Chùa Nam Nhã tọa lạc tại P.Bình Thủy, TP.Cần Thơ (trước đây là P.Bùi Hữu Nghĩa, Q.Bình Thủy, TP.Cần Thơ). Chính diện chùa hướng ra sông Bình Thủy, nhận những cơn gió mát mẻ, đẩy lùi khói bụi và tiếng xe cộ ồn ào. Từ bên kia con rạch nhìn sang, màu vàng của ngôi chùa cổ ẩn hiện sau những rặng cây già rợp bóng.
Đường bộ dẫn đến chùa Nam Nhã là Cách mạng tháng Tám – một trong những tuyến giao thông huyết mạch ở nội ô TP.Cần Thơ. Trái ngược với những con phố xe cộ đông đúc, nhịp sống tất bật, ai đặt chân đến chùa Nam Nhã đều chỉ muốn hít thở thật sâu giữa không gian thanh tịnh, yên bình đến lạ. Bên cạnh vẻ đẹp cổ kính của kiến trúc là những khóm cây xanh được chăm chút kỹ lưỡng nhìn mát lòng.
Chùa Nam Nhã nhìn từ bên kia sông Bình Thủy, TP.Cần Thơ
ẢNH: THANH DUY
Theo sử liệu, chùa Nam Nhã xây năm 1895 do công của ông Nguyễn Giác Nguyên, một trong những người học trò của cụ thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa. Tiền thân nơi đây là một tiệm thuốc bắc Nam Nhã Đường
ẢNH: THANH DUY
Năm 1917, sau khi bị hư hỏng, chùa Nam Nhã được tu sửa lại bằng gạch ngói và nhiều vật liệu mua từ bên Pháp. Từ đó đến nay, chùa tiếp tục trải qua nhiều lần sửa chữa, trùng tu nữa nhưng vẫn giữ kiến trúc ban đầu theo phong cách Á – Âu kết hợp
ẢNH: THANH DUY
Chùa Nam Nhã không có những biểu tượng hoành tráng nhưng gây ấn tượng bởi sự hài hòa giữa cảnh sắc thiên nhiên và kiến trúc độc đáo. Mới bước vào cổng chùa, mọi người sẽ cảm nhận được không gian xanh mát của những cây cổ thụ hàng trăm năm tuổi
ẢNH: THANH DUY
Trước chính điện chùa là một khu vườn rộng lớn. Nơi đó có sự kết hợp giữa những thảm cỏ xanh, cây trắc bá diệp, cây tùng già... Nhà chùa kỳ công làm tiểu cảnh có hòn non bộ, chiếc cầu gỗ, hồ nước hoa sen. Tất cả được trang trí như một vườn thượng uyển thường thấy trong những bộ phim cổ trang
ẢNH: THANH DUY
Các hạng mục trong chùa được xây dựng cân đối, vững chãi. Những gian nhà ngói âm dương tạo nên vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc, tạo nên sự thú vị đối với những người thích chụp ảnh "nhuốm màu thời gian"
ẢNH: THANH DUY
Phía sau chùa là một khuôn viên rộng lớn khác, trồng rất nhiều khóm trúc, hoa kiểng, cây sa la và cây ăn trái. Điểm nhấn trong không gian xanh là những bức tượng thờ, những gian nhà đơn sơ được cất bằng gỗ. Đi vào đây như lạc vào cõi tu tiên, thoát tục, rất nhẹ nhàng, thư thái
ẢNH: THANH DUY
Chùa Nam Nhã theo phái Minh Sư có nguồn gốc từ Trung Quốc, thờ Tam giáo: Phật Thích Ca, Khổng Tử và Lão Tử. Người tu hành ăn chay, không bắt buộc cạo đầu, trang phục tự do nhưng kín đáo, trang nghiêm. Nơi đây lấy việc tu tâm tích đức làm kim chỉ nam nên không khí trong chùa luôn giản dị, gần gũi
ẢNH: THANH DUY
Chùa có thư viện với nhiều đầu sách và gần 20 chiếc máy tính. Người dân có nhu cầu sử dụng để học tập nhà chùa đều mở cửa đón tiếp. Hai năm qua, nơi này đã tổ chức lớp học tình thương dạy ngoại ngữ, tin học cho các em thiếu nhi khi hè về
ẢNH: THANH DUY
Hằng năm, chùa Nam Nhã có các kỳ lễ hội lớn như cúng rằm tháng giêng, rằm tháng 7, rằm tháng 10 và kỷ niệm ngày Phật đản. Chùa cũng thực hiện các lễ hội theo nghi thức tôn giáo Việt Nam để giữ gìn bản sắc văn hóa, tín ngưỡng dân tộc
ẢNH: THANH DUY
Cùng với dấu ấn về kiến trúc, thiên nhiên, chùa Nam Nhã còn được biết đến là một địa chỉ đỏ. Từ năm 1905, trước sự tác động mạnh mẽ của phong trào Đông Du, tinh thần yêu nước của các vị lão sư, phật tử được khơi dậy mạnh mẽ. Ngôi chùa này đã trở thành trụ sở kinh tài, ủng hộ học sinh xuất dương du học chống lại chính sách ngu dân của thực dân Pháp.
Đặc biệt, từ năm 1907-1940, chùa Nam Nhã vừa là nơi thờ phụng tín ngưỡng vừa là trụ sở chính của phong trào Đông Du tại Cần Thơ. Tại đây, vào tháng 10.1913, chí sĩ yêu nước Cường Để cùng ông Nguyễn Giác Nguyên bàn quốc sự vận động phong trào yêu nước ở Nam kỳ. Sau đó bị thực dân Pháp theo dõi phát hiện nên cho đóng cửa chùa.
Tuy nhiên, trong những khó khăn của cách mạng, Đặc ủy Hậu Giang, Xứ ủy Nam kỳ vẫn chọn nơi này làm địa điểm liên lạc với các tổ chức cách mạng trong toàn miền. Với những giá trị lịch sử như vậy, tháng 1.1991, chùa Nam Nhã đã được xếp hạng là Di tích lịch sử cấp quốc gia.
