Dự án đường ven sông Đồng Nai dài hơn 5km thuộc P.Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai (P.Bửu Long, TP.Biên Hòa, Đồng Nai cũ); kéo dài từ cầu Hóa An đến giáp ranh H.Vĩnh Cửu. Đây là dự án trọng điểm của TP.Biên Hòa (cũ) có tổng mức đầu tư gần 2.000 tỉ đồng từ nguồn ngân sách. Trong đó 1.339 tỉ đồng dành cho việc xây dựng đường; còn 613 tỉ đồng làm kè ven sông. Dự án được khởi công xây dựng từ năm 2021 và dự kiến hoàn thành giữa năm 2023. Tuy nhiên, đến nay vẫn còn dang dở với nhiều lý do khách quan...

Đơn vị thi công đang dùng máy phá đá để đục bỏ tảng đá này, nhằm lấy mặt bằng làm đường ven sông
ẢNH: LÊ LÂM
Oái oăm cục đá khổng lồ cản trở tiến độ đường ven sông Đồng Nai
Cần 3 tháng để giải phóng… tảng đá
Sau nhiều năm xây dựng ì ạch, đến nay công tác giải phóng mặt bằng đất và nhà của dân đã hoàn thành. Hình dáng con đường đã cơ bản hình thành, nhiều đoạn đã xong phần thảm nhựa, lát đá, trồng cây xanh 2 bên vỉa hè, lắp trụ đèn và cây xanh ở dải phân cách.
Tuyến đường ven sông Đồng Nai đến nay cơ bản hình thành, nhiều đoạn đã xong phần thảm nhựa, lát đá, trồng cây xanh 2 bên vỉa hè, lắp trụ đèn và cây xanh ở dải phân cách.
ẢNH: LÊ LÂM
Tuy nhiên, mới đây dự án đã phát sinh một vấn đề, đó là đoạn cuối tuyến (gần khu du lịch Bửu Long) có một tảng đá to như sân bóng đá mini và nhô cao lên khỏi mặt đất khoảng 3 m nằm án ngữ trong phần đất của dự án.

Tảng đá to như sân bóng đá mini, nằm trên phần đất làm đường ven sông
ẢNH: LÊ LÂM
Tảng đá trên nằm trong khu đất thuộc phạm vi trạm tiếp nhận dầu của Trung đoàn không quân 935 (đóng trong sân bay Biên Hòa), được bàn giao vào tháng 11.2024. Sau khi tiếp nhận, dọn dẹp mặt bằng thì "lòi" ra tảng đá.
Trao đổi với PV Thanh Niên, đại diện Chủ đầu tư là Ban quản lý dự án Biên Hòa cho biết do cục đá nằm trong khu dân cư không thể dùng phương án nổ mìn, nên phải dùng máy xúc lắp búa phá đá để thi công. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho 3 tháng để giải phóng... tảng đá trên. "Trước thì căn nhà cổ, giờ đến tảng đá", đại diện chủ đầu tư than vãn.
Nắn đường để bảo vệ nhà cổ
Nhà cổ mà chủ đầu tư nhắc tới là ngôi biệt thự 100 tuổi của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh (dân địa phương gọi là Lầu ông phủ), mặt hướng ra sông Đồng Nai, lưng tựa vào núi Bình Điện). Theo tài liệu, biệt thự xây năm 1922, hoàn thành năm 1924. Vào năm 1996, nơi đây được chọn làm bối cảnh chính để quay bộ phim Người đẹp Tây Đô.

Tỉnh Đồng Nai đã nắn đường để giữ lại biệt thự 100 tuổi của Đốc phủ sứ Võ Hà Thanh (dân địa phương gọi là Lầu ông phủ)
ẢNH: LÊ LÂM
Theo quy hoạch cũ, 2/3 căn biệt thự nằm trong phạm vi đường ven sông. Trước nguy cơ căn biệt thự bị phá bỏ, vào 9.2024 một số nhà sử học, nhà nghiên cứu dư luận cho rằng cần bảo tồn căn biệt thự 100 tuổi này, bằng cách nắn lại con đường; có người còn đề xuất giải pháp mời "thần đèn" dời căn nhà ra khỏi phạm vi giải tỏa...
Sau đó,căn biệt thự được Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai quyết định giữ lại, đồng thời giao cho Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan liên quan thực hiện bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc của ngôi biệt thự.

Căn nhà cổ và hiện trạng ven sông Đồng Nai khi con đường chưa triển khai thi công
ẢNH: LÊ LÂM
Vì vậy, địa phương, chủ đầu tư và các đơn vị liên quan phải mất mấy tháng để điều chỉnh lại quy hoạch. Cụ thể, điều chỉnh diện tích hơn 2.900 m2 đất từ chức năng quy hoạch đất công viên cây xanh sang chức năng quy hoạch đất giao thông; điều chỉnh diện tích đất khoảng 438 m2 từ chức năng quy hoạch đất giao thông sang chức năng quy hoạch đất di tích - tôn giáo; điều chỉnh diện tích đất khoảng 311m2 từ chức năng quy hoạch đất khu nghỉ dưỡng ven sông sang chức năng quy hoạch đất di tích - tôn giáo.
Sau khi điều chỉnh, tuyến đường ven sông Đồng Nai khi đi ngang biệt thự Đốc phủ sứ 100 năm tuổi sẽ được "nắn" theo hướng lách ra phía sông Đồng Nai để tránh căn biệt thự.

Trong ảnh là hồ Long Ẩn thuộc Khu du lịch Bửu Long, phía sau là sông Đồng Nai nơi con đường ven sông 2.000 tỉ đồng sắp hoàn thành
ẢNH: LÊ LÂM
Làng nghề đá Bửu Long
Khu vực P.Bửu Long (cũ) có nguồn đá xanh được xem chất lượng nhất Đồng Nai, cũng bởi vậy mà nơi đây hình thành nên làng nghề điêu khắc đá nổi tiếng từ 300 năm trước. Hiện nay dù đã mai một đi nhiều nhưng vẫn còn một số hộ dân bám trụ với nghề.
Hồ Long Ẩn của Khu du lịch Bửu Long (nằm cạnh sông Đồng Nai) được hình thành từ quá trình khai thác đá. Theo đó, khi khai thác, chủ mỏ đã để lại những mỏm đá rải rãi. Sau này, mỏ đóng, theo thời gian nước tích lại và từ từ dân lên tạo nên một "Vịnh Hạ Long" thu nhỏ.