Ca sĩ Thảo Trang tham quan triển lãm Phổ thinh lặng
Ảnh: BTC
Rối loạn phổ tự kỷ (ASD) ngày càng được nhận diện rộng rãi trong xã hội hiện đại. Tuy nhiên, nhận thức của cộng đồng vẫn còn nhiều định kiến và thiếu thấu cảm đối với trẻ tự kỷ cũng như gia đình của họ. Nhiều câu chuyện cá nhân bị bỏ quên, những cảm xúc bị gói kín, thế giới nội tâm khác biệt của người tự kỷ chưa được hiểu đúng, được đồng hành.
Dự án nghệ thuật và giáo dục Spectrum of silence - Phố thinh lặng được thực hiện bởi tổ chức cộng đồng Em được quyền đặc biệt, có sự tham gia của các nhiếp ảnh Hải Thanh, Tang Tang (Nguyễn Tăng Huy Bảo) Nguyễn Ngọc Hải (Hải Ô), Nguyễn Thanh Huế và nghệ sĩ điêu khắc Lập Phương.
Mỗi bức ảnh là một câu chuyện
Qua ngôn ngữ nhiếp ảnh, người xem thấy trẻ rối loạn phổ tự kỷ với góc nhìn "em được quyền đặc biệt". Các em không nhìn, không nghe, không phản ứng như trẻ bình thường. Thế giới nội tâm các em vận hành như một biểu đồ vô cực, ánh sáng có thể vang thành âm thanh, âm thanh co lại thành hình khối, cảm xúc thắt lại thành quang phổ sắc màu.
Quyền đặc biệt của người tự kỷ không nằm ở sự ưu tiên hơn người khác, mà ở quyền được nhìn thấy, được lắng nghe và được tôn trọng sự khác biệt, được nhận thức như là lợi thế, năng lực và cách cảm nhận thế giới riêng.
Bộ ảnh của nhiếp ảnh gia Tang Tang khơi dậy cảm xúc tập trung qua ánh mắt, sự lúng túng của trẻ tự kỷ, những biểu đạt các em khó có thể bộc lộ bằng lời
Ảnh: BTC
Bộ ảnh The Moment của Nguyễn Thanh Huế theo chân các nhân vật trong sinh hoạt hằng ngày để lột tả khoảnh khắc và chạm vào sự thấu hiểu của người xem thấy sự cố gắng, nỗ lực và nên thơ của trẻ tự kỷ trong tương tác, can thiệp giáo dục đặc biệt và với thế giới bên ngoài
Ảnh: BTC
Nhiếp ảnh gia Nguyễn Ngọc Hải diễn đạt những phản chiếu lặng thầm về quá tải giác quan, cô lập và thuần khiết mà trẻ tự kỷ trải nghiệm
Ảnh: BTC
Tác phẩm điêu khắc Phổ thinh lặng của Lập Phương thể hiện độ căng của hình thể, sự mềm cứng của vật liệu, đường cong tinh tế
Ảnh: BTC
Trao đổi với Thanh Niên, nhiếp ảnh gia Hải Thanh cho biết anh đã dành sự quan tâm đặc biệt đến chủ đề trẻ tự kỷ từ cách đây 15 năm. Trước đó, anh từng thực hiện một bộ ảnh liên quan nhưng chưa thật sự hài lòng. Nhìn lại, Hải Thanh cho rằng khi ấy cách tiếp cận của anh còn vội vàng, vốn hiểu biết chưa đủ sâu, chủ yếu làm theo bản năng nên tác phẩm chưa đi đến được đích mong muốn. Dẫu vậy, đề tài này luôn âm ỉ trong suy nghĩ, thôi thúc anh tìm hiểu và theo dõi suốt nhiều năm. Vì thế, khi được dự án Em được quyền đặc biệt mời tham gia, anh lập tức nhận lời.
"Loạt hình ảnh lần này là kết quả của sự quan sát, thấu hiểu và cảm nhận của tôi về trẻ rối loạn phổ tự kỷ ở thời điểm hiện tại. Tôi may mắn được đồng hành cùng dự án với một góc nhìn mới, chậm rãi, cẩn trọng và giàu ý nghĩa, đi sâu vào câu chuyện thay vì chỉ dừng ở vẻ bề ngoài. Mỗi chuyến tác nghiệp là một lần tôi được học thêm, khi được tiếp xúc với các cô giáo dạy trẻ tự kỷ, được lắng nghe và hiểu hơn về các em. Tôi hy vọng dự án có thể góp phần nâng cao sự quan tâm của cộng đồng đối với vấn đề này", anh chia sẻ.
Nhiếp ảnh gia Hải Thanh bên tác phẩm Touch (chạm)
Ảnh: BTC
Tổ chức cộng đồng Em được quyền đặc biệt - đơn vị tổ chức dự án hướng tới các hoạt động giáo dục, triển lãm nghệ thuật đa phương tiện, workshop cộng đồng, diễn đàn chia sẻ, tư liệu truyền thông số nhằm tăng mức độ thấu cảm, giảm định kiến, thúc đẩy chính sách hỗ trợ và nuôi dưỡng sự kết nối cho gia đình có trẻ tự kỷ. Theo bà Cẩm Thơ, chủ nhiệm dự án, các nhiếp ảnh gia tham gia như một dự án phi lợi nhuận, không có thù lao.
