Theo dự thảo Nghị quyết, người trúng đấu giá vi phạm nghĩa vụ thanh toán dẫn đến bị hủy kết quả thì không được nhận lại khoản tiền đặt cọc và phải bồi thường thiệt hại. Các khoản bồi thường này bao gồm chi phí tổ chức đấu giá, giá dịch vụ đấu giá tài sản và các chi phí liên quan khác.
Tuy nhiên, theo Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) các khoản bồi thường thiệt hại này có giá trị bằng tiền quá thấp. Thực tế, chi phí tổ chức đấu giá và giá dịch vụ đấu giá thường không đáng kể, do các trung tâm dịch vụ đấu giá công lập thực hiện theo khung phí quy định. Điều này là chưa đủ để ngăn chặn các đối tượng tham gia với ý đồ trục lợi.
Do vậy, HoREA đề nghị bổ sung một biện pháp mạnh tay hơn, cụ thể là người vi phạm còn bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp theo quy định của Chính phủ. Hiệp hội cho rằng cần bổ sung quy định này vào luật Xử lý vi phạm hành chính, cụ thể là Nghị định 82/2020. Đồng thời cấm tham gia đấu giá đối với tổ chức kinh tế.
Đề xuất cấm doanh nghiệp bỏ cọc tham gia đấu giá
Theo HoREA, dự thảo Nghị quyết mới chỉ quy định cấm tham gia đấu giá đối với người trúng đấu giá là cá nhân, trong trường hợp giao đất ở có vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Đây rõ ràng là một điểm chưa bao quát hết thực tế. Nhiều tổ chức kinh tế cũng tham gia đấu giá và vi phạm.
Nên cần sửa đổi, bổ sung quy định cấm phải áp dụng cho cả tổ chức kinh tế, chứ không chỉ cá nhân. Lệnh cấm này cũng cần áp dụng cho mọi trường hợp giao đất, cho thuê đất, chứ không riêng gì đất ở. Các vi phạm bị cấm bao gồm cả việc bỏ cọc lẫn vi phạm nghĩa vụ thanh toán. Bởi các doanh nghiệp nhỏ, chưa có uy tín có thể không ngần ngại bị cấm, vì họ có thể thành lập doanh nghiệp mới để tiếp tục tham gia đấu giá. Ngược lại, đối với các doanh nghiệp lớn, đã có uy tín thương hiệu thì sẽ rất e ngại bị cấm tham gia đấu giá. Đây mới chính là biện pháp có sức nặng.
Bên cạnh đó, HoREA cũng thống nhất cao với giải pháp phòng ngừa như nâng mức tiền đặt cọc tối thiểu lên 20% và tối đa 50% giá khởi điểm. Mức 10 - 20% theo quy định hiện hành bị coi là thấp, tạo cơ hội cho nhiều người không có nhu cầu thật tham gia. Nâng mức tiền đặt trước cao hơn là giải pháp sàng lọc ban đầu, đảm bảo chỉ những người có năng lực tài chính thật sự mới tham gia.
