Chiều 25.12, tại Hội nghị tổng kết Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2025 do T.Ư Đoàn tổ chức, nhiều vấn đề then chốt trong hỗ trợ thanh niên lập nghiệp, phát triển kinh tế đã được thảo luận.
Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam Nguyễn Tường Lâm phát biểu tại hội nghị
ẢNH: HẢI ĐĂNG
Nhân rộng mô hình khởi nghiệp của thanh niên dân tộc thiểu số
Báo cáo của T.Ư Đoàn tại hội nghị cho thấy, trong năm 2025, các cấp bộ Đoàn đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia với trọng tâm phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong phát triển kinh tế, bảo tồn bản sắc văn hóa và xây dựng hạ tầng cơ sở ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Nhiều nội dung thuộc tiểu dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, thúc đẩy khởi nghiệp, khởi sự kinh doanh và thu hút đầu tư tại vùng khó khăn được triển khai đồng bộ. Công tác đào tạo, tập huấn, kiểm tra, giám sát đối với đội ngũ cán bộ Đoàn cơ sở cũng được tăng cường.
Từ đó, nhiều mô hình thanh niên dân tộc thiểu số khởi nghiệp gắn với lợi thế địa phương đã được xây dựng và nhân rộng. Các câu lạc bộ bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống các dân tộc được duy trì hiệu quả, góp phần tạo sinh kế bền vững gắn với gìn giữ bản sắc.
Bên cạnh đó, thông qua các chiến dịch tình nguyện cao điểm như Tháng Thanh niên, Chiến dịch Thanh niên tình nguyện hè, Tình nguyện mùa đông, Xuân tình nguyện…, hàng nghìn công trình, phần việc thanh niên đã được triển khai tại cơ sở. Trọng tâm là giao thông nông thôn, nước sạch, nhà văn hóa, khu vui chơi cho thiếu nhi, trồng cây xanh, bảo vệ môi trường, qua đó cải thiện rõ nét đời sống người dân vùng cao.
Chia sẻ kinh nghiệm tại địa phương, anh Trần Anh Tuấn, Phó bí thư Tỉnh đoàn Phú Thọ, cho biết tổ chức Đoàn đã phát huy vai trò cầu nối, giúp thanh niên dân tộc thiểu số tiếp cận các nguồn lực hỗ trợ sinh kế, phát triển kinh tế.
"Trong năm 2025, thông qua các hoạt động của Đoàn, chúng tôi đã hỗ trợ khoảng 300 thanh niên dân tộc thiểu số vay vốn để phát triển sản xuất, chăn nuôi và các dịch vụ du lịch cộng đồng", anh Tuấn thông tin.
Đáng chú ý, việc phát triển du lịch cộng đồng, xây dựng các mô hình homestay tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số được đánh giá là điểm mới, mở ra hướng đi tiềm năng, thu hút thanh niên tham gia vào các lĩnh vực dịch vụ, du lịch gắn với lợi thế bản địa.
Chuyên nghiệp hóa tiêu thụ sản phẩm, coi vùng cao là "vùng đất tiềm năng"
Bên cạnh kết quả đạt được, các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế như công tác phối hợp ở một số nơi chưa kịp thời, hình thức tuyên truyền chậm đổi mới, nguồn lực triển khai chương trình còn hạn chế.
Từ thực tiễn địa phương, chị Nguyễn Thị Hương Nhung, Bí thư Tỉnh đoàn Cao Bằng, kiến nghị T.Ư cần trao quyền linh hoạt hơn cho địa phương trong sử dụng nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia; đồng thời tăng mức đầu tư, hỗ trợ tín dụng phù hợp cho thanh niên khởi nghiệp, xây dựng lực lượng thanh niên nòng cốt ở vùng dân tộc.
"Chúng tôi mong muốn có những chính sách hiệu quả hơn để thanh niên dễ tiếp cận, có thêm động lực triển khai các mô hình lập nghiệp, khởi nghiệp tại địa phương", chị Nhung bày tỏ.
Ở góc độ hoạch định chính sách, ông Hà Việt Quân, Vụ trưởng, Chánh văn phòng Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (Bộ Dân tộc - Tôn giáo), cho rằng cần thay đổi cách tiếp cận khi nói về vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Ông Hà Việt Quân phát biểu tại hội nghị
ẢNH: HẢI ĐĂNG
"Thay vì chỉ nhắc đến nghèo khó, trong giai đoạn 2026 - 2030, cần coi đây là vùng đất giàu tiềm năng, đa dạng văn hóa, còn nhiều dư địa phát triển. Đây chính là "đầu vào" rất tốt cho du lịch cộng đồng và phát triển các sản vật địa phương", ông Quân nhấn mạnh.
Theo ông Quân, Đoàn Thanh niên cần nhìn nhận đây là địa bàn, là cơ hội để phát huy vai trò dẫn dắt, đóng góp nhiều hơn trong chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn tới.
Tán thành quan điểm này, Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch Hội LHTN Việt Nam Nguyễn Tường Lâm cho rằng các địa bàn vùng dân tộc thiểu số, miền núi còn rất nhiều dư địa phát triển. Do đó, mỗi tổ chức Đoàn cần xây dựng kế hoạch cụ thể, sát thực tiễn, bởi không ai hiểu địa bàn và thanh niên bằng chính cán bộ Đoàn ở cơ sở.
"Đoàn phải biết chọn việc, làm việc gì phải hiệu quả và có tính lan tỏa. Nếu cán bộ Đoàn, cán bộ Hội làm kinh tế giỏi, sẽ tạo được niềm tin và lan tỏa kinh nghiệm cho thanh niên", anh Lâm nói.
Nhấn mạnh vai trò của khâu tiêu thụ sản phẩm, anh Nguyễn Tường Lâm cho rằng việc xây dựng đội ngũ KOL, KOC ở cấp xã, cụm xã để bán hàng cho thanh niên địa phương là hướng đi cần sớm nghiên cứu, triển khai.
"Khi có đội ngũ chuyên nghiệp làm nhiệm vụ bao tiêu, quảng bá sản phẩm địa phương, hiệu quả sẽ cao hơn rất nhiều. Đây cũng là cách để hỗ trợ thanh niên vùng khó khăn tham gia chuyển đổi số, phát triển kinh tế một cách bền vững", anh Lâm đề xuất.
