BẢN SẮC THƯƠNG HIỆU THANH NIÊN BOOKS
Ông Lê Hoàng - Ủy viên Ban thường vụ Hội Xuất bản VN, Giám đốc Công ty TNHH Đường sách TP.HCM - cho rằng thực trạng văn hóa đọc của người VN hiện nay, đặc biệt ở giới trẻ, vẫn đang ở mức thấp, thậm chí rất thấp nếu so sánh với các nước trong khu vực châu Á và các quốc gia phát triển. "Có thể nói, văn hóa đọc của chúng ta đang nằm trong "vùng trũng" cần phải nhanh tay chung sức", ông nhận định.
Năm 2024, theo số liệu của ngành xuất bản, sách in đạt 597,2 triệu bản trên 101,11 triệu dân. Đáng chú ý, sách giáo khoa chiếm đến 77,35% về số bản, tức chỉ có 22,65% còn lại là những loại sách khác. Về kinh tế, tổng doanh thu ngành xuất bản năm 2024 đạt 4.500 tỉ đồng, tương đương mức chi trung bình cho sách của người Việt là 44.500 đồng/người trong cả năm, chỉ tương đương 1 bát phở hay 2 ly cà phê bình dân.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh tại buổi ký tặng sách Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo ngày 7.12.2025 ở Hà Nội
Ảnh: ĐINH LÊ VŨ
Nguyên nhân, theo ông Lê Hoàng: "Ở phạm vi cá nhân, văn hóa đọc được cấu thành bởi 3 yếu tố cốt lõi: Đầu tiên và quan trọng nhất là thói quen đọc. Nếu không có thói quen thì mọi yếu tố khác đều rất khó hình thành. Thứ hai, đọc sách có mục đích và đam mê. Khi con người đọc sách để học tập, để phát triển bản thân, nhận thấy giá trị và lợi ích thực sự từ sách, họ sẽ dần hình thành sự yêu thích, cảm hứng và động lực đọc. Thứ ba, đọc sách có hiệu quả, tức là người đọc phải có kỹ năng đọc, biết ghi chép, hệ thống hóa, rút ra bài học, giá trị và tri thức từ trang sách. Từ 3 yếu tố này mới có thể hình thành nên một nền văn hóa đọc đúng nghĩa. Muốn vậy, từng cá nhân phải có văn hóa đọc".
Về Tủ sách Thanh Niên, ông Lê Hoàng nhận xét: "Đây là một mô hình xuất bản độc đáo, mang bản sắc riêng của Báo Thanh Niên, góp phần tích cực cho ngành xuất bản và bạn đọc trẻ. Sự độc đáo trước hết đến từ cách tuyển chọn tác phẩm thông qua các cuộc thi sáng tác, chuyên mục chuyên đề, vận động viết. Nhờ đó, các tác phẩm được in sách đều đã trải qua sự sàng lọc nghiêm ngặt về chất lượng. Nguồn tác phẩm xuất phát từ báo chí còn mang tính thời sự, hơi thở cuộc sống, sự đa dạng về đề tài và góc nhìn, phản ánh sinh động nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, lịch sử, giáo dục, xã hội".

Nhà văn Phương Huyền (áo xanh) đưa sách đến với Trường Sa
Ảnh: NVCC
"Không chỉ phục vụ người đọc, Tủ sách Thanh Niên nên hướng đến những người trẻ có khả năng viết - những cây bút trẻ đang trên hành trình dấn thân với chữ nghĩa", ông Lê Hoàng nhấn mạnh. Ông cũng đề xuất tiếp tục duy trì các cuốn sách chuyên đề, các cuộc vận động sáng tác, các chuyên mục dài hơi và tiếp tục ra mắt những quyển sách đã và đang làm trong thời gian qua, cũng như đẩy mạnh công tác quảng bá, cả trên môi trường online lẫn qua các hoạt động ra mắt sách, giao lưu, phối hợp cùng Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên, Hội Doanh nghiệp trẻ… nhằm lan tỏa và tiếp cận bạn đọc.
Đọc sách giúp hiểu mình hơn
Theo Hoa hậu Lương Thùy Linh, nhiều bạn trẻ ngày càng quan tâm đến nhiều thể loại sách khác nhau như phát triển kỹ năng, truyền cảm hứng hoặc phát triển nghề nghiệp. Tuy nhiên, thói quen đọc sâu, đọc chậm để suy ngẫm vẫn cần được nuôi dưỡng nhiều hơn. Với cô, đọc sách không chỉ để tiếp nhận kiến thức, mà còn là cách mỗi người đối thoại với chính mình, hiểu mình hơn giữa một thế giới chuyển động không ngừng.
Lương Thùy Linh cho rằng sự ra mắt của Tủ sách Thanh Niên mang ý nghĩa tích cực, nhân văn. Đây không chỉ là không gian trưng bày những tác phẩm thông qua các cuộc thi sáng tác, chuyên mục chuyên đề, vận động viết, mà còn là nơi lan tỏa tinh thần đọc đến cộng đồng, đặc biệt là các bạn trẻ. Sách hiện diện ở những không gian mở, gần gũi và dễ tiếp cận, khiến việc đọc sách trở nên tự nhiên hơn. Lương Thùy Linh tin rằng những không gian như thế này sẽ góp phần khơi gợi lại cảm hứng đọc, để sách trở thành người bạn đồng hành quen thuộc trong đời sống thường ngày.
Cũng theo Hoa hậu Lương Thùy Linh, kỷ nguyên số mang đến cơ hội tiếp cận thông tin nhanh chóng nhưng cũng đặt ra thách thức không nhỏ cho văn hóa đọc hiện nay. Việc giữ thói quen đọc sách, đặc biệt là sách in, trở thành lựa chọn mang tính chủ động, giúp mỗi người "chậm" lại để suy nghĩ sâu hơn, chọn lọc giá trị bền vững giữa rất nhiều nội dung của mạng xã hội.
"Tôi hy vọng trong thời gian tới, Tủ sách Thanh Niên có thể kết hợp thêm những hoạt động như giao lưu tác giả, các buổi đọc sách, chia sẻ về thói quen đọc hoặc những câu chuyện truyền cảm hứng xoay quanh sách. Khi sách gắn liền với trải nghiệm, cảm xúc và sự kết nối, tôi tin rằng văn hóa đọc sẽ không chỉ được giữ gìn mà còn phát triển mạnh mẽ, bền vững hơn trong lòng người đọc", hoa hậu bày tỏ.
Nhà báo Trung Nghĩa - Đại sứ văn hóa đọc TP.HCM:
Thanh Niên Books - "điểm chạm sách" mới của độc giả
Chúng ta đang sống trong thời đại thông tin bùng nổ, mạng xã hội, video ngắn, trò chơi trực tuyến và các nền tảng giải trí len lỏi vào đời sống. Tuy nhiên, đọc sách vẫn là con đường tri thức bền vững giúp hình thành nhân cách, phát triển cá nhân và hình thành tinh thần "học tập suốt đời". Theo tôi, Tủ sách Thanh Niên ra đời đã đáp ứng tốt những yêu cầu đó, trở thành giải pháp thiết thực giúp thanh niên duy trì và phát triển thói quen đọc trong kỷ nguyên công nghệ.
Tủ sách Thanh Niên đưa nhiều sách hay, giá trị đến gần độc giả, trở thành "điểm chạm sách" mới của độc giả trong đời sống hằng ngày. Ngoài sách giấy truyền thống, tôi cũng đề xuất tủ sách nên ứng dụng công nghệ hỗ trợ việc đọc, vì công nghệ không phải là đối thủ của sách mà là "cánh tay nối dài" giúp đọc các ấn phẩm trên nền tảng: sách điện tử (eBook), sách nói (audiobook) và dùng AI theo dõi tiến độ đọc, tra cứu nhanh các khái niệm mới lạ…, đồng thời tăng cường giao lưu tác giả sách với người đọc sách qua nhiều diễn đàn online, chia sẻ cảm nhận qua mạng xã hội.

