Nghị quyết về sắp xếp, sáp nhập tỉnh, TP có hiệu lực thi hành ngay sau khi được Quốc hội (QH) thông qua.
Tại nghị quyết, QH quyết định sắp xếp, sáp nhập 52 tỉnh, TP để thành lập 23 tỉnh, TP mới. 11 tỉnh, thành không thực hiện sắp xếp gồm: TP.Hà Nội, TP.Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Cao Bằng.
Như vậy kể từ ngày nghị quyết có hiệu lực thi hành (ngày 12.6), cả nước có 34 đơn vị hành chính, gồm 6 TP trực thuộc T.Ư và 28 tỉnh.
Cơ hội lịch sử để tái cấu trúc mô hình phát triển vùng
Thảo luận về dự thảo Nghị quyết sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, các đại biểu (ĐB) QH đều bày tỏ sự ủng hộ, coi đây là cơ hội lịch sử để tái cấu trúc toàn diện mô hình phát triển vùng, phân bố lại dân cư, hạ tầng, nguồn lực đầu tư; đồng thời kiến nghị nhiều giải pháp cần làm ngay sau khi nghị quyết được thông qua.
ĐB Nguyễn Hữu Thông (đoàn Bình Thuận) đề nghị sớm hoàn thiện thể chế pháp luật phù hợp với mô hình địa phương 2 cấp, có cơ chế tổ chức bộ máy đặc thù cho các tỉnh mới trong giai đoạn chuyển tiếp. Cùng đó là tận dụng, bố trí lại tài sản công một cách hiệu quả, tránh lãng phí; sớm giải quyết chế độ chính sách cho các cá nhân nghỉ việc theo quy định; có chính sách đào tạo lại, hỗ trợ đi lại, ổn định nơi làm việc và sinh hoạt cho cán bộ, công chức, người lao động phải di chuyển nơi làm việc đến trụ sở mới sau sáp nhập.
Ông Thông và nhiều ĐB cũng dành sự quan tâm đến vấn đề ưu tiên kết nối hạ tầng giao thông, nhất là những địa phương sau sắp xếp có diện tích lớn. Điển hình như Lâm Đồng, sau sáp nhập là tỉnh rộng nhất cả nước, hiện nay giao thông ở cả 3 tỉnh cũ là Bình Thuận, Lâm Đồng và Đắk Nông đều còn thiếu và yếu, khiến 3 trung tâm của 3 tỉnh dường như bị chia cắt. QH, Chính phủ và bộ, ngành cần quan tâm, bố trí nguồn lực để thực hiện dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến quốc lộ, bổ sung quy hoạch đường bộ cao tốc…
ĐB Nguyễn Minh Tâm (đoàn Quảng Bình) thì lưu ý đến vấn đề bảo hộ các di sản văn hóa, sản phẩm nổi tiếng của địa phương, nhất là những thương hiệu mang tầm cỡ quốc gia, quốc tế. Với việc sáp nhập từ 63 tỉnh, TP xuống còn 34 tỉnh, TP, tên gọi của một số tỉnh sẽ không còn trên bản đồ địa lý, cũng không có đơn vị hành chính cấp thấp hơn được đặt theo tên gọi tỉnh cũ, vì thế bà Tâm cho rằng thực tế này dẫn tới nguy cơ mai một, thậm chí mất đi các chỉ dẫn địa lý đã được công nhận.
