Phim tài liệu Góc của Thùy, do Ban Chuyên đề - Khoa giáo (Đài Truyền hình Việt Nam) thực hiện, đã cung cấp thêm nhiều tư liệu về AHLLVTND - liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm qua những góc nhìn mới.
Các bản dịch cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm
ẢNH: GIA ĐÌNH CUNG CẤP
Những góc nhìn mới
Đặng Thùy Trâm - một nhân vật đã được rất nhiều ê kíp làm phim khai thác. Điều này đặt ra cho đội ngũ thực hiện Góc của Thùy một yêu cầu rất lớn. Đạo diễn Huỳnh Thanh Huyên cho biết: "Thách thức đầu tiên chính là làm sao để kể về chị bằng một góc nhìn mới, nhưng vẫn chạm đến được cảm xúc của người xem. Bởi vì Góc của Thùy không chỉ là một câu chuyện kể về một người nữ bác sĩ đã hy sinh trong chiến tranh, mà còn thể hiện được hành trình đi tìm về những ký ức cùng với tâm hồn Việt Nam, sự hy sinh, tình yêu thương và khát vọng sống tốt đẹp mà chị Đặng Thùy Trâm đã để lại".
Ông Đặng Hồng Sơn (biên kịch phim Góc của Thùy) kể thêm nhiều chi tiết đối với "góc nhìn mới" của phim. Ông cho biết bản thân may mắn khi có mối quan hệ rất khăng khít với gia đình chị Đặng Thùy Trâm. Nhờ đó mà ông có cơ hội tiếp cận với rất nhiều tài liệu về chị. Nhất là những tập nhật ký ghi chép lại cuộc sống những ngày ở chiến trường Đức Phổ (Quảng Ngãi). Tập nhật ký thứ ba ghi lại thời sinh viên, trong đó có kể lại trước ngày đi B, chị Thùy đạp xe 120 km lên Đồng Mỏ, Lạng Sơn để thăm người bạn là anh Ngô San Huy. Đó là những chi tiết rất hay, rất cảm động mà ông được đọc, được nghe người thân chị cung cấp. Chính nhờ đó, ý tưởng đã nảy ra.
Cuốn sách Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ 3 sẽ được ra mắt vào 18.6 này
ẢNH: GIA ĐÌNH CUNG CẤP
"Chúng tôi xác định ngay, đây sẽ là những thước phim hoàn toàn khác. Góc của Thùy tiếp cận với những góc nhìn rất mới. Đó là thông qua đôi mắt của những người bạn, những người thân trong gia đình như: bà Đặng Kim Trâm (em gái), bà Đặng Phương Trâm (em gái), Đặng Hiền Trâm (em gái), NSND Đặng Nhật Minh, nhà báo lão thành Suzuki Katsuhiko (nguyên Trưởng Phân xã Akahata tại Hà Nội), nhà thơ Nguyễn Huy Hoàng (Mát-xcơ-va - người sắp xếp dịch cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm sang tiếng Nga, và tổ chức sự kiện giới thiệu sách tại Nga)… Những nhân vật ấy sẽ kể những câu chuyện về chị, kể những kỷ niệm sâu sắc với chị Đặng Thùy Trâm bằng sự yêu mến, chân thành", ông Sơn nói thêm.
Đối với đạo diễn Hồ Nhật Thảo, anh cũng cho rằng những câu chuyện có thể không mới nhưng chính tình cảm của những người ở lại sẽ tạo nên những bức chân dung chị Đặng Thùy Trâm với màu sắc mới. Đạo diễn phim Góc của Thùy chia sẻ: "Bộ phim có rất nhiều câu chuyện. Đó không phải là những câu chuyện mới. Nhưng rõ ràng nội tâm, tình cảm và cảm xúc của mỗi con người thì cứ nguyên vẹn qua từng ngày. Điều đó vẫn là một cái gì rất mới mẻ. Đó chính là yếu tố giúp chúng tôi được nhìn chị Thùy qua một giác độ khác. Và khi nhắc lại câu chuyện về chị thì dù 1 năm, 10 năm hay 20 năm, câu chuyện ấy vẫn mang lại những cảm xúc vô cùng mới mẻ và đó là những điều tốt đẹp".
