CUỘC ĐUA NHIỀU MÀU SẮC
Không khó để nhận ra sân chơi điện ảnh hiện tại không còn là "mảnh đất riêng" của một vài dòng phim như kinh dị, tâm lý gia đình; hay vài thương hiệu lớn như Trấn Thành, Lý Hải - những người chiếm lĩnh phòng vé suốt nhiều năm liền. Dù họ vẫn tiếp tục thành công với Bộ tứ báo thủ, Lật mặt 8 với doanh thu vượt 200 tỉ đồng đầu năm nay, nhưng những đạo diễn mới lẫn sự tái xuất của những đạo diễn kỳ cựu cùng các đề tài phim mở rộng đang từng bước phá vỡ thế độc tôn đó.
Phim Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối
ẢNH: ĐPCC
Sau thành công vang dội của phim đề tài chiến tranh Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối với doanh thu hơn 172 tỉ đồng, hàng loạt dự án mang hơi hướng sử thi, chính luận và chiến tranh - lịch sử, hành động được công bố như: Tử chiến trên không, Mưa đỏ, Em bé Mỹ Lai, Hộ linh tráng sĩ - Bí ẩn mộ vua Đinh, Dòng máu anh hùng 2: Nhạn trắng Cà Mau... Đặc biệt, sự xuất hiện của nhiều đạo diễn gia nhập "câu lạc bộ trăm tỉ" như Thu Trang, Hoàng Nam, Huỳnh Lập, Bùi Thạc Chuyên, Khương Ngọc… cho thấy thị trường đang mở rộng cho nhiều "nhân tố bí ẩn".
Cây viết phê bình phim Nguyễn Phong Việt nhận định: "Dòng phim linh dị - kinh dị ở VN sẽ bắt đầu thoái trào sau 2 - 3 năm thành công. Dù sắp tới còn có nhiều tác phẩm thuộc thể loại này ra mắt nhưng vì nhà sản xuất làm quá nhanh nên khán giả bắt đầu nghi ngờ về chất lượng. Đây cũng là bước ngoặt lớn để những dòng phim cổ trang, huyền sử, chiến tranh... tạo dấu ấn. Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu là cú huých về dòng phim cổ trang - trinh thám để nhiều nhà làm phim trở nên tự tin hơn với các thể loại khác".
Sự đa dạng này không chỉ mang đến lựa chọn phong phú hơn cho khán giả mà còn phá thế độc tôn của dòng phim kinh dị vốn thống lĩnh rạp Việt suốt thời gian qua. Có thể trước đây, các nhà đầu tư thường thấy an toàn khi lựa chọn phim kinh dị bởi chi phí vừa phải, dễ quảng bá và nhanh thu hồi vốn khi đang thắng thế. Tuy nhiên, điều này cũng khiến thị trường bão hòa với hàng loạt phim mang mô típ na ná, thiếu đột phá về nội dung. Giờ đây, khi các phim lịch sử, chính luận hay nghệ thuật bắt đầu khẳng định vị trí không kém về mặt doanh thu, điện ảnh Việt đang chuyển mình sang một giai đoạn cạnh tranh sòng phẳng hơn về chất lượng.
Nêu ý kiến về sự phát triển của điện ảnh Việt trong thời gian tới, khi mà ngay từ đầu năm 2025 đã có hàng loạt phim vượt mốc doanh thu 100 tỉ đồng, đạo diễn - nhà sản xuất Lương Đình Dũng cho rằng: "Tôi nghĩ một vài hiện tượng độc tôn là do thời gian qua phim Việt ít. Hiện tại thị trường đột phá về doanh thu đã khiến các nhà làm phim bị hấp dẫn nên đã ào ào trở lại, các vị thế độc tôn sẽ liên tục bị thay thế. Đó là quy luật và cuộc chơi của thị trường".
SỰ SÀNG LỌC CỦA THỊ TRƯỜNG
Trong bối cảnh nhiều nhà làm phim tham gia với đa dạng thể loại cùng ra rạp sẽ tạo sự cạnh tranh, buộc thị trường phải sàng lọc bằng chính chất lượng tác phẩm. Khán giả giờ đây không còn dễ dãi với những phim "ăn xổi" nhờ sao hạng A hay chiến dịch truyền thông ồ ạt. Các bộ phim như Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối hay Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu đều chứng minh một điều: khi nội dung đủ hấp dẫn, chất lượng sản xuất chỉn chu, phim dù thuộc thể loại nào cũng sẽ được khán giả đón nhận và lan tỏa.
Phim Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu
Theo ông Nguyễn Phong Việt, thị trường đang dần phân hóa sâu sắc, những bộ phim hay rõ ràng có doanh thu tốt và đó là tín hiệu tốt, vì họ xứng đáng để thắng và họ cần doanh thu để tái đầu tư. Còn những nhà làm phim "ăn xổi" với chất lượng vừa phải rồi hy vọng thắng lớn, chỉ cần lời ít… sẽ bị đào thải khỏi thị trường. Bởi thứ khán giả cần là sản phẩm giải trí chất lượng và có giá trị như câu chuyện về văn hóa - bản sắc của VN được đưa vào phim thời gian gần đây.
Từ đây, có thể dự báo một quá trình thanh lọc diễn ra tự nhiên. Điều này sẽ kéo theo việc nâng cao mặt bằng chung của phim Việt, hướng đến một nền điện ảnh phát triển bền vững và cân bằng. Hiện tại nhiều đạo diễn phim truyền hình đang lấn sân làm phim điện ảnh, các nhà đài cũng bắt đầu sản xuất phim điện ảnh. Chính sự cạnh tranh lành mạnh giữa các thể loại, đạo diễn và phong cách làm phim đang mở ra một thời kỳ đa sắc cho điện ảnh Việt.
Nếu xu hướng này tiếp tục được duy trì và được hỗ trợ bởi các chính sách điện ảnh chiến lược từ nhà nước cũng như sự đồng hành của doanh nghiệp, khán giả, điện ảnh Việt có thể bước sang một trang mới: cân bằng, chuyên nghiệp hơn và giàu bản sắc hơn.
