TỪ KỸ SƯ XÂY DỰNG ĐẾN NÔNG DÂN CHĂN CHIM
Sinh ra trong một gia đình nông dân, anh Tín từng chọn con đường học hành và lập nghiệp ở TP.HCM. Anh tốt nghiệp kỹ sư xây dựng, có việc làm ổn định. Nhưng niềm đam mê với những loài chim từ nhỏ khiến anh quyết định trở về quê, bắt đầu khởi nghiệp với chim trĩ đỏ.

Đang là kỹ sư xây dựng, anh Tô Vũ Thành Tín quyết định bỏ phố về quê để xây dựng mô hình nuôi chim trĩ
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Ngày ấy, Tín dốc hết vốn mua 162 con chim trĩ giống với giá 1 triệu đồng/con. Ban đầu, anh đăng ký thủ tục với Chi cục kiểm lâm, xin mã nguồn gốc động vật và dựng một chuồng lưới 30 m² ngay cạnh nhà để nuôi thử nghiệm. Đêm nào anh cũng mắc võng trong chuồng, bật báo thức để theo dõi đàn chim. Thế nhưng, thiếu kinh nghiệm, kỹ thuật chăn nuôi khiến anh trả giá đắt. "Cứ mỗi sáng mùa đông, lại có 7 - 10 con chim lăn ra chết. Tôi bất lực lắm", anh nhớ lại.
May mắn, khi tìm tòi trên mạng, anh Tín tình cờ xem một video về môi trường sống của chim trĩ trên tuyết. Giữa cái lạnh thấu xương, đàn chim trĩ vẫn nhanh nhẹn chui rúc dưới những lớp lá khô đang bị tuyết bao phủ. Từ đó, anh nảy ra ý nghĩ mang lá rừng về làm tổ, giữ ấm cho chim. Thật bất ngờ, chỉ với những chiếc lá khô, đàn chim dần vượt qua mùa đông khắc nghiệt, mở ra hy vọng mới.
Nhưng sóng gió chưa dừng lại. Năm 2016, một trận lũ lớn cuốn trôi hơn 1.000 con chim cùng hàng ngàn quả trứng, gia đình anh thiệt hại gần 1 tỉ đồng. Chỉ còn lại 40 con, Tín bắt đầu lại từ đầu.

Anh Tín còn nuôi nhiều loài quý hiếm khác như công lam Ấn Độ, công lục Đông Dương, công má vàng...
ẢNH: ĐỨC NHẬT
"Về sau, tôi đầu tư thận trọng, gầy đàn gối vụ, chắc chắn hơn. Nhờ vậy, bước sang các năm 2017, 2018, 2019 vườn chim của tôi phát triển mạnh, thu lãi lớn. Có tháng, tôi bán trứng và chim trĩ giống thu về 150 triệu đồng/tháng; cả năm lãi ròng hàng trăm triệu đồng", anh Tín tâm sự.
HƯỚNG ĐẾN VƯỜN KHỔNG TƯỚC
Khi đã thành công, Tín không giữ riêng cho mình mà mở rộng liên kết, hỗ trợ nhiều nông dân trẻ ở Gia Lai, Đắk Lắk, Quảng Ngãi cùng nuôi chim trĩ. Người thiếu vốn được mua giống trả chậm. Anh còn mày mò sáng chế nhiều thiết bị, kỹ thuật chăn nuôi mới như máy ấp trứng với biên độ nhiệt chuẩn, phương pháp ủ lá giữ ấm chim non, buồng mật ong dú 4 tầng… Tất cả đều được anh chia sẻ cho các hộ liên kết để giảm rủi ro.

Gần đây, anh Tín cũng thử nghiệm thành công với gà lôi trắng, loài động vật nằm trong sách đỏ VN
ẢNH: ĐỨC NHẬT
Nhờ đó, mô hình không chỉ giúp nhiều gia đình thoát nghèo mà còn tạo việc làm cho 5 - 15 lao động địa phương với thu nhập ổn định 5 - 6 triệu đồng/tháng. Đến nay, trang trại của Tín đã có hơn 2.000 cá thể, mang lại thu nhập gần 1,2 tỉ đồng/năm. Ngoài chim trĩ, anh còn nuôi nhiều loài quý hiếm khác như công lam Ấn Độ, công lục Đông Dương, công má vàng, gà lôi trắng... Tất cả đều được cấp phép, quản lý hợp pháp.
Trong đó, anh đặc biệt kỳ vọng vào công má vàng, loài chim vừa quý hiếm vừa dễ nuôi. Mỗi năm, trang trại cung cấp 50 - 60 con giống. Số công má vàng này chủ yếu cung cấp cho các khu du lịch, nông trại trải nghiệm, đơn vị bảo tồn. Gần đây, anh cũng thử nghiệm thành công với gà lôi trắng, loài động vật nằm trong sách đỏ VN.
Không chỉ nghĩ đến lợi nhuận, Tín còn tâm niệm phải trả ơn thiên nhiên. Hằng năm, anh phóng sinh nhiều chim quý về rừng để phục hồi nguồn giống. Đầu năm 2025, anh thả 30 con chim trĩ và công về núi rừng quê nhà. Mỗi tháng anh đều quay lại theo dõi sự sinh trưởng.

Năm 2024, anh Tô Vũ Thành Tín trở thành nông dân trẻ nhất tỉnh được Chủ tịch nước trao Huân chương Lao động hạng ba
ẢNH: ĐỨC NHẬT
"Tương lai, tôi sẽ xây dựng trang trại thành vườn chim phục vụ du lịch trải nghiệm, giúp du khách biết đến các loài chim, gà quý hiếm ở VN. Đặc biệt, tôi sẽ sưu tầm, bổ sung đầy đủ các loài công VN để hình thành "vườn khổng tước" ngay tại nhà, phục vụ du khách, học sinh học tập", anh nói.
Với mô hình hiệu quả và ý nghĩa, năm 2024, anh Tô Vũ Thành Tín trở thành nông dân trẻ nhất tỉnh được Chủ tịch nước trao Huân chương Lao động hạng ba. Đến tháng 9.2025, anh tiếp tục nhận bằng khen của UBND tỉnh Gia Lai vì có thành tích xuất sắc trong phong trào thi đua yêu nước giai đoạn 2020 - 2025.
Từ một kỹ sư xây dựng rời phố về quê, Tín đã trở thành "vua" chim quý tộc, tạo cảm hứng cho nhiều bạn trẻ khởi nghiệp, mở ra hướng đi mới cho nông dân miền Trung. Hành trình của anh là minh chứng cho việc dám lựa chọn khác biệt, kiên trì theo đuổi đam mê sẽ gặt hái được thành công.