Theo Chỉ thị, một trong những nhiệm vụ trọng tâm là hoàn thiện chính sách, pháp luật, cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (chiếm khoảng 98% tổng số doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế).
Trong năm nay 2025, phải cắt giảm tối đa các thủ tục hành chính, giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; giảm tối thiểu 30% chi phí tuân thủ; bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết. Chỉ thị nhấn mạnh việc chuyển mạnh quản lý từ "tiền kiểm" sang "hậu kiểm", gắn với tăng cường công tác kiểm tra, giám sát.
Tập trung cải cách hành chính, giải quyết nhanh các thủ tục đầu tư, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, dự án. Đẩy mạnh phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số để giúp doanh nghiệp tiếp cận thông tin và các dịch vụ công thuận lợi, nhanh chóng.
98% doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế là vừa và nhỏ
ẢNH: BSA
Về công tác quy hoạch và phát triển cơ sở hạ tầng tạo thuận lợi cho doanh nghiệp nhỏ và vừa phát triển, ngoài việc tập trung phát triển các hành lang kinh tế, vành đai công nghiệp - đô thị - dịch vụ, sân bay, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chủ động đề xuất các giải pháp phát triển các ngành công nghiệp mới (bán dẫn, chip...), qua đó dẫn dắt, hỗ trợ hoạt động của doanh nghiệp nhỏ và vừa; đặc biệt thúc đẩy đầu tư của các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, các doanh nghiệp lớn để tạo động lực dẫn dắt, lan tỏa, kích hoạt đầu tư của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Thủ tướng giao Bộ Tài chính có giải pháp hiệu quả đẩy mạnh hoạt động cho vay của Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa nhằm tạo kênh huy động vốn với chi phí hợp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa. "Thực hiện triệt để việc đơn giản hóa quy trình, thủ tục, hồ sơ hỗ trợ ưu đãi thuế, hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp; nghiên cứu áp dụng phương thức hậu kiểm để doanh nghiệp nhỏ và vừa không bị ảnh hưởng về dòng tiền và hoạt động kinh doanh", Chỉ thị nhấn mạnh.
Ngoài ra, Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý việc hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chuyển đổi số, xây dựng thương hiệu để mở rộng thị trường và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị.
Đặc biệt, Thủ tướng yêu cầu thực hiện quyết liệt mục tiêu phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa nhanh, bền vững, tăng trưởng về số lượng, chất lượng, quy mô, hiệu quả hoạt động và đóng góp quan trọng vào nền kinh tế. Phấn đấu từ nay đến năm 2030 có thêm ít nhất 1 triệu doanh nghiệp.
Thực tế, thủ tục hành chính vẫn đang là rào cản gây bức xúc cho doanh nghiệp. Phản ánh với Báo Thanh Niên, ông Nguyễn Hoài Nam - Tổng thư ký Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết: Hưởng ứng chủ trương của Đảng và Nhà nước, Hiệp hội đã có cuộc họp với nhiều doanh nghiệp trong ngành về chủ đề thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển. Các doanh nghiệp luôn có nhiều khát khao cống hiến, xây dựng đất nước. Tuy nhiên, về mặt "cảm xúc", cần giải quyết thực trạng "không công bằng" với các loại hình doanh nghiệp khác, nhất là quy trình, thủ tục đầu tư, xây dựng, cách tiếp cận về đất đai, về vốn... và các chính sách ưu đãi khác. Thời gian qua, chưa có sự công bằng và đó là "lực cản" lớn làm giảm động lực cống hiến của khối doanh nghiệp tư nhân.
Các doanh nghiệp thủy sản kiến nghị cần có một cuộc "cách mạng" về chính sách như "khoán 10" cho kinh tế tư nhân
ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH
"Hiện tại, liên quan đến một số dự án (mới hoặc mở rộng sản xuất), doanh nghiệp phải xin phép từ ấp đến xã, huyện, tỉnh và thậm chí là Trung ương. Mất thời gian từ 3 - 5 năm, thậm chí là 10 năm, vẫn chưa được phê duyệt. Điều này không chỉ mất đi cơ hội đầu tư, cơ hội kinh doanh mà còn "bào mòn nhuệ khí" của doanh nghiệp. Kèm theo đó là rất nhiều thủ tục phức tạp về tiền đặt cọc bảo lãnh dự án, chứng minh nguồn vốn đầu tư… Sau khi đầy đủ, với thời gian dài 3 - 5 năm thì dự án mới được cấp giấy phép đầu tư. Vì thế, lãi vay ngân hàng thường rất lớn, đồng tiền mất giá khiến dự án đội vốn cao thêm", ông Nam dẫn chứng.
Theo ông Nam, sau khi đi vào hoạt động, hàng năm doanh nghiệp phải chịu nhiều đợt thanh tra, kiểm tra của nhiều cơ quan, từ phòng cháy chữa cháy, bảo hiểm xã hội, môi trường, an toàn thực phẩm, công nghệ… VASEP đề xuất xếp hạng doanh nghiệp theo loại A, B, C, D, E. Nếu các doanh nghiệp hạng E thì 6 tháng thanh kiểm tra 1 lần. Doanh nghiệp loại D có thể thanh kiểm tra mỗi năm 1 lần. Còn Loại C là 4 năm 1 lần, loại B là 7 năm và loại A là 10 năm 1 lần.
Cần triệt để cải cách công tác hoàn thuế giá trị gia tăng cho doanh nghiệp tư nhân, tránh việc hoàn thuế quá chậm và kéo dài như hiện nay làm doanh nghiệp quy mô nhỏ cạn kiệt nguồn vốn kinh doanh. Việc xử lý vi phạm trong việc chậm hoàn thuế cũng cần được áp dụng công bằng, tương tự như việc doanh nghiệp chậm nộp thuế.
