Đặc sắc văn hóa làng chài
Không chỉ là nơi mưu sinh của bao thế hệ ngư dân, làng chài Mũi Né, P.Mũi Né, Lâm Đồng (thuộc P.Mũi Né, TP.Phan Thiết, Bình Thuận cũ) còn là "bảo tàng sống" lưu giữ giá trị văn hóa biển sâu sắc, đang trở thành điểm đến trải nghiệm hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước.
Ngắm làng chài Mũi Né từ tinh mơ, du khách sẽ bắt gặp khung cảnh chợ cá sôi động từ lúc bình minh hé sáng. Từ mờ sáng, khi những chiếc ghe vừa cập bến, hàng trăm người dân địa phương tấp nập mua bán hải sản tươi sống ngay trên bãi cát, tạo nên phiên chợ rộn ràng thanh âm của người dân chài lưới, pha lẫn tiếng sóng biển.
Làng chài Mũi Né, điểm đến mang tầm quốc gia
ẢNH: HỮU THÀNH
Cảnh đẹp bắt gặp thường xuyên ở làng chài Mũi Né
ẢNH: Q.H
Làng biển yên bình và mộc mạc
ẢNH: Q.H
Chợ cá làng chài ven biển Mũi Né nay được quy hoạch lại theo hướng bảo vệ môi trường xanh
ẢNH: HỮU THÀNH
Bến neo đậu tàu thuyền khi trời “trở gió” của làng chài Mũi Né
ẢNH: QUẾ HÀ
Ở làng chài Mũi Né, ngư dân đều là người gốc địa phương với nhiều đời theo nghề chài lưới. Dù ở rất gần trung tâm Phan Thiết, nhưng tiếng nói của người dân Mũi Né khác hẳn, "nghe là biết người Mũi Né ngay".
Không chỉ mang yếu tố truyền thống về đánh bắt, khai thác, buôn bán hải sản, làng chài Mũi Né còn là nơi gìn giữ những phong tục tín ngưỡng truyền đời của cộng đồng ngư dân miền biển.
Ông Trần Văn Hồng, Trưởng ban Quản lý vạn Bình An (P.Mũi Né) từng 2 lần làm Trưởng ban nghi lễ chôn cất cá Ông của làng chài Mũi Né, cho biết trong tâm thức của ngư dân Mũi Né, cá Ông (cá voi) được tôn thờ như vị thần Nam Hải - thần hộ mệnh ngư dân giữa sóng cả. Mỗi khi có cá Ông lụy (chết trôi dạt vào bờ), làng chài sẽ tổ chức nghi lễ cúng tế và an táng trang trọng.
Chủ tàu cá nào phát hiện xác cá Ông (đầu tiên) phải thực hiện nghi thức "để tang" và cúng kiếng trong 3 năm. Làng chài Mũi Né từng chứng kiến nhiều lần Ông lụy, trôi dạt vào ven bờ, có Ông nặng tới 15 tấn được chôn cất trong vạn Bình An.
Bên cạnh tín ngưỡng, làng chài còn lưu giữ nhiều nghề truyền thống như làm nước mắm nhĩ. Nói đến làng chài Mũi Né, người ta nghĩ ngay đến nước mắm cá cơm, cá cơm khô và đặc biệt là mực một nắng. Đây là những sản phẩm đặc trưng, nổi tiếng của địa phương được du khách ưa chuộng.
Tiềm năng phát triển du lịch từ giá trị bản sắc
Không chỉ dừng lại ở giá trị lịch sử, làng chài Mũi Né ngày nay đang nổi lên như một điểm du lịch trải nghiệm độc đáo. Chị Kim Khánh, một tiểu thương ở TP.HCM, mỗi năm đi du lịch một vài lần. Năm nay chị chọn làng chài Mũi Né để trải nghiệm cùng cậu con trai trước khi vào năm học mới. Kể lý do đến làng chài Mũi Né, chị Kim Khánh chia sẻ: "Đến đây để hòa mình vào đời sống ngư dân, cảm nhận nhịp sống chậm rãi, mộc mạc của biển cả, những thứ mà nơi tôi sống là đô thị ở TP.HCM vốn sôi động, hối hả không thể nào có được".
Tục mai táng cá Ông có từ lâu đời của ngư dân làng chài Mũi Né
ẢNH: QUẾ HÀ
Làng chài Mũi Né trở thành di sản vô giá của ngành du lịch “Lâm Đồng biển xanh”
ẢNH: HỮU THÀNH
Ngư dân làng chài kéo lưới
ẢNH: VAN THANH
Mùa cá nục ở làng chài Mũi Né
ẢNH: VAN THANH
Thuyền thúng làng chài Mũi Né
ẢNH: THÀNH NGUYỄN
Nhà khảo cổ Nguyễn Ngọc Ẩn, Giám đốc Bảo tàng tư nhân Mũi Né, sinh ra và lớn lên ở làng chài Mũi Né, tự hào chia sẻ làng ông được thiên nhiên ưu đãi, dành tặng những cảnh đẹp tự nhiên mê người. "Du khách đến đây chủ yếu mê cảnh bình minh lên rực rỡ, nhuộm vàng bãi biển, hay những buổi hoàng hôn tím sẫm trên nền trời, tạo nên những khung hình nên thơ, hiếm nơi nào có được", ông nói.
Cũng theo nhà khảo cổ này, để làng chài thật sự bứt phá, cần có sự đầu tư bài bản từ quy hoạch không gian, bảo tồn di sản, phát triển dịch vụ, cùng với chiến lược quảng bá thương hiệu du lịch xanh, bền vững.
Làng chài Mũi Né không chỉ là địa chỉ "hot" của du lịch "Lâm Đồng biển xanh", mà còn là điểm đến văn hóa, sinh thái mang tầm quốc gia ở vùng Nam Trung bộ. (còn tiếp)