Với những nét chấm phá trong cách đặt ống kính, ê kíp làm phim đã tạo nên được một điểm nhấn cho Góc của Thùy. Ngoài ra, ê kíp còn chọn một số tác phẩm với đề tài Đặng Thùy Trâm để khai thác. Đây như một nút giao giữa họ và những nghệ sĩ khác.
Đạo diễn Hồ Nhật Thảo (trái) bên bàn thờ chị Đặng Thùy Trâm tại phố Đội Cấn
ẢNH: GIA ĐÌNH CUNG CẤP
Những nút giao
Cùng chọn đề tài về liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm, nhạc sĩ - NSƯT Đình Thậm sáng tác ca khúc Thùy ơi!, NSƯT Phạm Huy Thục dàn dựng vở kịch sân khấu Đặng Thùy Trâm, đạo diễn - NSND Đặng Nhật Minh thực hiện bộ phim Đừng đốt, các dịch giả trên thế giới dịch cuốn Nhật ký Đặng Thùy Trâm… Hầu như tác phẩm nào cũng tạo nên tiếng vang trong chính lĩnh vực của họ. Ê kíp làm phim đã chọn họ làm nhân vật. Tất cả họ đã gặp gỡ nhau ở đề tài và sự yêu quý đối với chị Thùy.
Có thể thấy, đây cũng là một góc nhìn mới, một điểm nhấn khác của bộ phim khi công chúng có dịp được nghe chuyện "bếp núc" của các nhạc sĩ, đạo diễn, dịch giả về cơ duyên thực hiện các dự án; đồng thời nghe họ chia sẻ những câu chuyện và bày tỏ niềm yêu mến, kính phục với liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm.
Đoàn phim đã có rất nhiều tư liệu, rất nhiều nhân vật. Đây là một thuận lợi. Song, với thời lượng ngắn và để đảm bảo độ tập trung, tính chặt chẽ, điều này lại trở thành một thách thức nữa đối với các thành viên trong ê kíp.
Bằng tư duy logic, bằng kỹ thuật chuyên nghiệp cùng với sự khéo léo, đội ngũ làm phim đã khiến cho câu chuyện trở nên liền mạch, các phân khúc liên kết chặt chẽ với nhau. "Khi thực hiện bộ phim này, tôi nhận thấy một việc quan trọng, đó là liên kết nội tâm của những nhân vật, để tạo thành một dòng sông cảm xúc. Dòng sông cảm xúc chính là mạch nguồn của phim và cũng chính là thông điệp mà bộ phim muốn truyền tải đến khán giả", đạo diễn Hồ Nhật Thảo chia sẻ.
Chiếc hộp lưu giữ những di vật là những cuốn nhật ký, sổ tay của chị Đặng Thùy Trâm
ẢNH: GIA ĐÌNH CUNG CẤP
Từ căn gác nhỏ ở phố Đội Cấn nơi lưu giữ những hiện vật đến chiến trường Đức Phổ nơi chị ngã xuống một cách đầy tự hào… đã mở ra những không gian với chiều sâu kỷ niệm trong lòng mỗi con người, như nhắc nhớ về một người con gái anh hùng mãi mãi tuổi hai mươi. Để từ đây, người làm phim, các nhân vật đã kết nối với nhau, kết nối với hình ảnh liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm, qua đó tạo nên sự giao cảm và độ rung cảm của những người trong cuộc, nhanh chóng tạo âm vang trong lòng người xem.
Mở ra từ căn gác, góc nhìn ngày càng rộng dần, Góc của Thùy như mở ra một không gian bao la, nơi những ký ức còn ghi lại để dư âm những khúc ca về Đặng Thùy Trâm cứ làm lòng người ray rứt. Bộ phim không chỉ là những câu chuyện lịch sử, những phần ký ức chân thật mà còn truyền đi thông điệp sống, biết yêu thương, biết hy sinh và biết gìn giữ những giá trị tốt đẹp trong hôm nay và mai sau. Đó là sự ghi nhận những đóng góp của AHLLVTND - liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm cũng như bao chiến sĩ đã sống và chiến đấu trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt cho nền độc lập, tự do của đất nước hôm nay.
Và có lẽ hình ảnh chị Đặng Thùy Trâm đã đứng vững trong lòng của nhiều thế hệ bằng chính sự yêu thương của chị, của chúng ta. Giống như hai câu thơ mà chị đã viết: "Và ai có biết chăng ai/Tình thương đã chắp cánh dài cho ta"…