Ảnh: ĐỘC LẬP
Tủ sách Thanh Niên còn tạo niềm hứng khởi yêu thích đọc sách qua việc tích cực tổ chức các hoạt động kết nối: thi review sách, thử thách 30 ngày đọc, tọa đàm với tác giả, workshop theo chủ đề. Một người đọc dễ bỏ cuộc, nhưng đọc trong cộng đồng thì luôn hứng thú và hiểu biết sâu hơn. Mỗi bạn trẻ khi chia sẻ cảm nhận của mình lên mạng xã hội tức khắc là một đại sứ lan tỏa sách ngay. Biến Tủ sách Thanh Niên trở thành trung tâm của mọi hoạt động về sách - nơi mọi bạn trẻ đều có thể đến trao đổi, học hỏi và lan tỏa tinh thần đọc sách, mang những điều hay, lẽ phải vào thực tiễn cuộc sống. Việc kết hợp đọc - thực hành - chia sẻ sẽ tạo động lực, nhu cầu thật của thanh niên trong việc tiếp thu, thụ hưởng kiến thức qua sách.
Tủ sách Thanh Niên ra đời trong thời đại chuyển đổi số, nơi mà đọc không còn bị giới hạn bởi trang giấy. Nhưng dù dưới hình thức nào, giá trị cốt lõi của sách vẫn không thay đổi: giúp chúng ta hiểu mình, hiểu người và hiểu thế giới. Văn hóa đọc của giới trẻ nhờ thế sẽ phát triển vì có sự chung sức từ cộng đồng.
Lê Công Sơn (ghi)
Giao lưu và ra mắt Tủ sách Thanh Niên
Sự kiện giao lưu, ra mắt Tủ sách Thanh Niên - Thanh Niên Books diễn ra lúc 9 giờ ngày 10.12 tại Đường sách TP.HCM, với sự tham dự của Ban biên tập Báo Thanh Niên, đại diện lãnh đạo Hội Xuất bản VN, Hội Nhà báo VN, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM, Sở VH-TT TP.HCM cùng khách mời là các đại sứ văn hóa đọc: nhà báo Lê Hoàng, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, Hoa hậu Lương Thùy Linh (Miss World Vietnam 2012), MC Phương Huyền. Các diễn giả cùng bạn đọc "bàn chuyện" lan tỏa văn hóa đọc trong thời đại số, với sự tham gia biểu diễn của hai nghệ sĩ Hoàng Trang - Nguyễn Đông.
Tủ sách Thanh Niên lựa chọn đa dạng chủ đề: kinh tế, văn hóa, lịch sử, giáo dục, y tế, khoa học, phóng sự báo chí, truyện ngắn hay từ các chuyên trang, chuyên mục đăng tải trên Báo Thanh Niên và các bài viết đoạt giải trong các cuộc thi viết do Thanh Niên tổ chức. Dịp ra mắt này, có 5 đầu sách được phát hành gồm: Cùng con đi tiếp cuộc đời, Sống đẹp - Sự diệu kỳ của lòng nhân ái, Thành phố tôi yêu, Tuyển tập truyện ngắn hay Báo Thanh Niên và Khát vọng Việt Nam (ảnh).
Thiên Anh

5 tác phẩm mới - những viên gạch đầu tiên nền móng của Thanh Niên Books
Ảnh: BTC

Hoa hậu Lương Thùy Linh
Ảnh: NVCC
