Trong bài phát biểu trước quốc hội hôm 4.3, Tổng thống Trump đã nhắc đến một thỏa thuận được công bố cùng ngày cho một tập đoàn do Công ty quản lý đầu tư Mỹ BlackRock Inc đứng đầu để mua cổ phần chi phối trong công ty do một tập đoàn Trung Quốc nắm giữ. Tập đoàn Trung Quốc này điều hành các cảng ở cả hai đầu của kênh đào Panama, theo AP.
Tàu chở hàng đi qua kênh đào Panama ngày 1.2
Ảnh: Reuters
Trong một hồ sơ, tập đoàn Trung Quốc CK Hutchison Holding hôm 4.3 cho hay tập đoàn này sẽ bán tất cả cổ phần tại Hutchison Port Holdings và Hutchison Port Group Holdings cho tập đoàn BlackRock trong một thỏa thuận trị giá gần 23 tỉ USD.
Panama khẳng định nước này có toàn quyền kiểm soát kênh đào Panama và việc tập đoàn Trung Quốc điều hành các cảng không đồng nghĩa với việc Trung Quốc kiểm soát tuyến đường thủy này, nên việc bán cổ phần cho một công ty có trụ sở tại Mỹ sẽ không đại diện cho bất kỳ việc Mỹ "lấy lại" kênh đào. Chính phủ Panama gọi thương vụ trên là một giao dịch riêng.
Tổng thống Trump ca ngợi khởi đầu nhiệm kỳ của mình
Ngoài ra, trong thông điệp được đăng lên mạng xã hội X hôm 5.3, Tổng thống Mulino đã bác bỏ rằng thỏa thuận bán cổ phần nói trên xuất hiện do áp lực từ Mỹ. "Tôi bác bỏ sự xúc phạm mới này đối với sự thật và phẩm giá của chúng ta với tư cách là một quốc gia, nhân danh Panama và tất cả người dân Panama", ông Mulino viết. Ông cáo buộc ông Trump "lại nói dối".
Ông Trump đã nói về việc giành lại kênh đào Panama kể từ chiến dịch tranh cử, lập luận rằng Mỹ đáng lẽ không bao giờ nên chuyển giao quyền kiểm soát cho Panama và Mỹ đang bị tính phí quá cao khi sử dụng kênh đào này.
Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio hồi tháng trước đã gặp Tổng thống Mulino và nhấn mạnh rằng Trung Quốc đang gây ảnh hưởng đến hoạt động của kênh đào Panama. Trong khi đó, Panama phủ nhận rằng Trung Quốc có bất kỳ ảnh hưởng nào đến hoạt động của kênh đào.
Mỹ xây dựng kênh đào Panama vào đầu thập niên 1900 khi họ tìm cách tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển tàu thương mại và quân sự giữa các bờ biển của mình. Washington đã từ bỏ quyền kiểm soát tuyến đường thủy này cho Panama vào ngày 31.12.1999, theo một hiệp ước do Tổng thống Jimmy Carter ký kết vào năm 1977. Ông Trump đã nói rằng ông Carter đã "ngu ngốc" khi trao kênh đào này cho Panama, theo AP. Ông Carter đã qua đời vào ngày 29.12.2024, thọ 100 tuổi.
