Mới đây, Trường ĐH Kinh Bắc đã bị nhận tới 6 quyết định xử phạt hành chính của Bộ GD-ĐT, với tổng số tiền xử phạt là 470 triệu đồng. Trong đó một lỗi ảnh hưởng nghiêm trọng tới sự tồn tại của nhà trường, một lỗi khác thể hiện nghịch lý hiện nay trong tuyển sinh ngành y, dược.
Phòng khám đa khoa Trường ĐH Kinh Bắc, nơi được nhà trường giới thiệu là cơ sở thực hành của sinh viên
ẢNH: Trường ĐH Kinh Bắc
Trong đó có 4 lỗi dễ khắc phục, số tiền phạt không nhiều (từ 15 đến 35 triệu đồng/lỗi). Cụ thể: không công khai đầy đủ các nội dung theo quy định của Bộ GD-ĐT; không ban hành quy định cụ thể về công khai trong hoạt động của cơ sở giáo dục; sử dụng tên, đặt trụ sở không đúng theo quyết định thành lập của Thủ tướng Chính phủ; Hội đồng trường Trường ĐH Kinh Bắc đã phê duyệt trái thẩm quyền chiến lược phát triển Trường ĐH Kinh Bắc giai đoạn 2021 - 2030.
Hầu như ngừng hoạt động
Lỗi nặng nhất mà Trường ĐH Kinh Bắc bị phạt là không đủ giảng viên cơ hữu chủ trì, tổ chức thực hiện chương trình đào tạo để duy trì một trong các điều kiện mở ngành đào tạo. Có 10 ngành đào tạo trình độ đại học và 2 ngành đào tạo trình độ thạc sĩ vi phạm lỗi này. Tổng mức tiền bị xử phạt của lỗi này là 360 triệu đồng. Xem chi tiết ở đây.
Lỗi này mang đến thiệt hại nặng nề nhất cho nhà trường và ảnh hưởng trực tiếp tới nhiều người học bởi đi kèm số tiền phạt hành chính là hình thức xử phạt bổ sung: đình chỉ hoạt động đào tạo (thời hạn 9 tháng) của cả 12 mã ngành.
Trường ĐH Kinh Bắc là một trường tư thục, được thành lập từ tháng 3.2012. Đến năm học 2024 - 2025 nhà trường tuyển sinh được 13 khóa. Theo quảng cáo của Trường ĐH Kinh Bắc, nhà trường có 18 ngành đào tạo đại học và 2 ngành đào tạo thạc sĩ.
Theo các thông báo tuyển sinh của nhà trường, cho đến năm 2022 trường này vẫn tuyển 18 ngành. Trong đó có 10 ngành mang đến hiệu quả tuyển sinh tốt nhất cho nhà trường, gồm: dược học; y học cổ truyền; y khoa; công nghệ thông tin; luật kinh tế; luật; quản trị dịch vụ du lịch và lữ hành; ngôn ngữ Anh; quản trị kinh doanh; kế toán.
8 ngành còn lại gồm: kiến trúc, thiết kế đồ họa, thiết kế nội thất, thiết kế thời trang, quản lý xây dựng, quản lý nhà nước, tài chính ngân hàng, công nghệ kỹ thuật điện tử - viễn thông. Đây là những ngành mà nhà trường đã ngừng thông báo tuyển sinh từ năm 2024 (có 6 ngành đã ngừng thông báo tuyển sinh từ năm 2023).
Căn cứ vào các quyết định công nhận thí sinh trúng tuyển đại học từ năm 2020 đến năm 2023 mà Trường ĐH Kinh Bắc đã đăng tải trên trang web của mình, chúng tôi nhận thấy hầu như nhà trường không tuyển sinh được chỉ tiêu đại học chính quy nào của 8 ngành mà nhà trường đã ngừng tuyển sinh cho năm 2024.
Như vậy có thể thấy, 10 ngành vừa bị Bộ GD-ĐT đình chỉ hoạt động là những ngành mà Trường ĐH Kinh Bắc vẫn còn tuyển sinh được. Điều này có nghĩa trong năm học 2025 - 2026 hầu hết hoạt động đào tạo ở Trường ĐH Kinh Bắc bị ngừng hoạt động.
Theo quy định của Bộ GD-ĐT, sau thời hạn đình chỉ hoạt động đào tạo, nếu trường đại học khắc phục được nguyên nhân bị đình chỉ (cụ thể ở đây là thiếu giảng viên cơ hữu) thì Bộ GD-ĐT sẽ cho phép nhà trường hoạt động trở lại.
Hết thời hạn đình chỉ mà nhà trường vẫn chưa được Bộ GD-ĐT cho phép hoạt động trở lại, nếu nhà trường vẫn muốn tuyển sinh và đào tạo trở lại thì phải thực hiện quy trình từ đầu về việc làm hồ sơ mở ngành đào tạo.
Bị phạt vì tuyển… vượt chỉ tiêu
Như trên đã nói, qua các quyết định công nhận thí sinh trúng tuyển được đăng công khai trên website của Trường ĐH Kinh Bắc cho thấy nhà trường rất chật vật trong tuyển sinh. Chẳng hạn năm 2023 nhà trường phải tuyển sinh tới 6 đợt nhưng vẫn không đủ chỉ tiêu. Tuy nhiên, riêng lĩnh vực sức khỏe thì số thí sinh tuyển được của nhà trường ngày càng tăng.
Vì vậy, trong số 6 quyết định xử phạt mà Bộ GD-ĐT đã áp dụng với Trường ĐH Kinh Bắc, có một vi phạm "ngược" so với bối cảnh tuyển sinh chung của nhà trường: tuyển vượt chỉ tiêu.
Theo Đoàn Kiểm tra của Bộ GD-ĐT, năm 2024 nhà trường tuyển sinh vượt chỉ tiêu đại học các ngành lĩnh vực khoa học sức khỏe (các ngành y khoa, y học cổ truyền, dược học). Tổng chỉ tiêu của 3 ngành là 300 (mỗi ngành 100 chỉ tiêu). Trên thực tế, nhà trường tuyển 328 chỉ tiêu, vượt 10,9%. Mức xử phạt là 20 triệu đồng.
Biện pháp khắc phục hậu quả là giảm chỉ tiêu cho năm tuyển sinh tiếp theo (2025). Theo thông báo tuyển sinh năm 2025 của nhà trường (khi chưa bị xử phạt), Trường ĐH Kinh Bắc dự kiến tăng chỉ tiêu khối ngành này (dồn mức tăng cho ngành y khoa). Cụ thể: y khoa 300 chỉ tiêu (tăng 300%); y học cổ truyền 80 chỉ tiêu; dược học 50 chỉ tiêu.
Tuy nhiên, biện pháp này nhà trường không cần phải dùng đến do cả 3 ngành này đều nằm trong số những ngành mà Trường ĐH Kinh Bắc bị buộc dừng hoạt động giáo dục (bao gồm tuyển sinh, đào tạo) trong thời hạn 9 tháng kể từ ngày có quyết định xử phạt (23.7). Theo đó việc tuyển sinh cũng phải dừng lại.
Thông tin trên là một minh chứng cho thấy tuyển sinh đại học các ngành y, dược trong những năm qua rất thuận lợi. Nhu cầu học đại học các ngành y, dược rất cao. Đây là điều kiện thuận lợi quy mô tuyển sinh khối y, dược không ngừng mở rộng. Tại nhiều diễn đàn chính thức, các chuyên gia cũng đã không ngừng cảnh báo về tình trạng "tăng trưởng nóng" sẽ làm giảm sút chất lượng đào tạo lĩnh vực sức khỏe.
