Phát biểu trong họp báo tại thành phố Jerusalem, người đứng đầu cơ quan ngoại giao Israel nói rằng nước này muốn mở rộng bình thường hóa với các nước Trung Đông, dựa trên cơ sở Hiệp định Abraham.
Israel vào năm 2020 đã ký Hiệp định Abraham do Mỹ làm trung gian, đánh dấu việc bình thường hóa quan hệ ngoại giao với Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE), Bahrain và Ma Rốc.
Ngoại trưởng Israel Gideon Saar
ẢNH: REUTERS
“Chúng tôi quan tâm đến việc thêm các quốc gia như Syria và Li Băng, những nước láng giềng, vào vòng tròn hòa bình và bình thường hóa, trong khi vẫn bảo vệ các lợi ích thiết yếu và an ninh của Israel", ông Saar nói trong ngày 30.6.
Tuy nhiên, lực cản của kế hoạch bình thường hóa quan hệ Israel - Syria đến từ lập trường đối lập về Cao nguyên Golan. Ngoại trưởng Gideon Saar cũng khẳng định quyền kiểm soát của Israel đối với cao nguyên trên. Israel sáp nhập Cao nguyên Golan vào năm 1981.
Tổng thống Mỹ Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên đã công nhận chủ quyền của Israel với cao nguyên Golan, trong khi nhiều nước khác coi Golan thuộc quyền kiểm soát của Syria.
Israel đã tăng cường tiến quân vào Cao nguyên Golan sau khi chính quyền cựu Tổng thống Syria Bashar al-Assad bị lật đổ. Reuters dẫn lời một quan chức cấp cao của Syria nói rằng nước này sẽ không bao giờ từ bỏ Cao nguyên Golan.
Quan chức Syria nêu trên cũng nhấn mạnh nỗ lực bình thường hóa quan hệ cần phải dựa trên Sáng kiến hòa bình Ả Rập năm 2002. Theo đó, Israel sẽ rút khỏi các vùng lãnh thổ đang kiểm soát ở Cao nguyên Golan, Bờ Tây và Dải Gaza, để bình thường hóa quan hệ với các nước Ả Rập.
Ngoài ra, sáng kiến năm 2002 còn kêu gọi thành lập nhà nước Palestine. Ông Saar cho rằng việc nước khác đưa vấn đề nhà nước Palestine vào điều kiện bình thường hóa là "không mang tính xây dựng".
Tại Li Băng, ảnh hưởng của nhóm vũ trang Hezbollah đã suy yếu sau các cuộc đụng độ với Israel kể từ tháng 10.2023. Vừa qua, Israel đã tiếp tục có những đợt không kích vào Hezbollah, dù hai bên đã ký lệnh ngừng bắn vào tháng 11 năm ngoái.
Hiện giới chức Li Băng và Syria chưa phản hồi bình luận của ông Gideon Saar ngày 30.6.
Trong diễn biến khác, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30.6 dự kiến ký sắc lệnh hành pháp nhằm nới lỏng các lệnh cấm vận Syria, Reuters đưa tin.