Ví dụ hang động Sơn Đoòng - viên ngọc quý của du lịch VN, vốn gắn với chỉ dẫn địa lý Quảng Bình. Tới đây, tên gọi Quảng Bình được thay mới, hàng loạt thông tin trên các phương tiện truyền thông sẽ trở nên sai lệch về mặt hành chính, đây là một tổn thất hữu hình về kinh tế du lịch và vô hình về giá trị thương hiệu quốc gia. Tương tự là các sản phẩm hạt điều Bình Phước, dừa Bến Tre, thanh long Bình Thuận, du lịch Hội An…
Quốc hội thông qua nghị quyết về sắp xếp tỉnh, thành; sáng 12.6
ẢNH: GIA HÂN
Nữ ĐB đề nghị có chính sách ưu tiên bảo hộ các thương hiệu gắn với chỉ dẫn địa lý trước khi kết thúc tên gọi hành chính của các tỉnh, thành thuộc diện sáp nhập. "Có thể đăng ký bảo hộ sản phẩm như một chỉ dẫn địa lý có phạm vi lãnh thổ được mô tả chi tiết, không phụ thuộc hoàn toàn vào tên gọi của cấp hành chính cấp tỉnh", bà Tâm gợi ý.
Người dân yên tâm sử dụng giấy tờ đã được cấp
Giải trình trước QH, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh là một quyết định có ý nghĩa lịch sử rất lớn, hội tụ sức mạnh về lịch sử, hiện tại và hướng tới tương lai tốt đẹp của đất nước. "Chính quyền địa phương 3 cấp đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh lịch sử để đến hôm nay, đất nước có được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, vững bước vào kỷ nguyên mới…", bà Trà nói.
Vẫn theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Chính phủ sẽ công bố 28 nghị định để phân cấp, phân quyền một cách triệt để cho địa phương; cùng đó là "triển khai rất kịp thời" và sẽ tiếp tục hoàn thiện các chính sách về đầu tư hạ tầng giao thông, chế độ chính sách cho cán bộ, công chức, cán bộ không chuyên trách cấp xã, việc di chuyển đến nơi làm việc mới, nhà công vụ… Riêng về vấn đề sử dụng tài sản công, Bộ Tài chính đang tập trung rất quyết liệt để có thể hoàn thiện, sớm triển khai.
Thông tin thêm, Phó chủ tịch QH Nguyễn Khắc Định cho hay, ngày 16.6 tới, Chủ tịch QH sẽ thay mặt Ủy ban Thường vụ QH ký 34 nghị quyết về sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã của 34 tỉnh, TP sau sáp nhập. Các nghị quyết này đều có hiệu lực ngay để kịp chuẩn bị cho chính quyền cấp xã mới hoạt động đồng bộ trong cả nước từ 1.7.
Cả nước còn 34 tỉnh, thành phố từ 12.6.2025: Chi tiết tên gọi, diện tích, dân số
Về vấn đề chuyển tiếp đồng bộ giấy tờ của nhân dân và doanh nghiệp, ông Định dẫn Nghị quyết 76 của Ủy ban Thường vụ QH về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, cấp xã năm 2025 và Nghị quyết 190 của QH ban hành tại kỳ họp bất thường lần thứ 9. Theo đó, người dân và doanh nghiệp có thể yên tâm sử dụng các giấy tờ đã được cấp cho đến khi hết thời hạn ghi trong giấy tờ đó. Nếu có nguyện vọng cấp lại giấy tờ theo địa chỉ mới, các cơ quan quản lý nhà nước sẽ hỗ trợ với thủ tục hành chính đơn giản và không thu phí.
Các tỉnh, TP chính thức hoạt động từ 1.7
Nghị quyết của QH về sáp nhập tỉnh, thành năm 2025 cũng nêu rõ, các cơ quan khẩn trương thực hiện các công tác chuẩn bị cần thiết, bảo đảm để chính quyền địa phương ở các tỉnh, TP mới thành lập chính thức hoạt động từ 1.7.
Chính quyền địa phương ở các tỉnh, TP trước sắp xếp tiếp tục hoạt động cho đến khi chính quyền địa phương ở tỉnh, TP hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động.
Nghị quyết yêu cầu Chính phủ, HĐND, UBND các tỉnh, TP thực hiện sắp xếp, sáp nhập kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan, tổ chức ở địa phương; hỗ trợ, kịp thời giải quyết khó khăn, vướng mắc của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động, ảnh hưởng của việc thực hiện sắp xếp.
