
Thí sinh thi thử IELTS với người bản xứ nói tiếng Anh tại một sự kiện do Hội đồng Anh tổ chức tại TP.HCM
ẢNH: NGỌC LONG
Theo danh sách đơn vị được Bộ trưởng Bộ GD-ĐT phê duyệt liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài tại Việt Nam, tính đến ngày 21.7, Cục Quản lý chất lượng (Bộ GD-ĐT) cấp tổng cộng 223 quyết định phê duyệt liên kết tổ chức thi ở Việt Nam với 7 ngôn ngữ. Trong đó, số quyết định cấp cho các chứng chỉ tiếng Anh là nhiều nhất với 154 quyết định, theo sau đó là tiếng Trung (20), tiếng Đức (19), tiếng Nhật (18)...
Cần lưu ý, một số quyết định liên quan tới việc bãi bỏ địa điểm thi đã đăng ký xin cấp phép hoặc thay đổi tên chứng chỉ ngoại ngữ, không đề cập đến việc phê duyệt địa điểm thi mới. Theo các quy định hiện hành, để được phép tổ chức thi và cấp chứng chỉ ngoại ngữ quốc tế ở Việt Nam, bên Việt Nam và bên nước ngoài (gọi chung là các bên liên kết) cần làm hồ sơ theo mẫu gửi Bộ GD-ĐT phê duyệt.
Thị trường khảo thí sôi động
Theo thống kê của Thanh Niên, IELTS là chứng chỉ phổ biến nhất với 47 quyết định, chiếm 21% số quyết định phê duyệt của Bộ GD-ĐT. Trong số này, Hội đồng Anh (Anh) được phê duyệt liên kết tổ chức thi với các đối tác tại 41 địa điểm, ít hơn 4 địa điểm so với IELTS Australia Pty Limited thuộc sở hữu IDP Education Pty Ltd (Úc, thường được gọi tắt là IDP).
Như vậy, có ít nhất 86 địa điểm được cấp phép tổ chức thi IELTS trên toàn quốc và các địa điểm thi này trải dài ở nhiều tỉnh, thành từ Bắc xuống Nam, nhưng phần lớn đặt tại Hà Nội và TP.HCM. Riêng Hội đồng Anh cũng đang liên kết với các đối tác ở Việt Nam để tổ chức thi và cấp chứng chỉ tiếng Anh Aptis ESOL tại 18 địa điểm trên cả nước.
Tuy nhiên nếu chỉ xét riêng số điểm thi được phê duyệt của một bên nước ngoài, Cambridge Assessment English (Anh) lại đang dẫn đầu kỳ thống kê mới nhất với 84 địa điểm. Các bài thi được đơn vị này liên kết tổ chức là PET (B1 Preliminary), KET, FCE, CAE và Linguaskill.
Một số chứng chỉ tiếng Anh quốc tế khác đã được Việt Nam cấp phép là LanguageCert của PeopleCert Qualifications (Anh), OTE của OUP (Anh), PTE, VEPT của Pearson (Anh) và TOEIC, TOEFL của ETS (Mỹ), phản ánh một thị trường khảo thí tiếng Anh cạnh tranh khá khốc liệt nhưng cũng nhiều tiềm năng tại Việt Nam, trong bối cảnh Bộ Chính trị quyết tâm đưa tiếng Anh thành ngôn ngữ thứ hai trong trường học.
Cùng có chung sự sôi động là thị trường khảo thí tiếng Đức và tiếng Nhật.
Với tiếng Đức, những chứng chỉ đã được cấp phép tổ chức thi là DSD của Ủy ban giáo dục phổ thông Đức tại nước ngoài, ECL của Trung tâm Khảo thí ngôn ngữ (ĐH Pécs, Hungary), ÖSD Zertifikat của Hiệp hội Đánh giá năng lực tiếng Đức (Áo), Zertifikat telc Deutsch và Zertifikat Start Deutsch do gần chục bên phụ trách như IWU (Đức), Grone Hamburg (Đức), WBS Training AG (Đức)... và cuối cùng là TestDaF của Viện g.a.s.t (Đức).
