Theo tường thuật của Cổng thông tin Bộ GD-ĐT, phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn yêu cầu các địa phương khẩn trương, nghiêm túc rà soát toàn bộ hệ thống cơ sở giáo dục trên địa bàn, không loại trừ bất kỳ loại hình nào, từ mầm non, phổ thông đến giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp và cả các cơ sở ngoài công lập.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn yêu cầu hoàn thành phương án rà soát, sắp xếp trường học trước ngày 31.12
ẢNH: MOET
Công tác rà soát, sắp xếp của các tỉnh, thành phải được hoàn thành và báo cáo trước ngày 31.12, trong đó đánh giá đầy đủ quy mô, mức độ phù hợp và hiệu quả hoạt động của từng cơ sở. Đề án sắp xếp cần làm rõ số đầu mối giảm, số giữ lại, số chuyển đổi loại hình và lộ trình thực hiện cụ thể…
"Việc sắp xếp phải được thực hiện thận trọng, có lộ trình rõ ràng, tuyệt đối không làm gián đoạn hoạt động dạy và học, nhất là trong thời điểm học sinh đang học giữa học kỳ. Không vì yêu cầu sắp xếp mà gây xáo trộn lớn, ảnh hưởng đến quyền lợi học tập của học sinh", Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn yêu cầu.
Ông Kim Sơn nhấn mạnh việc triển khai các văn bản chỉ đạo của T.Ư và Bộ GD-ĐT phải bám sát thực tiễn, không áp dụng máy móc. Mỗi địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội, mật độ dân cư, giao thông và đặc thù vùng miền khác nhau. Do đó, việc sắp xếp phải căn cứ cụ thể vào từng địa bàn, không rập khuôn giữa đô thị, đồng bằng, miền núi, vùng sâu, vùng xa.
"Mục tiêu cốt lõi của sắp xếp là tổ chức dạy học và quản lý hiệu quả hơn, thuận lợi hơn, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục. Không chạy theo chỉ tiêu gượng ép, không áp đặt các con số cứng nhắc như mỗi xã chỉ còn một trường hay giảm theo tỷ lệ bắt buộc", người đứng đầu ngành giáo dục lưu ý.
Có nơi cần giảm nhưng có nơi cần giữ hoặc tăng thêm trường lớp
Ông Kim Sơn nêu chủ trương: "Có nơi cần giảm đầu mối, nhưng cũng có nơi cần giữ nguyên hoặc tăng thêm trường lớp, nhất là khu vực dân cư đông, khu công nghiệp, nơi trường học đang quá tải. Sắp xếp không phải để giảm số lượng bằng mọi giá mà nhằm đạt sự hợp lý và hiệu quả".
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng khẳng định không lấy tiêu chí tự chủ tài chính làm căn cứ cho việc sắp xếp hay giải thể cơ sở giáo dục. Giáo dục phải được đặt trên nguyên tắc chuyên môn và chất lượng, không dùng các tiêu chí "phi giáo dục" để quyết định các vấn đề giáo dục.
Ông Kim Sơn yêu cầu, trong quá trình sắp xếp, cần kiên quyết xử lý các cơ sở quy mô quá nhỏ, không bảo đảm an toàn, cơ sở vật chất và chất lượng nuôi dạy, đặc biệt là các nhóm trẻ, trường mầm non tư thục không đủ điều kiện. Không sáp nhập trường mầm non vào trường phổ thông; không ghép tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông thành một, trừ các mô hình liên cấp tư thục đã có.
Với giáo dục thường xuyên và giáo dục nghề nghiệp, không chuyển đổi mô hình sang trung học nghề một cách đồng loạt, máy móc, mà phải chờ hướng dẫn và thực hiện theo lộ trình phù hợp.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT yêu cầu địa phương cần chủ động chuẩn bị cho phổ cập mầm non trẻ em từ 3 - 5 tuổi, đào tạo giáo viên tiếng Anh để triển khai đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học, rà soát và sử dụng hiệu quả chỉ tiêu biên chế, chấm dứt tình trạng còn biên chế nhưng không tuyển dụng.
Báo cáo của Bộ GD-ĐT đến ngày 19.12 cho biết, theo tổng hợp báo cáo của 23/34 tỉnh, thành phố: đối với giáo dục mầm non, 6/23 tỉnh giữ nguyên hiện trạng, 15/23 tỉnh giảm dần từ 1,76% đến dưới 10%, 1 tỉnh đã hoàn thành sáp nhập, giảm 45,83% cơ sở giáo dục. Ở giáo dục phổ thông, 7/23 tỉnh giữ nguyên, 15/23 tỉnh giảm từ 0,2% đến dưới 10%, 1 tỉnh giảm 42,57%.
Đối với giáo dục thường xuyên, hầu hết các tỉnh có phương án sáp nhập mạnh để giảm đầu mối ở các trung tâm giáo dục thường xuyên, giáo dục nghề nghiệp như: Quảng Ninh 92,86%, Huế 44,44%, Tây Ninh 44,44%, Gia Lai 36%, Thái Nguyên 35,29%, Quảng Ngãi 35,71%...
Một số địa phương thực hiện việc sắp xếp, giảm số lượng trường theo hướng "cơ học" làm mất cân đối quy mô lớp, điểm trường, tiềm ẩn nguy cơ quá tải cơ sở vật chất và ảnh hưởng đến chất lượng dạy học. Tỷ lệ sáp nhập trường học cao, vượt xa khuyến nghị chuyên môn, gây mất cân đối về quy mô.