Chính phủ, các bộ, ngành ở T.Ư có trách nhiệm hướng dẫn, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình sắp xếp các đơn vị hành chính cấp tỉnh, kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền địa phương các cấp để thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
34 tỉnh, TP mới kể từ ngày 12.6.2025
11 tỉnh, thành giữ nguyên:
TP.Hà Nội, TP.Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh và Cao Bằng.
23 tỉnh, thành mới:
Tại nghị quyết, QH quyết định sắp xếp toàn bộ diện tích tự nhiên, quy mô dân số của 52 tỉnh, TP để thành lập 23 tỉnh, TP mới, gồm:
Tỉnh Tuyên Quang (Hà Giang và Tuyên Quang), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 13.795,50 km², quy mô dân số 1.865.270 người.
Tỉnh Lào Cai (Yên Bái và Lào Cai), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 13.256,92 km2, quy mô dân số 1.778.785 người.
Tỉnh Thái Nguyên (Bắc Kạn và Thái Nguyên), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 8.375,21 km2, quy mô dân số 1.799.489 người.
Tỉnh Phú Thọ (Vĩnh Phúc, Hòa Bình và Phú Thọ), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 9.361,38 km2, quy mô dân số 4.022.638 người.
Tỉnh Bắc Ninh (Bắc Giang và Bắc Ninh), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 4.718,6 km2, quy mô dân số 3.619.433 người.
Tỉnh Hưng Yên (Thái Bình và Hưng Yên), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 2.514,81 km2, quy mô dân số 3.567.943 người.
TP.Hải Phòng (TP.Hải Phòng và Hải Dương), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 3.194,72 km2, quy mô dân số 4.664.124 người.
Tỉnh Ninh Bình (Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 3.942,62 km2, quy mô dân số 4.412.264 người.
Tỉnh Quảng Trị (Quảng Bình và Quảng Trị), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 12.700 km2, quy mô dân số 1.870.845 người.
TP.Đà Nẵng (TP.Đà Nẵng và Quảng Nam), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 11.859,59 km2, quy mô dân số 3.065.628 người.
Tỉnh Quảng Ngãi (Kon Tum và Quảng Ngãi), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 14.832,55 km2, quy mô dân số 2.161.755 người.
Tỉnh Gia Lai (Bình Định và Gia Lai), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 21.576,53 km2, quy mô dân số 3.583.693 người.
Tỉnh Khánh Hòa (Ninh Thuận và Khánh Hòa), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 8.555,86 km2, quy mô dân số 2.243.554 người.
Tỉnh Lâm Đồng (Đắk Nông, Bình Thuận và Lâm Đồng), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 24.233,07 km2, quy mô dân số 3.872.999 người.
Tỉnh Đắk Lắk (Phú Yên và Đắk Lắk), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 18.096,40 km2, quy mô dân số 3.346.853 người.
TP.HCM (TP.HCM, Bà Rịa-Vũng Tàu và Bình Dương), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 6.772,59 km2, quy mô dân số 14.002.598 người.
Tỉnh Đồng Nai (Bình Phước và Đồng Nai), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 12.737,18 km2, quy mô dân số 4.491.408 người.
Tỉnh Tây Ninh (Long An và Tây Ninh), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 8.536,44 km2, quy mô dân số 3.254.170 người.
TP.Cần Thơ (TP.Cần Thơ, Sóc Trăng và Hậu Giang), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 6.360,83 km2, quy mô dân số 4.199.824 người.
Tỉnh Vĩnh Long (Bến Tre, Trà Vinh và Vĩnh Long), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 6.296,20 km2, quy mô dân số 4.257.581 người.
Tỉnh Đồng Tháp (Tiền Giang và Đồng Tháp), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 5.938,64 km2, quy mô dân số 4.370.046 người.
Tỉnh Cà Mau (Bạc Liêu và Cà Mau), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 7.942,39 km2, quy mô dân số là 2.606.672 người.
Tỉnh An Giang (Kiên Giang và An Giang), sau sắp xếp có diện tích tự nhiên 9.888,91 km2, quy mô dân số 4.952.238 người.
