Reuters ngày 9.12 đưa tin Ukraine sẽ chia sẻ với Mỹ kế hoạch hòa bình sửa đổi nhằm chấm dứt chiến sự với Nga, sau cuộc họp giữa Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky với lãnh đạo của các nước Anh, Đức và Pháp. Trong bối cảnh cuộc xung đột sắp kéo dài 4 năm, Ukraine muốn cân bằng dự thảo do Mỹ đề xuất, dưới áp lực của Nhà Trắng về việc phải nhanh chóng đồng ý kế hoạch hòa bình.
Quan điểm của Ukraine
Trong bối cảnh có ý kiến cho rằng đề xuất của Mỹ có nhiều điều khoản có lợi cho Nga, cuộc họp được sắp xếp vội vã vào ngày 8.12 tại London (Anh) giữa ông Zelensky với Thủ tướng Anh Keir Starmer, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Đức Friedrich Merz nhằm tăng cường vị thế cho Ukraine. Phát biểu với báo giới sau cuộc họp, ông Zelensky nói rằng kế hoạch đã chỉnh sửa gồm 20 điểm. Nhà lãnh đạo cho biết vẫn chưa có đồng thuận giữa Ukraine, Nga và Mỹ về vùng Donbass phía đông Ukraine, đồng thời nhấn mạnh rằng Ukraine không có cơ sở pháp lý hay đạo lý nào để từ bỏ lãnh thổ của mình.
Từ trái qua: Tổng thống Zelensky, Thủ tướng Starmer, Tổng thống Macron và Thủ tướng Merz tại số 10 phố Downing ở London hôm 8.12
Ảnh: AP
Trước đó tối 7.12, ông Zelensky nêu những vấn đề ưu tiên của Ukraine, khi tăng cường nỗ lực ngoại giao nhằm vận động sự ủng hộ của phương Tây. "Trước hết và quan trọng nhất là các vấn đề an ninh, hỗ trợ cho sức bền của chúng tôi và các gói hỗ trợ về quốc phòng", ông phát biểu trên truyền hình và nêu cụ thể gồm hỗ trợ về phòng không và nguồn tài trợ dài hạn cho Ukraine.
Sau khi rời London, ông Zelensky bay sang Bỉ, nơi Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen và Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Antonio Costa đăng trên mạng xã hội rằng bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng phải tôn trọng chủ quyền của Ukraine và bảo đảm an ninh lâu dài cho nước này. Viết trên Telegram, ông Zelensky mô tả cuộc gặp với 2 nhà lãnh đạo châu Âu nêu trên, cũng như với Tổng thư ký NATO Mark Rutte là "tốt đẹp và hiệu quả, khi chúng tôi hành động một cách phối hợp và xây dựng".
Nga chưa bình luận về phát biểu trên của ông Zelensky. Phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Moscow chưa nhận được thông tin nào về kết quả cuộc đàm phán tại Florida diễn ra từ ngày 4 - 6.12 giữa các quan chức Mỹ và Ukraine liên quan thỏa thuận về Ukraine. "Khi chúng tôi nhận được thông tin, sẽ rõ chúng tôi phải hành động như thế nào và theo hướng nào tiếp theo", hãng RIA Novosti dẫn lời ông Peskov cho biết.
Nỗ lực hỗ trợ
Sau cuộc họp ở London ngày 8.12, Văn phòng Thủ tướng Anh Keir Starmer cho hay ông và các nhà lãnh đạo đã thảo luận về "tiến triển tích cực" nhằm sử dụng tài sản Nga bị phong tỏa để hỗ trợ Ukraine. Theo phát ngôn viên của ông Starmer, các nhà lãnh đạo đồng ý rằng hiện nay là thời điểm then chốt nên cần tiếp tục tăng cường hỗ trợ Ukraine và gây sức ép kinh tế lên Nga để chấm dứt cuộc chiến.
Trong thư gửi ông Costa và bà von der Leyen, 7 nhà lãnh đạo EU ngày 8.12 kêu gọi liên minh nhanh chóng triển khai đề xuất sử dụng tài sản Nga bị đóng băng để cung cấp nguồn tài chính ổn định cho Ukraine. "Hỗ trợ Ukraine không chỉ là nghĩa vụ đạo đức mà còn vì lợi ích của chính chúng ta", các lãnh đạo Estonia, Phần Lan, Ireland, Latvia, Lithuania, Ba Lan và Thụy Điển nêu rõ.
Về viện trợ an ninh, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine thiếu khoảng 800 triệu USD để mua vũ khí theo dự định trong năm nay. Bên cạnh đó, Ukraine sẽ cần khoảng 15 tỉ USD theo cơ chế Danh mục Yêu cầu Ưu tiên cho Ukraine (PURL) - sáng kiến do Tổng thống Mỹ Donald Trump và NATO đưa ra hôm 14.7 về việc các nước NATO mua vũ khí từ Mỹ để giúp Ukraine. Trong ngày 9.12, Tổng thống Zelensky đến Ý để gặp Thủ tướng Giorgia Meloni. Bà Meloni hôm 7.12 cho biết sẽ hỗ trợ khẩn cấp về hạ tầng năng lượng và giúp đỡ người dân Ukraine. Bên cạnh đó, bà tái khẳng định sự ủng hộ đối với tiến trình đàm phán và nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm đảm bảo "hòa bình công bằng và lâu dài" cho Ukraine.
Nga tuyên bố tiến triển trên toàn mặt trận
Bộ Quốc phòng Nga ngày 9.12 cho biết lực lượng nước này vừa giành quyền kiểm soát làng Ostapivske tại tỉnh Dnipropetrovsk ở Ukraine, theo hãng tin RIA Novosti. Cùng ngày, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga Valery Gerasimov cho biết quân Nga đang tiến lên trên toàn chiến tuyến và nhắm đến việc bao vây các binh sĩ Ukraine tại TP.Myrnohrad phía đông TP.Pokrovsk ở tỉnh Donetsk. Ukraine cho biết lực lượng nước này vẫn đang chiến đấu tại Myrnohrad, giữ vững các phòng tuyến và buộc quân Nga phải trả giá đắt cho những bước tiến nhỏ.
