Những đồi quế ngút ngàn ở Khe Ván
ẢNH: VĂN TUẤN
Hai bên con đường bê tông phẳng lì dẫn tới Khe Ván là những ngôi nhà ngang, nhà tầng khang trang, mái ngói đỏ tươi xen lẫn trong màu xanh bạt ngàn của những đồi quế ngút ngàn.
Chủ nhân của những ngôi "biệt thự giữa rừng" ấy không ai khác chính là những đảng viên nông thôn, những người Dao đỏ chân lấm tay bùn - họ đã đổi đời nhờ chính bàn tay lao động và tinh thần tiên phong của người đảng viên.
Đảng viên đi trước
Theo giới thiệu của ông Lê Thành Hùng, Chủ tịch UBND xã Đông Cuông, chúng tôi có mặt tại Khe Ván đúng ngày chi bộ tổ chức sinh hoạt chuyên đề "Bàn các giải pháp phát triển kinh tế". Trong căn nhà văn hóa thôn rộng rãi, tiếng bàn luận sôi nổi của các đảng viên trong chi bộ chẳng khác nào một buổi tọa đàm về phát triển kinh tế.
Đời sống của hơn 700 nhân khẩu ở Khe Ván đổi thay rõ nét nhờ cây quế
ẢNH: VĂN TUẤN
Sau khi ông Bàn Văn Quý, Phó bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Khe Ván, trình bày phương hướng phát triển, gần 20/40 đảng viên trong chi bộ lần lượt phát biểu. Ý kiến nào cũng cụ thể, sát thực tế, trọng tâm vẫn là phát huy thế mạnh cây quế, đưa quế trở thành cây chủ lực, cây làm giàu của địa phương.
Ông Quý chia sẻ, giọng trầm ấm và chân thành: "Trước đây, chúng ta chưa biết khai thác lợi thế đất đồi, cuộc sống còn nhiều vất vả. Giờ thì khác rồi, hầu như nhà nào cũng xây được nhà to, đường làng ngõ xóm đều bê tông, nhựa hóa 100%. Tất cả là nhờ cây quế đấy!".
Như để chứng minh cho lời mình nói, ông kể: "Gia đình tôi trước đây nghèo lắm, đất đồi nhiều mà bỏ không. Từ năm 2005 tôi bắt đầu trồng quế, tập trung mạnh từ 2010. Giờ có 8 ha quế, kết hợp chăn nuôi, mỗi năm thu về đều đặn 250 - 300 triệu đồng. Cuộc sống ổn định, con cái được học hành tử tế, có điều kiện lo cho gia đình".
Không chỉ làm giàu cho bản thân, Trưởng thôn Bàn Văn Quý còn là ngọn cờ đầu trong phong trào phát triển kinh tế ở Khe Ván. Ông luôn tâm niệm: "Là đảng viên, là trưởng thôn, mình phải làm gương. Làm được rồi nói dân mới nghe, dân mới tin".
Nhờ tinh thần ấy, hàng loạt mô hình trồng và chăm sóc quế theo hướng khoa học được triển khai. Nhiều đảng viên khác như các ông: Triệu Thiều Thăng, Đặng Phúc Vạn, Triệu Đức Thăng… cũng là những tấm gương sáng - không cam chịu nghèo, dám nghĩ, dám làm.
Họ phá bỏ cách làm cũ, áp dụng kỹ thuật mới: trồng quế mật độ hợp lý (khoảng 3.000 cây/ha), tự ươm giống chất lượng, chăm sóc đúng quy trình, xới cỏ định kỳ. Nhờ vậy, rừng quế Khe Ván luôn xanh tốt, chất lượng vỏ quế cao, đầu ra ổn định.
"Phố" trong rừng
Cán bộ thôn Khe Ván thăm đồi quế của gia đình chị Lý Thị Cói
ẢNH: VĂN TUẤN
Thấy tôi say mê trước sự đổi thay của vùng đất này, Trưởng thôn Bàn Văn Quý chia sẻ: "Đến tháng 3 và tháng 8 hằng năm, thương lái khắp nơi đổ về tấp nập. Cả thôn rộn ràng như hội. Xe tải, xe con ra vào liên tục để thu mua quế. Nhờ đó mà dân có của ăn, của để, có người xây biệt thự, có người mua ô tô con, vui lắm nhà báo ạ!".
Theo chân ông Quý, chúng tôi đến thăm đồi quế xanh rì của gia đình chị Lý Thị Cói, một trong những hộ trồng quế lâu năm và thành công của thôn.
Chị Cói tiếp chúng tôi bằng nụ cười rạng rỡ: "Gia đình tôi trồng quế hơn 20 năm rồi. Ban đầu chỉ để đẹp vườn, có thêm chút thu nhập, ai ngờ cây quế ngày càng quý. Khi giá trị quế được khẳng định, tôi mạnh dạn mở rộng diện tích, giờ có hơn 7 ha, mỗi năm thu trên 200 triệu đồng".
Dẫn chúng tôi đi giữa đồi quế rợp bóng, chị chỉ từng cây rồi kể vanh vách năm trồng, năng suất từng vụ. Khi phóng tầm mắt về những ngôi nhà mái đỏ thấp thoáng dưới chân đồi, chị cười tự hào: "Những ngôi nhà đẹp kia đều nhờ quế mà nên cả đấy chú ạ!".
Chị Lý Thị Cói đã rất thành công khi đi lên từ cây quế
ẢNH: VĂN TUẤN
Thôn Khe Ván có 144 hộ, gần 100% hộ trồng quế. Hộ nhiều nhất có tới 15 ha, hộ ít cũng hơn 1 ha. Chủ tịch UBND xã Đông Cuông Lê Thành Hùng cho biết: "Nhờ cây quế, đời sống của hơn 700 nhân khẩu ở Khe Ván đã đổi thay rõ nét. 98% số hộ có nhà kiên cố, trong đó 85% là nhà tầng, nhà ngang dạng biệt thự. Nhiều hộ đã mua ô tô, sắm máy móc sản xuất hiện đại".
Hiện Khe Ván có gần 300 ha quế, mỗi năm thu hoạch khoảng 250 tấn quế tươi, đem lại giá trị gần 8 tỉ đồng/năm.
Không chỉ giàu về kinh tế, người dân nơi đây còn giàu về tinh thần: con em được học hành, an ninh trật tự giữ vững, bản làng ngày càng văn minh, yên vui. Không ai còn gọi Khe Ván là "bản nghèo vùng cao" nữa. Giờ đây, người ta ví nơi này như "phố" trong rừng - nơi những ngôi biệt thự hiện đại mọc lên giữa rừng quế xanh rì, minh chứng cho sức sống mạnh mẽ của vùng đất và con người nơi đây.
Rời Khe Ván, con đường nhựa mới trải uốn lượn quanh đồi quế đưa chúng tôi xuống núi. Từng vạt quế xanh nối dài như những dải lụa mềm, tỏa hương thơm dìu dịu giữa gió núi.
Trên cao, khói bếp lam chiều bay lên từ những mái nhà đỏ tươi, hình ảnh hồi sinh của một vùng quê miền núi. Khe Ván hôm nay đã "thay da đổi thịtt", và sẽ giàu đẹp hơn, như khẳng định của những người Dao nơi đây: "Người Dao Khe Ván sinh ra là để trồng quế, làm giàu từ quế và giữ rừng xanh cho quê hương".
