Trong cuộc họp báo ngày 23.12, Tổng thống Zelensky hé lộ thông tin về kế hoạch hòa bình 20 điểm mà các nhà đàm phán Ukraine và Mỹ đã bàn bạc tại bang Florida (Mỹ) trong những ngày gần đây, theo AP. Trong đó, ông Zelensky cho biết điểm khó khăn nhất là tìm cách kiểm soát vùng công nghiệp Donbass ở miền đông, gồm 2 tỉnh Donetsk và Luhansk.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đề xuất lập vùng phi quân sự tại Donbass
ẢNH: REUTERS
Ông Zelensky nói rằng Mỹ đề xuất lập một "vùng kinh tế tự do" trong khi Ukraine đề nghị vùng này phải được phi quân sự hóa. Vị tổng thống thừa nhận việc thiết lập một vùng kinh tế phi quân sự tại Donbass cần được thảo luận kỹ càng, đặc biệt là điểm giới hạn mà lực lượng hai bên cần rút lui để lực lượng quốc tế triển khai. Ông cho rằng vấn đề này nên được thảo luận ở cấp lãnh đạo.
Đề xuất trên mang lại một giải pháp thỏa hiệp tiềm năng cho việc kiểm soát Donbass, vốn là nút thắt khó gỡ trong các cuộc đàm phán hòa bình.
Nga chưa phát ra tín hiệu nào cho thấy nước này sẽ đồng ý rút quân khỏi các vùng đã kiểm soát. Trên thực tế, Nga thậm chí yêu cầu Ukraine rút khỏi các vùng lãnh thổ mà nước này còn nắm giữ ở Donbass, điều mà Kyiv đã phản đối. Hiện tại, Nga kiểm soát gần như toàn bộ Luhansk và khoảng 70% Donetsk, theo AP.
Mặt khác, kế hoạch đang được Mỹ và Ukraine bàn bạc còn bao gồm đề xuất lực lượng Nga rút khỏi các tỉnh Dnipropetrovsk, Mykolaiv, Sumy và Kharkiv. Ông Zelensky cũng muốn lực lượng quốc tế được triển khai dọc theo một số điểm trên đường ranh giới trong vùng này để giám sát thi hành thỏa thuận.
Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov ngày 24.12 nói sẽ đưa ra quan điểm dựa trên thông tin mà Đặc phái viên tổng thống Kirill Dmitriev mang về. Ông Dmitriev đã đến Florida để gặp các nhà đàm phán Mỹ trong cuối tuần qua.
Về nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, Mỹ đề xuất lập liên doanh với Ukraine và Nga, chia 3 cổ phần. Ukraine đề xuất chia đôi cổ phần với Mỹ, và Washington có quyền chia lại cổ phần của mình cho bên khác nhưng Mỹ chưa chấp nhận.
Ukraine cũng đề xuất thành lập vùng kinh tế tự do phi quân sự tại thành phố Enerhodar gần nhà máy Zaporizhzhia. Nga hiện kiểm soát nhà máy và thành phố này. Ông Zelensky cho biết vấn đề được thảo luận trong 15 giờ nhưng chưa đạt kết quả.