Trong Ngày hội kỹ năng nghề cho học sinh, sinh viên TP.HCM năm 2025 tại Trường CĐ Kỹ thuật Cao Thắng vào ngày 8.11, nhiều bạn trẻ đã bày tỏ sự lo ngại trong tương lai bị thất nghiệp vì AI đã tiến bộ quá nhanh.
Sinh viên liên tục đặt ra nhiều câu hỏi: "Nên học ngành gì để tránh bị AI "cướp" cơm?", "Học ngành du lịch, 5 năm nữa còn có việc không thầy?", "Học công nghệ thông tin có bị ChatGPT thay thế?"...
Trần Tiến Đạt, sinh viên Trường CĐ Kỹ thuật Cao Thắng (TP.HCM), bày tỏ nỗi băn khoăn: "Mình thấy nhiều ngành nghề học xong là thất nghiệp. Vậy giới trẻ phải làm sao, chọn nghề thế nào để trụ được với thị trường lao động?".
Các bạn sôi nổi đặt ra câu hỏi về việc chọn ngành nghề để không bị AI thay thế
ẢNH: AN VY
Ông Trần Anh Tuấn, chuyên gia dự báo nhân lực, Phó chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM, cho biết thị trường lao động Việt Nam đang phát triển theo hướng Kinh tế số – Tự động hóa - Chuyển dịch xanh – Năng lượng tái tạo, Giao thông sạch, Logistics hiệu quả. Vì thế, nó tạo thêm hiều việc làm mới, song đòi hỏi kỹ năng xanh và vận hành số với nhu cầu nhân lực số, có trình độ chuyên môn, kỹ năng đòi hỏi người lao động phải qua đào tạo, không ngừng nâng cao trình độ và thích ứng với sự thay đổi của thị trường.
Ông Tuấn cho biết có nhiều ngành nghề mới nổi nhờ AI và có nhu cầu tăng nhanh trong các ngành công nghệ thông tin (bao gồm trí tuệ nhân tạo, an toàn dữ liệu, bảo mật AI), các ngành nghề liên quan đến năng lượng xanh, xây dựng, môi trường, kiến trúc, thiết kế, phân tích dữ liệu doanh nghiệp, AI (tích hợp/giám sát/đảm bảo chất lượng AI), kỹ thuật thiết bị y tế, quản lý vận hành logistics số, kỹ thuật bảo trì robot/cobot... Thế nhưng, vẫn có nhiều ngành nghề giữ vai trò cốt lõi (ít rủi ro tự động hóa/ cần nhân tố con người) như: điện, cơ khí chính xác, sửa chữa hệ thống công nghiệp, xây dựng kỹ thuật cao; y tế và chăm sóc (bác sĩ, điều dưỡng chuyên sâu, kỹ thuật y tế), giáo dục, tư vấn xã hội; sáng tạo thiết kế ý tưởng, nghệ thuật áp dụng công nghệ... với điều kiện là bạn có tay nghề cao.
Ông Trần Anh Tuấn, chuyên gia dự báo nhân lực, Phó chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM, chia sẻ với sinh viên
ẢNH: AN VY
"Đứng trước tình hình kinh tế, xã hội và thị trường lao động hiện nay, nếu các em chọn ngành nghề và hệ đào tạo phù hợp, học tập với mục tiêu phát triển bản thân, tạo được năng lực hành nghề thì chắc chắn thành công. Thế nhưng, điều quan trọng tạo nên năng lực cạnh tranh trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo là sự kết hợp giữa 3 nhóm năng lực. Đó là năng lực học tập và thích ứng suốt đời, sẵn sàng chuyển đổi nghề nghiệp hoặc cập nhật kỹ năng mới; kỹ năng mềm và tư duy nhân văn; có năng lực công nghệ số và tư duy số...", ông Tuấn nói.
Sự kiện thu hút đông đảo bạn trẻ tham gia
ẢNH: AN VY
Ông Tuấn cũng mách nước 10 nhóm ngành nghề xu hướng phát triển thu hút nhu cầu nhân lực chuyên môn thời đại số:
1. Công nghệ kỹ thuật cơ điện - tự động hóa, robot, công nghệ ô tô, điện - điện tử, chip và chất bán dẫn, công nghệ kỹ thuật đường sắt và metro, công nghệ vật liệu, công nghệ nano, năng lượng - năng lượng tái tạo - năng lượng xanh, an toàn công nghiệp.
2. Công nghệ thông tin, kỹ thuật phần mềm, an toàn thông tin, trí tuệ nhân tạo, thiết kế vi mạch, SEO, khoa học dữ liệu.
3. Kinh tế và quản lý, quản trị kinh doanh, thương mại, tài chính, ngân hàng, marketing, quản lý đô thị, logistics.
4. Kiến trúc và thiết kế đô thị, công nghệ xây dựng, công trình giao thông, khoa học vật liệu, môi trường, thiết kế, thời trang, mỹ thuật số, mỹ thuật ứng dụng.
5. Luật, tâm lý, nhân sự, truyền thông, ngôn ngữ, quan hệ quốc tế.
6. Sư phạm giáo dục, sư phạm kỹ thuật, công nghệ giáo dục.
7. Y, dược, công nghệ y sinh, điều dưỡng, dinh dưỡng, thẩm mỹ - chăm sóc sắc đẹp.
8. Du lịch và lữ hành, quản trị và dịch vụ nhà hàng - khách sạn, dịch vụ ăn uống.
9. Công nghệ nông - lâm, công nghệ thủy - hải sản, công nghệ thực phẩm, công nghệ sinh học - hóa (dược, sinh, mỹ phẩm, thực phẩm...).
10. Văn hóa - nghệ thuật - nghệ thuật số, thể dục - thể thao, kinh tế thể thao và marketing.
Ông Tuấn cho hay sự phù hợp nghề và giá trị hành nghề là hai yếu tố quan trọng trong việc định hướng và phát triển sự nghiệp. Việc học tập liên tục sẽ quyết định sự nghiệp, thực hiện được ước mơ, hoài bão và cuộc sống thành công.
Nhiều bạn trẻ tranh thủ kết nối với chuyên gia sau buổi chia sẻ
ẢNH: AN VY
Anh Trần Ngọc Thâm Em, Phó giám đốc Công ty TNHH MK Technos, cựu Trường CĐ Kỹ thuật Cao Thắng, cho biết những năm đầu sinh viên, anh cũng từng hoang mang về hướng đi của mình. Tuy nhiên, sau nhiều năm nỗ lực, anh đã đạt được những mục tiêu đề ra và khuyên sinh viên nên chủ động hơn khi đi thực tập.
Anh Thâm Em chia sẻ với sinh viên
ẢNH: AN VY
'Khi làm xong việc được giao, bạn nên hỏi sếp xem còn việc gì có thể tham gia nữa không. Sự chủ động và tinh thần học hỏi luôn khiến nhà tuyển dụng ấn tượng. Tôi tin rằng những sinh viên như vậy chắc chắn sẽ thành công, không bao giờ bị thất nghiệp', anh Thâm Em nói.
