Theo các quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mạng lưới đường sắt đô thị (metro) của TP.HCM (sau sáp nhập) có tổng chiều dài khoảng 1.012 km.
TP.HCM hiện mới đưa vào khai thác tuyến metro số 1, chuẩn bị khởi công tuyến số 2
ẢNH: NHẬT THỊNH
Trong đó, TP.HCM trước sáp nhập có 12 tuyến, dài khoảng 582 km; tỉnh Bình Dương cũ có 12 tuyến, dài khoảng 305 km; tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trước sáp nhập có 3 tuyến, dài khoảng 125 km.
Theo Sở Xây dựng, việc xác định lại danh mục các dự án xuất phát từ nhu cầu thực tiễn phát triển của TP.HCM mở rộng. Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng đề xuất từ nay đến năm 2035 ưu tiên thực hiện 10 tuyến metro và đường sắt.
Cụ thể, tại TP.HCM (cũ) ưu tiên triển khai các tuyến: Metro số 2 dài 48 km (ba đoạn: Bến Thành - Tham Lương, Bến Thành - Thủ Thiêm, Tham Lương - Củ Chi); nối dài metro số 1 (Bến Thành - An Hạ, huyện Bình Chánh cũ); metro số 3 (Hiệp Bình Phước - An Hạ, dài 45,8 km).
Các tuyến khác gồm: Metro số 4 (Đông Thạnh - sân bay Tân Sơn Nhất - Bến Thành - Hiệp Phước, dài 47,3 km); metro số 6 (Vành đai trong, dài 53,8 km). Tuyến đường sắt do nhà đầu tư đề xuất kết nối trung tâm TP.HCM đi Cần Giờ dài hơn 48 km cũng ưu tiên đầu tư.
Các dự án được quy hoạch ở Bình Dương (cũ) nằm trong danh mục ưu tiên, gồm: Metro số 1 (TP mới Bình Dương - Suối Tiên, dài 29 km). Metro số 2 (Thủ Dầu Một - TP HCM, dài gần 22 km). Tại Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ), tuyến Metro số 3 kết nối Vũng Tàu - Bà Rịa - Phú Mỹ, nghiên cứu kéo dài đến sân bay Long Thành cũng được kiến nghị ưu tiên triển khai.
Dự án còn lại là đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành. Tuyến này tổng chiều dài khoảng 48 km, kết nối TP.HCM đến sân bay quốc tế Long Thành ở Đồng Nai.
Dựa trên mục tiêu cùng thứ tự ưu tiên triển khai các dự án, Sở Xây dựng thành phố cũng đề xuất điều chỉnh lại danh mục nhằm được hưởng cơ chế, chính sách đặc thù để đẩy nhanh tiến độ triển khai. Hiện nay, TP.HCM đang đặt mục tiêu khởi công tuyến metro số 2 (đoạn Bến Thành - Tham Lương) vào cuối năm 2025. Với 9 tuyến còn lại, TP phấn đấu hoàn tất công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong năm 2027, khởi công giai đoạn 2027 - 2028 và hoàn thành vào năm 2035.
