Một hệ thống cảm biến lượng tử gắn trên máy bay không người lái đã được thử nghiệm thành công ngoài khơi và đạt được độ chính xác cao để theo dõi dị thường từ trường và lập bản đồ tài nguyên đáy biển cũng như khắc phục một số hạn chế thực tế của các thiết bị hiện có, theo South China Morning Post ngày 23.4 dẫn một bài báo đăng trên tạp chí Khoa học công cụ Trung Quốc.

Tàu ngầm tên lửa đạn đạo lớp Jin Type 094A chạy bằng năng lượng hạt nhân của Trung Quốc ở Biển Đông
ẢNH: REUTERS
Hiện nay, các máy đo công suất quang (OPM) truyền thống – được sử dụng rộng rãi trong phát hiện tàu ngầm – phải đối mặt với các "điểm mù" ở các vùng vĩ độ thấp, nơi từ trường của trái đất chạy gần như song song với bề mặt.
Để khắc phục, nhóm nghiên cứu do ông Wang Xuefeng - công tác tại Trung tâm nghiên cứu kỹ thuật lượng tử Trung Quốc - dẫn đầu đã phát hiện ra hệ thống kéo, trong đó ghép nối cảm biến Coherent Population Trapping (CPT) với máy bay không người lái thông qua cáp dài 20 m để giảm thiểu nhiễu điện từ từ máy bay.
CPT là một hiện tượng liên kết lượng tử đa cấp có ứng dụng đầy hứa hẹn trong đồng hồ nguyên tử và từ kế, theo tạp chí American Physical Society.
Máy đo từ Fluxgate sẽ hiệu chỉnh lỗi phương hướng, trong khi GPS và các trạm mặt đất sử dụng các thuật toán để loại bỏ nhiễu, bù trừ cho các dịch chuyển từ trường theo ngày và tạo ra các bản đồ dị thường từ trường có độ phân giải cao.
Trong các cuộc thử nghiệm ngoài khơi Uy Hải thuộc tỉnh Sơn Đông (Trung Quốc), máy bay không người lái đã khảo sát một lưới 400 x 300 m với 34 điểm giao nhau. Dữ liệu thô cho thấy độ chính xác là 2,517 nanotesla (nT) - tăng gấp 3 lần.
Theo bài tạp chí, 2 cuộc khảo sát độc lập đã đạt được mối tương quan 99,8% trong các bản đồ dị thường từ tính, với sai số bình phương trung bình chỉ là 1,149 nT, "cho thấy độ ổn định vượt trội trong các thử nghiệm thực tế".
Với độ nhạy như vậy, lực lượng chống tàu ngầm của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) không chỉ có thể xác định vị trí tàu ngầm mà còn có thể bắt được sóng đuôi do tàu tạo ra. Theo các nhà nghiên cứu, đây không chỉ là về tàu ngầm. Ở độ nhạy cấp picotesla, công nghệ mới có thể lập bản đồ các bể chứa dầu, xác tàu khảo cổ và các dịch chuyển kiến tạo.
Nhà thầu quốc phòng hàng không vũ trụ lớn nhất Trung Quốc CASC, Viện Thiết bị kiểm soát hàng không vũ trụ Bắc Kinh cũng tham gia vào dự án nghiên cứu trên.