Thạc sĩ-nhà báo Nguyễn Ngọc Mai trình bày tham luận về hiệu quả của mô hình đào tạo thực chiến tại tòa soạn báo
ẢNH: ĐỘC LẬP
Tại tọa đàm "Đào tạo truyền thông từ Đổi mới đến Kỷ nguyên mới" do Báo Thanh Niên tổ chức tại TP.HCM tổ chức sáng 9.12, nhà báo Nguyễn Ngọc Mai, Phó ban Quốc tế Báo Thanh Niên, đã giới thiệu một phương thức giúp nâng cao năng lực của sinh viên ngành truyền thông mà Báo Thanh Niên đang phối hợp thực hiện với các trường ĐH. Đó là mô hình đào tạo thực chiến ngay ở tòa soạn, kéo dài trọn vẹn một học phần 2-3 tháng. Điều này hiệu quả hơn so với cách truyền thống là chỉ tiếp nhận sinh viên tới thực tập.
"Mục tiêu của chúng tôi là giúp các cơ sở đào tạo tự hào, người được đào tạo tự tin, đơn vị sử dụng lao động cũng hài lòng. Đây còn là liều 'vắc xin' giúp sinh viên không bỡ ngỡ khi bước ra thị trường lao động", chị Mai nhấn mạnh.
Điểm đặc biệt của mô hình này là nhà trường sẽ cùng xây dựng học phần với tòa soạn, tạo điều kiện để sinh viên rèn giũa các kỹ năng đặc thù của nghề như biên tập, sản xuất tin tức và phóng sự, thẩm định tin tức, nhiếp ảnh. Tới nay, ước tính đã có hàng trăm lượt sinh viên ngành truyền thông tại các trường ĐH như Hoa Sen, Văn Lang, Kinh tế-Tài chính TP.HCM đến học tại tòa soạn Báo Thanh Niên, chị Mai thông tin.
Không chỉ học các kiến thức từ thị trường thực tế, sinh viên tham dự mô hình này còn được thực hành tại hệ thống studio với các thiết bị quay, dựng chuyên nghiệp. Đồng thời các bạn còn được trải nghiệm mọi khâu sản xuất tin tức, trong đó có học cách ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đúng đắn, và sản phẩm do người học thực hiện cũng sẽ được nhận xét và đánh giá theo tiêu chí xét duyệt của tòa soạn.
"Nhiều sinh viên sau khi được hướng dẫn và thực học, thực làm tại tòa soạn đã cho ra nhiều bài viết, bộ ảnh đăng trên Báo Thanh Niên, thu hút đến trăm nghìn lượt xem. Các bạn cũng được khơi gợi đam mê, trách nhiệm với nghề, có những bạn còn mong muốn sau quá trình học được thực tập và cộng tác với báo", chị Mai chia sẻ và cho biết thêm giảng viên đứng lớp là những nhà báo lành nghề, giàu kinh nghiệm và có khả năng sư phạm tốt.
Chị Ngọc Mai trao giấy chứng nhận cho các sinh viên Trường ĐH Quản lý và công nghệ TP.HCM hoàn thành học phần đào tạo thực chiến tại Báo Thanh Niên
ẢNH: NGỌC DƯƠNG
Nữ nhà báo cũng nhấn mạnh mô hình đào tạo thực chiến giữa tòa soạn và nhà trường không phải là giải pháp tình thế mà là một chiến lược dài hạn với kỳ vọng lớn hơn là "nâng chuẩn" đầu ra cho nhân sự trẻ ngành truyền thông, báo chí. Việc học làm báo, làm truyền thông tại tòa soạn cũng giúp các bạn xây dựng một "bộ lọc" trước các nội dung trên mạng, học được cách kiểm chứng thông tin.
Không chỉ đào tạo học phần cho sinh viên, Báo Thanh Niên còn tổ chức các khóa tập huấn, chia sẻ ngắn hạn cho cán bộ giảng viên, chuyên viên truyền thông, cùng những người muốn nâng cao các kỹ năng liên quan như phỏng vấn, trả lời phỏng vấn; ứng xử với truyền thông, xử lý khủng hoảng, hợp tác truyền thông; sản xuất sản phẩm đa phương tiện, xây dựng nội dung truyền thông phù hợp các kênh và nền tảng...
"Trong đó khía cạnh hợp tác truyền thông rất đáng quan tâm, bởi nhiều đơn vị chỉ xem các cơ quan báo chí là nơi đăng tải những thông tin mang tính phản biện mà chưa biết rằng các bên có thể cùng hợp tác để nâng cao giá trị", chị Mai lưu ý.
Về phía các trường và cơ sở đào tạo, thạc sĩ-nhà báo Nguyễn Ngọc Mai đề xuất những đơn vị này nên nhân rộng mô hình đào tạo thực chiến cho các lĩnh vực khác trong đào tạo truyền thông ở đơn vị sử dụng lao động; tạo điều kiện cho sinh viên tiếp xúc và trao đổi nhiều hơn với những người làm nghề, cũng như thường xuyên khảo sát sâu từ hai phía: người học và người sử dụng lao động...
Tọa đàm "Đào tạo truyền thông từ Đổi mới đến Kỷ nguyên mới" nằm trong chuỗi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 40 năm Báo Thanh Niên phát hành số đầu tiên (3.1.1986-3.1.2026). Đây là dịp để các trường ĐH đào tạo báo chí, truyền thông chia sẻ về định hướng đào tạo lĩnh vực truyền thông, các thành tựu, đổi mới, sáng tạo của đơn vị và các khó khăn, kiến nghị.
