Chiến đấu cơ F-14 Tomcat từng nổi tiếng và có lịch sử lừng lẫy đang dần biến mất. Iran hiện là quốc gia duy nhất vẫn còn vận hành loại máy bay này.
Gần đây, Israel đăng những hình ảnh kèm tuyên bố đã tấn công phá hủy một số chiếc F-14, khi thực hiện loạt không kích cơ sở hạt nhân và hạ tầng quân sự của Iran những ngày qua.
Israel phá hủy chiến đấu cơ F-14 ghi dấu thời mặn nồng Iran-Mỹ
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) hôm 16.6 đã chia sẻ cảnh quay cuộc tấn công vào 2 chiếc F-14 tại sân bay ở thủ đô Tehran (Iran). Giới chức Iran không phản hồi đoạn video này.
F-14 được công chúng biết đến rộng rãi qua bộ phim "Top Gun" năm 1986. Đây từng là chiến đấu cơ chủ lực được trang bị trên tàu sân bay của Hải quân Mỹ, được thiết kế cho mục tiêu đánh chặn và kiểm soát vùng trời.
Hải quân Mỹ đã cho nghỉ hưu chiếc F-14 cuối cùng vào năm 2006 và chiến đấu cơ F/A-18 Super Hornet trở thành phi đội tiêm kích chính trên tàu sân bay cho đến nay.
Hình ảnh từ video mà quân đội Israel tuyên bố bắn trúng 2 tiêm kích F-14
ẢNH: IDF
Iran đã mua 79 chiếc F-14 Tomcat từ Mỹ vào thập niên 1970. Iran cũng là quốc gia duy nhất ngoài Mỹ từng sở hữu mẫu máy bay này. Tehran được cho là đang sở hữu khoảng 40 chiếc F-14, dù chỉ có một vài máy bay trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu.
Các lệnh cấm vận quốc tế cùng việc Mỹ dừng hỗ trợ phụ tùng đã khiến cho việc bảo trì F-14 vốn cơ bản phức tạp giờ lại càng thêm khó khăn cho Iran. Hai chiếc bị Israel tấn công mới đây nhiều khả năng là máy bay không thể hoạt động, song chúng vẫn hữu dụng khi các linh kiện có thể được dùng để thay thế cho những chiếc F-14 khác.
Chiến đấu cơ F-14D của quân đội Mỹ
ẢNH: QUÂN ĐỘI MỸ
Vào thập niên 1970, Mỹ muốn có máy bay đánh chặn có thể chống lại máy bay ném bom tầm xa của Liên Xô và mối đe dọa ngày càng tăng của tên lửa tầm xa. Nhu cầu đó đã dẫn đến sự ra đời của F-14, được chế tạo để thay thế F-4 Phantom 2.
F-14 được trang bị radar tiên tiến, khả năng theo dõi nhiều mục tiêu. Đây cũng là máy bay duy nhất thời đó, có thể mang tên lửa không đối không tầm xa AIM-54 Phoenix, có thể bắn trúng mục tiêu ở khoảng cách 100 hải lý. Vấn đề bảo trì tốn kém trên F-14 và yêu cầu cần loại máy bay đa nhiệm đã thôi thúc Mỹ phát triển dòng tiêm kích F-18 Super Hornet.
F-14 vẫn được xem là dòng máy bay hiện đại được biên chế cho quân đội nước này, dù đã lỗi thời so với thế hệ máy bay chiến đấu hiện nay. Iran thời gian qua phải dựa nhiều vào hệ thống phòng không mặt đất để đánh chặn máy bay từ Israel.
