Theo “Sổ tay hướng dẫn phối hợp hỗ trợ xử lý rủi ro đối với các giao dịch nghi ngờ gian lận, giả mạo, lừa đảo" do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) vừa ban hành, có một số dấu hiệu để nhận diện được tài khoản hoặc thẻ nghi ngờ liên quan đến hành vi gian lận, giả mạo hoặc lừa đảo.
Một số dấu hiệu có thể nhận diện tài khoản liên quan đến lừa đảo
ẢNH: ĐÀO NGỌC THẠCH
Một số dấu hiệu được chỉ ra như sau. Thứ nhất, thông tin trong hồ sơ mở tài khoản thanh toán không trùng khớp với dữ liệu của cá nhân đó trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Thứ hai, tài khoản thanh toán nằm trong các danh sách được quảng cáo, mua, bán, trao đổi trên các website, hội nhóm trên không gian mạng. Thứ ba, tài khoản nhận tiền từ nhiều tài khoản thanh toán khác nhau và được chuyển đi hoặc rút ra trong thời gian rất ngắn (không để lại hoặc chỉ để lại số dư rất ít). Thứ tư, tài khoản có hơn 3 giao dịch nhận tiền từ các tài khoản nằm trong danh sách nghi ngờ gian lận, lừa đảo hoặc giả mạo. Thứ năm, chủ tài khoản nằm trong danh sách cảnh báo của Ngân hàng Nhà nước, cơ quan công an hoặc các cơ quan chức năng khác. Thứ sáu, tài khoản phát sinh giao dịch bất thường, ví dụ giá trị, số lượng giao dịch lớn, bất thường không phù hợp với nghề nghiệp, độ tuổi, địa chỉ cư trú, lịch sử giao dịch và hành vi của chủ tài khoản thanh toán; phát sinh các giao dịch với địa điểm, thời gian, tần suất bất thường… Thứ bảy, một thông tin định danh duy nhất của thiết bị (địa chỉ MAC) được sử dụng để thực hiện giao dịch cho nhiều hơn 1 tài khoản thanh toán.
Đối với các loại thẻ ghi nợ, một số dấu hiệu nhận biết tương tự như tài khoản thanh toán. Đồng thời có thêm một số thông tin, giao dịch đáng ngờ khác như thẻ phát sinh các giao dịch với địa điểm, thời gian, tần suất bất thường; Giá trị, số lượng giao dịch lớn, bất thường không phù hợp với nghề nghiệp, độ tuổi, lịch sử giao dịch và hành vi của chủ thẻ; giao dịch sai PIN, OTP và thông tin thẻ nhiều lần; giao dịch thanh toán khống tại đơn vị chấp nhận thẻ hoặc đơn vị chấp nhận thẻ nằm trong danh sách nghi ngờ gian lận, giả mạo, vi phạm pháp luật.
Sổ tay cũng nêu cụ thể cơ chế hợp tác giữa các ngân hàng trong công tác nhận diện và xử lý rủi ro gian lận. Khi phát hiện giao dịch có dấu hiệu nghi ngờ, các tổ chức tín dụng đánh giá để đưa ra quyết định hỗ trợ khách hàng và lập yêu cầu hỗ trợ gửi cho các tổ chức tín dụng yêu cầu hỗ trợ theo quy định nội bộ và quy định của pháp luật.
