Mở đầu buổi tọa đàm, TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế tài nguyên và môi trường TP.HCM cho biết, đến nay, 34/34 tỉnh, thành phố đã có 1 Văn phòng Đăng ký đất đai cấp tỉnh và khoảng 703 chi nhánh trực thuộc hoạt động ổn định và thống nhất về chuyên môn.
Mạng lưới này đang là đầu mối chuyên môn ngành dọc bảo đảm đo đạc, chỉnh lý biến động và quản trị cơ sở dữ liệu đất đai tập trung, liên thông với thuế, tư pháp, ngân hàng, công chứng.
Việc mở rộng dịch vụ công trực tuyến toàn trình cho phép nộp hồ sơ tại xã hoặc trực tuyến mà không cần lập thêm tổ chức cấp xã.
Trên cả nước Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai là đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ kinh phí, giúp giảm gánh ngân sách địa phương. Nếu giao nhiệm vụ cho xã, sẽ phát sinh chi phí thường xuyên như hạ tầng, an ninh thông tin, đào tạo vượt khả năng chi ngân sách cấp xã.
Kiến nghị giữ nguyên mô hình 703 Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai
ẢNH: ĐÌNH SƠN
"Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thực chất là hai cấp khi trực thuộc Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh, không phải là đơn vị hành chính cấp trung gian. Nên việc giữ nguyên mô hình Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai chính là giữ vững tính thống nhất trong quản lý nhà nước, bảo đảm dữ liệu đất đai quốc gia được quản trị an toàn, minh bạch và phục vụ người dân hiệu quả trong thời kỳ chuyển đổi số", TS Phạm Viết Thuận nêu quan điểm.
Đồng quan điểm, ông Đỗ Đức Đôi, nguyên Phó vụ trưởng Vụ Đăng ký và thống kê đất đai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) khẳng định, mục tiêu thành lập của Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai là tách bạch giữa quản lý nhà nước và làm chuyên môn. Nhà nước lập quy hoạch, ra quyết định giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, cho chuyển mục đích sử dụng đất... còn làm như thế nào là do cơ quan chuyên môn là Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai ký cấp sổ hồng.
Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai là đơn vị nghiệp vụ, là đơn vị sự nghiệp có thu trực thuộc UBND cấp tỉnh theo quy định của luật Đất đai 2024. Đưa về cấp xã là sai luật và hiện nay Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai đang hoạt động khá tốt trong lúc cơ sở dữ liệu đất đai chưa được làm sạch, chưa được đồng bộ hóa dữ liệu.
"Tôi 18 năm làm việc trong ngành này và thấy rằng mô hình đang chạy rất tốt. Do đó khi có chỉ đạo hay nghị quyết gì đó phải thực hiện theo đúng theo luật Đất đai 2024 và phù hợp với thực tế. Tốt nhất là nên giữ lại mô hình như hiện nay vì nó đang hoạt động rất hiệu quả", ông Đỗ Đức Đôi nói.
Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai hiện đang hoạt động theo mô hình 2 cấp
ẢNH: ĐÌNH SƠN
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM kiến nghị nên tổ chức Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai như cơ quan thuế, hoạt động theo ngành dọc. Điển hình là Thuế TP.HCM và các chi cục thuế hoạt động theo mô hình thuế cơ sở, với 29 cơ sở, tổ chức theo dạng khu vực.
Bởi hiện nay hơn 80% xã chưa đạt chuẩn về hạ tầng công nghệ thông tin, có những xã chưa đảm bảo lưới điện quốc gia, đường chuyền chưa đảm bảo. Trong khi nhân sự ở cấp xã kiêm nhiệm rất nhiều đầu việc. Nên làm theo kiểu khu vực để người dân đi gần hơn và tận dụng lại cơ sở vật chất, con người của chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai trước đây. Như vậy sẽ giúp tiết kiệm, chặt chẽ, không làm phát sinh thêm bộ máy mới.
"Nên giữ lại hệ thống và thay đổi tên gọi như ngành thuế để không bị vướng để thực hiện chủ trương chung và để phục vụ người dân tốt hơn", ông Lê Hoàng Châu đề xuất.
