi xe buýt sang xe buýt xanh. Thái Lan và Indonesia đang phải tìm mọi cách đối phó với khủng hoảng ô nhiễm không khí như ở Việt Nam, nhưng chưa nước nào hình thành được mô hình giao thông công cộng xanh từ điểm đầu tới điểm cuối. Có thể nói, Việt Nam đang dẫn đầu xu hướng này tại khu vực.
Đánh giá cao mô hình giao thông công cộng thuần điện mà các đơn vị vừa liên kết triển khai, chuyên gia giao thông Nguyễn Xuân Thủy phân tích: đặc điểm của giao thông là kết nối. Metro như “xương sống” của giao thông đô thị. Mỗi tuyến metro hằng ngày có thể vận chuyển hàng vạn người tại các thành phố lớn và metro sử dụng năng lượng điện nên có mức độ phát thải ra môi trường không đáng kể.
Tuy nhiên, với đặc điểm đô thị như Hà Nội hay TP.HCM, nếu không kết nối thuận tiện thì người dân sẽ "ngó lơ" metro. Mặt khác, nếu hàng vạn người sử dụng metro nhưng lại xe máy, ô tô cá nhân, taxi hay sử dụng xe buýt dùng nhiên liệu hóa thạch thì lượng khí CO2 thải ra môi trường cũng sẽ giảm không đáng kể.
Do đó, nếu để đạt mục tiêu kép vừa giảm số lượng phương tiện giao thông cá nhân để giảm ùn tắc, vừa giảm lượng phát thải từ giao thông ra môi trường, thì một mô hình giao thông "từ cửa tới cửa" khép kín đa phương thức (từ metro tới xe buýt, xe taxi, xe ôm, xe đạp...) hoàn toàn sử dụng năng lượng điện và tất cả được cùng tích hợp trên 1 ứng dụng, là mô hình rất tốt, cần được nhân rộng.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Xuân Thủy, quan trọng nhất đối với giao thông là sự thuận tiện. Mô hình này cần được bình dân hóa, để mọi người dân thành phố, từ người già hạn chế sử dụng công nghệ cho tới những người từ tỉnh lên thành phố không có ứng dụng trên điện thoại... cũng có thể dễ dàng tiếp cận được hệ thống giao thông xanh.
Muốn như vậy, cần nghiên cứu tạo mạng lưới hợp lý, xây dựng liền mạch các đoạn metro, nhanh chóng chuyển đổi 100% hệ thống xe buýt từ dùng xăng sang dùng điện, khuyến khích các hãng taxi, các hãng xe công nghệ chuyển đổi phương tiện sang xe điện, xe xanh, kết hợp phân bổ các điểm đến xe buýt, điểm thuê xe đạp công cộng... khớp với nhau.
"Không ai muốn chạy xe xả thải khói bụi trên đường rồi lại chính mình, gia đình mình hít những thứ độc hại đó vào người. Đi bộ ra khỏi nhà vài chục, vài trăm mét tới bến xe buýt chạy xe điện êm ái, sạch sẽ, nhân viên phục vụ thái độ tốt, đi tới ga metro, lên tàu điện, rồi xuống ở đâu đó có thể đi bộ hoặc đón xe ôm/xe taxi tới chỗ làm, mà cũng là phương tiện xanh... là điều mà bất cứ người dân nào cũng mong muốn. Do đó, chỉ cần bố trí kết nối hợp lý, có chính sách mở rộng mô hình, bình dân hóa để những phương tiện trở thành thông dụng với mọi đối tượng người dân, thì chắc chắn mục tiêu xanh hóa đô thị của Hà Nội sẽ sớm thành công" - vị chuyên gia này kỳ vọng.