Thông tin tại phiên họp của Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án trọng điểm quốc gia, trọng điểm ngành GTVT sáng 22.6, Phó chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Xuân Cường cho biết, thành phố được giao nguồn vốn đầu tư công lớn, chiếm khoảng 10% cả nước.
Lãnh đạo TP.HCM tham dự phiên họp sáng 22.6
ẢNH: VGP
Tỷ lệ giải ngân hiện đạt 19,4% và dự kiến đạt 27,1% vào cuối tháng 6. Kết quả này khá tích cực so với các năm trước (cùng kỳ chỉ đạt 12 - 14%). Đặc biệt, nguồn vốn ngân sách T.Ư đã giải ngân được khoảng 53%.
Thành phố đã xác định các điểm nghẽn và tập trung nguồn lực, với khoảng 50% vốn đầu tư công (khoảng 41.000 tỉ đồng) sẽ được dồn vào các dự án có khả năng giải ngân cao từ cuối quý 2. Các giải pháp đã được áp dụng như tăng tỷ lệ tạm ứng hợp đồng lên 50% cho các dự án quan trọng và cho phép đấu thầu trước các gói tư vấn.
Để thúc đẩy giải ngân hơn nữa, TP.HCM kiến nghị Chính phủ sớm ban hành quyết định cho phép dừng hiệp định vay vốn từ ngân hàng KFW (Đức) đối với dự án tuyến metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) và chuyển sang sử dụng toàn bộ ngân sách thành phố.
"Điều này sẽ tháo gỡ vướng mắc thủ tục, giúp thành phố chủ động trong việc giải ngân và triển khai thi công", ông Cường nói và đồng thời đề nghị Bộ Tài chính thực hiện thủ tục giao vốn ODA cấp phát cho dự án tuyến metro số 1.
Về các công trình trọng điểm, theo Phó chủ tịch UBND TP.HCM, dự án Vành đai 3 đã đạt khoảng 43% giá trị xây lắp, tỷ lệ giải ngân của dự án đạt khoảng 53% lũy kế. Thành phố cam kết đưa vào khai thác 15,7 km đoạn trên cao trong năm 2025, kết nối TP.Thủ Đức với cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây.
Dự án cao tốc TP.HCM - Nội Bài có 3/4 dự án thành phần đã được TP.HCM và Tây Ninh phê duyệt. Công tác bồi thường, tái định cư đang được tập trung giải quyết, trong đó thành phố đang giải ngân 4.400 tỉ đồng cho giải phóng mặt bằng.
Dự án chống ngập của TP.HCM đang thực hiện song song các thủ tục cần thiết, đang chờ nghị quyết của Chính phủ cho phép điều chỉnh và phê duyệt tổng mức đầu tư. Ngoài ra, thành phố đang đảm bảo tiến độ các dự án quan trọng như Vành đai 4 , mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây, TP.HCM - Trung Lương - Mỹ Thuận, và các dự án kết nối khác...
Hà Nội khởi công metro Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo năm nay
Về phía Hà Nội, Phó chủ tịch UBND Nguyễn Mạnh Quyền kiến nghị Bộ Tài chính xem xét, chấp thuận việc áp dụng phương thức đấu thầu dự án đường sắt đô thị số 2 theo điều kiện vay và rút ngắn thủ tục để ký hiệp định vay mới trong tháng 12.2025.
Liên quan giải ngân đầu tư công, ông Quyền cho hay, vướng mắc lớn nhất vẫn là công tác giải phóng mặt bằng, nhất là việc xác định nguồn gốc đất, giá đất. Các dự án ODA gặp khó khăn do thời gian đàm phán, ký kết, điều chỉnh hiệp định vay kéo dài, thường từ 12 - 18 tháng.
TP.Hà Nội kiến nghị đối với dự án đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo), do hiệp định vay cũ đã hết hạn, hiệp định mới dự kiến ký vào quý 1/2026, thành phố đề xuất điều chỉnh giảm toàn bộ kế hoạch vốn ODA năm 2025 là 572 tỉ đồng. Thành phố cam kết sẽ sử dụng ngân sách địa phương để đảm bảo khởi công dự án trong năm 2025.
Phó thủ tướng Bùi Thanh Sơn cho rằng quá trình chuyển trạng thái trong tiếp cận và sử dụng nguồn vốn ODA còn khá chậm. Việt Nam đã chuyển sang nhóm nước có thu nhập trung bình, thậm chí hướng tới thu nhập trung bình cao, song tư duy và mô hình tiếp cận vốn ODA vẫn theo cách làm cũ, với nhiều quy trình, thủ tục còn rất chậm trễ.
Thời gian qua, Phó thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Tài chính nghiên cứu sửa đổi luật Đầu tư công theo hướng rút gọn quy trình lập báo cáo đề xuất chủ trương sử dụng vốn ODA cho các chương trình, dự án.
Thực tiễn cho thấy, khâu xây dựng chủ trương đầu tư là vướng mắc lớn nhất, gây mất rất nhiều thời gian. Có địa phương mất từ 3 - 5 năm để hoàn tất khâu này; thậm chí có dự án kéo dài tới 12 năm vẫn chưa được phê duyệt vì liên tục điều chỉnh chủ trương.
Theo Phó thủ tướng, tới đây khi Quốc hội thông qua cơ chế mới trong đầu tư công, từ ngày 1.7, các chương trình, dự án ODA sẽ chỉ cần lập chủ trương đầu tư như các dự án trong nước, không còn phải thực hiện các thủ tục riêng rẽ, phức tạp như trước.
