KỸ NĂNG THƯỢNG THỪA
Danh thủ Nguyễn Cao Cường sinh năm 1954, là con nhà nòi trong một gia đình có truyền thống bóng đá. Ông là con trai của cựu danh thủ Nguyễn Văn Thìn (biệt danh Thìn A), em trai của một trong những tiền đạo biên hay nhất bóng đá VN: cựu danh thủ Nguyễn Thế Anh (biệt danh Ba Đẻn).
Có gien đá bóng của bố và anh trai, lại sở hữu tài năng xuất chúng nên cựu danh thủ Cao Cường đã được phát hiện rồi gia nhập lò đào tạo Thể Công từ rất sớm. Dưới sự huấn luyện nghiêm khắc của môi trường quân đội, sự dìu dắt chỉ bảo tận tình của các bậc cha chú và đàn anh đi trước, cầu thủ trẻ Cao Cường đã có những bước tiến bộ vượt bậc. Năm 1970, khi mới 16 tuổi, ông đã được đặc cách tuyển thẳng vào CLB Thể Công tập cùng đội trẻ. Và chỉ 3 năm sau, với sự chăm chỉ, cầu tiến, ý chí rèn luyện kiên cường vượt qua mọi khó khăn, cầu thủ trẻ 19 tuổi Nguyễn Cao Cường đã có mặt tại đội 1 Thể Công và bắt đầu hành trình chinh phục đỉnh vinh quang với nhiều thành tích ấn tượng.

Cựu danh thủ Nguyễn Cao Cường (trái) có cả kỹ thuật khéo léo và sức mạnh, sức bền
ẢNH: TƯ LIỆU
Khi đạt đến đỉnh cao, cựu danh thủ Cao Cường gần như hội đủ những yếu tố của một trung phong giỏi và có cách đá tiếp cận với bóng đá hiện đại, tinh khôn, đột biến và mạnh mẽ, sắc nhọn như mũi khoan, gan lì. Cao 1,72 m, không chỉ sở hữu một thể chất cường tráng mà ông còn xuất sắc ở cả 4 tố chất chính: nhanh, mạnh, bền và khéo. Về mặt kỹ thuật, ông là một tiền đạo hiếm có sở hữu khả năng chơi bóng đều cả hai chân. Hồi ấy, trong những bài kiểm tra các tiêu chuẩn cấp kiện tướng, ông luôn ở tốp đầu của lứa thế hệ vàng Thể Công. Trong đó nổi bật nhất là kỹ năng dẫn bóng qua người với tốc độ cao rồi vừa chạy, vừa sút mạnh và chuẩn. Nhờ kỹ năng xuất sắc này, ông ghi được nhiều bàn thắng. Từ khi chính thức đảm nhiệm vị trí trung phong ở CLB Thể Công, mùa giải nào ông cũng lập công từ 5 - 10 bàn. Riêng giải vô địch quốc gia mùa 1982 - 1983, ông đã giành danh hiệu Vua phá lưới với kỷ lục hiếm có là 22 bàn thắng.

Nguyễn Cao Cường (trái) không e ngại khi đối đầu với đội bóng nước ngoài
ẢNH: TƯ LIỆU

Ông luôn làm chủ tình huống và tốc độ
ẢNH: PHAN SANG
SỨC MẠNH Ý CHÍ PHI THƯỜNG
Cựu danh thủ Cao Cường cũng thuộc mẫu cầu thủ chăm tập luyện và luôn tập với cường độ cao ít người sánh kịp. Thời kỳ chuẩn bị thể lực, những buổi tập sức mạnh, ông chịu sức nặng có tổng cộng trọng lượng cực khủng. Tập sức bền tốc độ, ông chạy nhiều lần cự ly ngắn 15 m, 20 m, 30 m để có tổng chiều dài lên đến 3.000 m trong một buổi tập chưa phải đã là cao nhất. Việc nghiêm túc, chuyên nghiệp trong từng buổi tập cộng với tinh thần, ý chí, bản lĩnh thi đấu thép đã giúp tài năng trẻ Nguyễn Cao Cường trở thành một trong những trung phong xuất sắc nhất lịch sử bóng đá VN.
Sức mạnh ý chí của ông trong thi đấu là một ưu điểm thường trực. Đã ra sân, ông luôn xông xáo, không chấp nhận cách đá cầm chừng. Những trận đấu có ông luôn sôi nổi, hào hứng, buộc đối phương phải cuốn theo. Và cũng nhờ ý chí phấn đấu, bản lĩnh thi đấu kiên cường đã giúp số 10 của Thể Công luôn ngự trị ở đỉnh cao một quãng thời gian dài và ghi những dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả. Ông ngự trị ở đỉnh cao suốt gần 20 năm. Có lẽ nên coi đây là một kỷ lục của bóng đá VN. Cũng giống như người anh ruột Thế Anh, sự nghiệp cầu thủ dài gần 1/5 thế kỷ đầy huy hoàng của Cao Cường gắn với thành tích đỉnh cao của đội Thể Công ở trong nước cũng như khi ra nước ngoài thi đấu. Hình ảnh thủ quân Nguyễn Cao Cường thi đấu lăn xả, tinh tế, quật cường đã để lại một dấu ấn vô cùng đặc biệt trong lòng khán giả suốt mấy chục năm qua.

