Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính góp ý sửa đổi Nghị định 90/2023 về thu, nộp, miễn, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ.
Đáng chú ý, Bộ Xây dựng đề xuất bỏ tem thu phí dán trên kính ô tô nhằm giảm chi phí hành chính và phù hợp với xu hướng số hóa quản lý.
Hiện có 2 loại tem dán trên kính lái ô tô là tem thu phí đường bộ và tem đăng kiểm
ẢNH: MAI HÀ
Trên ô tô hiện nay có hai loại tem hình oval, dán ở góc trên bên phải kính lái gồm tem thời hạn đăng kiểm và tem thời hạn nộp phí sử dụng đường bộ. Hai loại tem này do Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) quản lý và phát hành.
Theo Bộ Xây dựng, việc dán tem nộp phí sử dụng đường bộ để giúp lực lượng chức năng kiểm tra nghĩa vụ nộp phí của người sử dụng xe. Tuy nhiên, hiện nhà nước chưa có quy định cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xử phạt khi xe không dán tem hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ phí. Hầu hết tiền phí sử dụng đường bộ sẽ được nộp khi đến kỳ đăng kiểm tiếp theo, dù đã quá hạn hay không.
Để kiểm soát nghĩa vụ nộp phí, các cơ sở đăng kiểm có thể tra cứu dữ liệu trong hệ thống quản lý thu phí sử dụng đường bộ hoặc tra cứu trên cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Do đó, Bộ Xây dựng cho rằng không cần duy trì hình thức tem giấy, thay vào đó có thể sử dụng dữ liệu điện tử để tra cứu nhanh, tiện lợi hơn.
Bộ Xây dựng cũng đề xuất cho phép tất cả ô tô tạm dừng lưu hành liên tục từ 30 ngày trở lên đều thuộc nhóm không chịu phí sử dụng đường bộ. Nghị định 90 hiện hành chỉ cho phép kinh doanh vận tải tạm dừng lưu hành liên tục từ 30 ngày trở lên được miễn phí đường bộ, song theo Bộ Xây dựng, quy định này chưa đảm bảo công bằng cho tất cả chủ xe.
Năm 2024, tổng số thu phí sử dụng đường bộ lần đầu tiên vượt mốc 14.000 tỉ đồng, là nguồn đóng góp quan trọng cho công tác duy tu hạ tầng giao thông.
Tuy nhiên, Nghị định 90 cũng phát sinh một số bất cập như xe bị tạm thu giữ từ 30 ngày trở lên, xe hết hạn đăng kiểm không tham gia giao thông nhưng vẫn bị truy thu phí.
Một số ý kiến còn cho rằng mức thu phí đối với xe buýt vận tải hành khách công cộng (bao gồm xe chở học sinh, sinh viên, công nhân được hưởng chính sách trợ giá như xe buýt) được hưởng mức giá như xe dưới 10 chỗ ngồi là chưa hợp lý.
Đánh giá về đề xuất này, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho rằng việc bỏ tem thu phí đường bộ dán trên ô tô là hợp lý. Hiện cả nước có gần 7 triệu ô tô nên chi phí in ấn, phát hành và quản lý tem là rất lớn.
Theo chuyên gia này, việc bỏ tem không chỉ giảm chi phí mà còn tạo thuận lợi cho chủ xe và đơn vị đăng kiểm. Nếu bỏ tem thu phí đường bộ, ô tô sẽ chỉ còn tem đăng kiểm dán trên kính lái.
Mặt khác, Nghị định 100/2019 của Chính phủ hiện không có bất kỳ quy định nào về việc xử phạt khi không dán tem phí đường bộ trên kính xe ô tô. Song trên thực tế, khi xe đến kỳ đăng kiểm, trung tâm đăng kiểm sẽ thực hiện việc truy thu toàn bộ phí đường bộ mà chủ phương tiện đang nợ.
"Việc kiểm soát nghĩa vụ nộp loại phí đường bộ đã được tích hợp thông qua hệ thống quản lý thu phí và cổng thông tin điện tử của Cục Đăng kiểm Việt Nam. Trước đây dán tem vì quản lý dữ liệu hồ sơ còn khá thủ công, nhưng nay dữ liệu đã liên thông giữa đăng kiểm, CSGT..., nên sớm bỏ tem để đỡ chi phí", ông Quyền nói.