Trong khi đó với tiếng Nhật, tổng cộng có 6 bên nước ngoài phối hợp với đối tác Việt Nam để liên kết tổ chức thi, gồm: Gobun Kenkyusya (Nhật Bản) với chứng chỉ J.TEST, Quỹ Giao lưu quốc tế Nhật Bản và Prometric (Nhật Bản) với JFT, Công ty CP chuyên ngành xuất bản giáo dục (Nhật Bản) với NAT-TEST, Quỹ Giao lưu quốc tế Nhật Bản với JLPT, Quỹ Học bổng giao lưu quốc tế châu Á với TOPJ và Hiệp hội Giáo dục tiếng Nhật ứng dụng với STBJ.
Nhiều ngoại ngữ chỉ có một bên nước ngoài
Những năm gần đây, tiếng Trung cũng đặc biệt nhận được sự quan tâm, kéo theo đó là nhu cầu dự thi đánh giá năng lực tiếng Trung (HSK, HSK khẩu ngữ) để lấy chứng chỉ tăng cao. Mới đây nhất, gần 10.000 thí sinh đã dự thi tiếng Trung ở Viện Khổng Tử (Trường ĐH Hà Nội) trong quý 1 năm nay - dẫn đầu toàn cầu và chiếm tới 1/7 tổng số lượt thi trong 10 năm qua - cũng phần nào phản ánh nhu cầu này.

Thí sinh trao đổi đáp án sau giờ làm bài thi tốt nghiệp THPT môn ngoại ngữ hồi tháng 6
ẢNH: NGỌC LONG
Theo tin từ Bộ GD-ĐT, Công ty TNHH Công nghệ giáo dục quốc tế khảo thí Hán ngữ (Bắc Kinh) thuộc Trung tâm Hợp tác giao lưu ngôn ngữ giữa Trung Quốc và nước ngoài (CLEC) của Bộ Giáo dục Trung Quốc là bên nước ngoài duy nhất đang liên kết với các đối tác Việt Nam tổ chức thi tiếng Trung ở nước ta.
Tới nay, tổng cộng có 14 địa điểm được cấp phép tổ chức, trong đó có hai địa điểm do ĐH Thái Nguyên phụ trách, những đơn vị còn lại mỗi trường có một địa điểm gồm Trường ĐH Thành Đông (Hải Phòng), Trường ĐH Hạ Long (Quảng Ninh), Trường ĐH Hà Nội, Trường ĐH Ngoại ngữ thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội, ĐH Phenikaa (Hà Nội), Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội 2 (Phú Thọ), ĐH Huế, ĐH Duy Tân (Đà Nẵng), Trường ĐH Đông Á (Đà Nẵng) và Trường ĐH Sư phạm TP.HCM.
Tương tự, kỳ thi đánh giá năng lực tiếng Hàn (TOPIK) cũng chỉ do duy nhất Viện Giáo dục quốc tế quốc gia (NIIED) thuộc Bộ Giáo dục Hàn Quốc đang triển khai liên kết tổ chức thi với những đối tác Việt Nam. Ủy ban công tác thúc đẩy kỳ thi năng lực tiếng Hoa thuộc Cơ quan giáo dục Đài Loan và Cơ quan giáo dục quốc tế Pháp cũng là các bên nước ngoài độc quyền liên kết tổ chức thi tiếng Hoa (TOCFL) và tiếng Pháp (DELF-DALF) tại Việt Nam.
Một điểm đáng chú ý là danh sách mà Bộ GD-ĐT công bố thiếu vắng chứng chỉ tiếng Nga TORFL, chứng chỉ tiếng Pháp TCF cùng chứng chỉ tiếng Anh B1 Business Preliminary, dù đây là các chứng chỉ có thể dùng để xin miễn thi tốt nghiệp THPT môn ngoại ngữ theo quy định hiện hành của Bộ GD-ĐT.
Trước đó 3 năm, Bộ GD-ĐT từng ban hành Thông tư số 11/2022/TT-BGDĐT quy định về liên kết tổ chức thi cấp chứng chỉ năng lực ngoại ngữ của nước ngoài, làm tất cả kỳ thi phải tạm hoãn tổ chức thời gian từ vài ngày tới vài tháng. Tới đầu tháng 9 năm nay, Bộ GD-ĐT ban hành Thông tư số 16/2025/TT-BGDĐT thay thế Thông tư 11 nêu trên, trong đó có một điểm mới là giao quyền phê duyệt, cấp phép tổ chức thi chứng chỉ của Bộ GD-ĐT về các tỉnh, thành.
Thông tư mới chính thức có hiệu lực từ ngày 12.10.