Ông luôn tận tâm với thế hệ đi sau như Đặng Phương Nam (trái)
ẢNH: NVCC
MỘT HLV TUYỆT VỜI
Cựu danh thủ Nguyễn Cao Cường thực sự là một trong những ngôi sao lớn của bóng đá VN, người đã tạo ra rất nhiều khoảnh khắc đẹp, những kỷ lục, thành tích ấn tượng trong suốt sự nghiệp của mình. Còn ở ngoài đời, ông lại dễ gần, bình dị và được rất nhiều người yêu quý.
Sau khi kết thúc sự nghiệp cầu thủ lẫy lừng, ông chuyển sang công tác huấn luyện với sứ mệnh đào tạo thêm những lớp kế cận chất lượng cho CLB Thể Công và bóng đá VN. Với kinh nghiệm chinh chiến nhiều năm tại môi trường bóng đá đỉnh cao, khả năng thị phạm xuất sắc và đặc biệt là cái uy của một ngôi sao, ông trở thành người thầy tuyệt vời. Rất nhiều lứa tiền đạo, tiền vệ của ngành quân đội sau này như Sỹ Long, Đặng Dũng, Nguyễn Hồng Sơn, Xuân Thanh, Đặng Phương Nam, Thạch Bảo Khanh… ít nhiều đều được HLV Cao Cường truyền cảm hứng và chỉ bảo tận tình những điểm mấu chốt để tiến bộ.
Kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi với cựu danh thủ Nguyễn Cao Cường là ở giải vô địch quốc gia năm 1996 - mùa giải tôi vừa chân ướt chân ráo đặt chân lên Thể Công từ đội bóng đá tỉnh lẻ Nam Định. Được sự chỉ bảo chân tình, cặn kẽ và tỉ mỉ của ông, tôi đã dần tiến bộ một cách vững vàng, ổn định trong màu áo CLB Quân đội. Trước mỗi trận đấu là rèn luyện kỹ năng của một tiền đạo, cách di chuyển tạo khoảng trống, chiếm khoảng trống, cách phá bẫy việt vị, cách kết nối với các tiền vệ đàn anh như Đinh Thế Nam hay Nguyễn Hồng Sơn.

Cầu thủ Cao Cường (thứ hai từ phải sang, hàng ngồi) luôn là trụ cột trên hàng công của các đội bóng mà ông thi đấu
Tinh thần thi đấu, sự quyết tâm, lăn xả và lì lợm trong từng pha bóng cũng là kiến thức mà tôi được truyền dạy trong những buổi tập với ông. Sau mỗi trận đấu, ở mỗi buổi cà phê, tôi lại được tham gia “lớp học” bên lề cực kỳ bổ ích. Ông lại chỉ bảo cặn kẽ các vấn đề về chuyên môn, những kiến thức lý thuyết, cộng với việc phân tích trận đấu, góp ý phê bình chân thành và chỉ ra những yếu điểm để các cầu thủ trẻ hoàn thiện, phát triển. Đó thực sự là giá trị vô cùng lớn đối với sự nghiệp phát triển của một cầu thủ, sự may mắn mà không phải ai cũng có được trong đời.
Thời điểm hiện tại, ở tuổi 71, cựu danh thủ Cao Cường vẫn có một cuộc sống đơn giản và bình dị tại căn nhà nhỏ trên phố cổ Phan Huy Ích, Hà Nội. Nếp sống hằng ngày nhẹ nhàng với những buổi sáng cà phê bàn tán chuyện bóng đá với bạn bè. Ông vẫn là chuyên gia cố vấn cấp cao về thể thao của Tập đoàn T&T. Ông vẫn giữ được nền tảng sức khỏe tốt nhờ tố chất thể lực khi còn là VĐV, thói quen sinh hoạt của cầu thủ chuyên nghiệp. Không còn trực tiếp ra sân đá bóng nhưng ông vẫn tập luyện thể thao chăm chỉ mỗi ngày. Nếp sống lành mạnh đã giúp ông giữ được phong độ và khí chất của một ngôi sao ngày nào. (còn tiếp)
HAI LẦN TỐP 1 VĐV TIÊU BIỂU TOÀN QUỐC
Cựu danh thủ Nguyễn Cao Cường từng vô địch miền Bắc các năm 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979; vô địch quốc gia các mùa giải 1981 - 1982, 1982 - 1983, 1987 và 1990. Ông từng 2 lần đứng vị trí số 1 trong danh sách 10 VĐV tiêu biểu toàn quốc - cuộc bầu chọn do Báo Thể thao VN tổ chức năm 1981, 1983. Ông được bầu chọn là Cầu thủ xuất sắc nhất VN 20 năm đất nước thống nhất (1975 - 1995) do Báo Lao Động bầu chọn, với số phiếu cao nhất.