Theo số liệu thống kê đến ngày 30.11.2025, toàn quốc có 28 đơn vị được cấp giấy phép hoạt động kinh doanh xuất bản phẩm nhập khẩu, trong đó có 2 đơn vị chuyên ngành nhập khẩu xuất bản phẩm, 26 đơn vị có chức năng nhập khẩu xuất bản phẩm. Trong đó, chỉ có 19 DN thường xuyên có đơn hàng nhập khẩu, 10 đơn vị nhập khẩu còn lại không có đơn hàng phát sinh và không làm thủ tục nhập khẩu xuất bản phẩm. Tổng số lượng xuất bản phẩm nhập khẩu năm 2023 - 2024 và 6 tháng đầu năm 2025: 181.728 tên xuất bản phẩm với số lượng 14.746.107 bản sách. Thông tin này được Cục Xuất bản, In và Phát hành đưa ra tại Hội nghị tổng kết công tác xuất khẩu, nhập khẩu xuất bản phẩm năm 2025 tổ chức chiều 5.12 tại Hà Nội.
Tỷ lệ người sử dụng sách ngoại văn ở VN chưa phổ biến
ẢNH: T.L
Báo cáo của Cục cũng nêu ra các bất cập của ngành khi tham gia thị trường xuất bản thế giới: "Thị trường xuất bản phẩm nhập khẩu tại VN có quy mô nhỏ; tỷ lệ người sử dụng sách ngoại văn chưa phổ biến; sự cạnh tranh trong các kênh phát hành, đặc biệt là thương mại điện tử tạo sự cạnh tranh không bình đẳng về giá, chi phí phát hành; tình trạng in lậu, vi phạm bản quyền chưa được ngăn chặn hiệu quả dẫn đến tình trạng có thời điểm DN nước ngoài không hợp tác với DN VN trong việc đặt mua hàng theo hợp đồng...".
Ở chiều ngược lại, hoạt động xuất khẩu xuất bản phẩm của VN ra nước ngoài cũng được cho là chưa có điểm đột phá, hiện chỉ có 5 DN thực hiện thường xuyên việc xuất khẩu xuất bản phẩm của VN ra nước ngoài. Nguyên nhân được cho là khó khai thác đầu ra vì số lượng, chất lượng sách của các nhà xuất bản VN chưa đáp ứng được yêu cầu ngày một cao của thị trường quốc tế; hiện sách xuất khẩu mới chỉ tiếp cận được các đơn hàng nhỏ, lẻ (tập trung trọng điểm vào thị trường Lào, Nhật Bản, Mỹ, Úc…). Tổng số lượng xuất bản phẩm xuất khẩu đạt 14.867 tên xuất bản phẩm với hơn 1 triệu bản sách và đĩa các loại; kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 260.000 USD. Xuất bản phẩm xuất khẩu chủ yếu là sách giới thiệu, quảng bá về đất nước, con người VN.
Mặc dù thị trường xuất bản càng lúc càng đa dạng loại hình như: sách in, sách điện tử (ebook), sách nói (audiobook), podcast, sách 3D, AR book…, nhưng tại VN, sách in truyền thống vẫn giữ tỷ lệ cao, chiếm 85% trong tổng số lượng sách nhập khẩu. Tuy nhiên, xuất bản điện tử, AI, chatbot, web tóm tắt nội dung (như Blinkit, ChatGPT…) ngày càng trở nên phổ biến và chiếm ưu thế, tác động đến xu hướng sử dụng của khách hàng, tác động đến sự dịch chuyển của thị trường kinh doanh xuất bản phẩm nhập khẩu, ảnh hưởng trực tiếp đến việc nhập khẩu sách in truyền thống. Mặt khác, vấn đề nhập khẩu xuất bản điện tử, chuyển giao xuất bản phẩm điện tử không thông qua cửa khẩu hải quan cũng đang đặt ra nhiều vấn đề về pháp lý đối với DN.
