Ukraine khó "chiều" theo Mỹ ?
AFP hôm qua 28.8 đưa tin Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky xác nhận phái đoàn đàm phán của Mỹ và Ukraine sẽ gặp nhau tại TP.New York (Mỹ) trong ngày 29.8. Chỉ trong 3 ngày từ 26 - 28.8, phái đoàn Ukraine đã có cuộc đàm phán với các bên trung gian tại Qatar, Ả Rập Xê Út và Thụy Sĩ. Tính cả cuộc gặp với các đại diện Mỹ sắp tới, Kyiv đang cho thấy những hoạt động ngoại giao liên tục nhằm tìm giải pháp chấm dứt cuộc xung đột với Nga.
Quan chức Ukraine tới Ả Rập Xê Út ngày 27.8
Ảnh: Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine
Giới quan sát nhận định Ukraine kỳ vọng Mỹ có thể đưa ra những cam kết đảm bảo an ninh đủ để Kyiv cảm thấy yên tâm. Mới đây, Tổng thống Zelensky hôm 27.8 khẳng định: "Việc đảm bảo an ninh lâu dài cho Ukraine phụ thuộc vào mối quan hệ với Mỹ". Ông cũng tuyên bố ký sắc lệnh bổ nhiệm bà Olha Stefanishyna làm tân Đại sứ Ukraine tại Mỹ. Nhà lãnh đạo Ukraine nêu ra 2 đề xuất quan trọng đang được thảo luận với Washington, gồm thỏa thuận Mỹ sẽ mua máy bay không người lái (UAV) từ Ukraine, và Kyiv sẽ được cung cấp một số loại vũ khí của Washington.
Giới lãnh đạo Ukraine thời gian qua có nhiều phát ngôn nhấn mạnh tầm quan trọng của Mỹ đối với cục diện cuộc xung đột Nga - Ukraine. Dù vậy, thế khó của Kyiv là chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần công khai lập trường không muốn can thiệp quá sâu vào việc đảm bảo an ninh cho Ukraine, đồng thời chủ trương sớm kết thúc cuộc chiến để ngăn chặn thương vong. Theo đó, những lập trường cứng rắn của Kyiv và Moscow làm cản trở triển vọng đạt được thỏa thuận hòa bình có thể khiến Washington không hài lòng.
Tổ chức nghiên cứu Atlantic Council (Mỹ) hôm 27.8 dẫn lời các chuyên gia cho rằng chính quyền ông Trump đã ra dấu hiệu không có lợi ích sống còn nào của Mỹ bị đe dọa bởi cuộc chiến. Bên cạnh đó, Mỹ không quá mặn mà với đề xuất triển khai quân đội phương Tây đến Ukraine để thành lập lực lượng răn đe Nga trong tương lai, cho rằng châu Âu nên đóng vai trò chính và Washington chỉ cung cấp một số hỗ trợ. Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã phản đối ý tưởng quân đội châu Âu hiện diện trên đất Ukraine, coi đây là sự can thiệp của quân đội nước ngoài.
Thủ đô Kyiv rung chuyển
Trước khi phái đoàn đàm phán Ukraine đến Mỹ, quân đội Ukraine nói lực lượng Nga đã thực hiện đợt tấn công quy mô lớn làm rung chuyển thủ đô Kyiv. Giới chức TP.Kyiv nói rằng loạt không kích của Nga vào rạng sáng 28.8 đã khiến ít nhất 14 người chết và hơn 40 người bị thương. Không quân Ukraine nhấn mạnh Nga đã tấn công khắp lãnh thổ Ukraine với gần 600 UAV và 31 tên lửa. Phía Nga không phản hồi cáo buộc tấn công chết người vào Kyiv nhưng Bộ Quốc phòng nước này ngày 28.8 tuyên bố đã sử dụng tên lửa chính xác cao và UAV tập kích các cơ sở công nghiệp quân sự và căn cứ không quân của Ukraine vào ngày 28.8, khẳng định đánh trúng toàn bộ mục tiêu chỉ định, theo Reuters.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Nga ngày 28.8 tuyên bố đánh chặn 102 UAV Ukraine nhằm vào ít nhất 7 tỉnh của Nga. Quân đội Ukraine cũng tiết lộ đã dùng UAV tấn công 2 nhà máy lọc dầu ở tỉnh Krasnodar và Samara của Nga, nối tiếp chuỗi hoạt động không kích của Ukraine vào các hạ tầng năng lượng Nga. Trong diễn biến liên quan, các kênh truyền thông mạng xã hội tại Nga loan tin về những vụ nổ tại bán đảo Crimea vào ngày 27.8. Hàng chục UAV của Ukraine được cho là tiến về bán đảo này. Moscow và Kyiv trước nay thường khẳng định không tấn công nhằm vào dân thường và các mục tiêu dân sự.
Toàn bộ thành viên NATO lần đầu đạt chi tiêu quốc phòng 2%
AFP ngày 28.8 dẫn số liệu của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho thấy toàn bộ thành viên của liên minh này sẽ đạt mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng trong năm nay. Số liệu năm 2025 cho thấy 7 nước NATO ở mức tối thiểu 2% và một số nước khác chỉ cao hơn đôi chút. Ba Lan là thành viên NATO chi tiêu nhiều nhất cho quốc phòng tính theo tỷ trọng trong nền kinh tế, ở mức 4,48% GDP, tiếp theo là Lithuania với 4% GDP và Latvia với 3,73% GDP.
Đây là các thành viên hiện vượt mục tiêu chi tiêu quốc phòng mới là 3,5% GDP, được các lãnh đạo NATO thông qua tại hội nghị thượng đỉnh ở TP.The Hague (Hà Lan) hồi tháng 6. Tại hội nghị nêu trên, NATO đã thống nhất mục tiêu 3,5% GDP cho chi tiêu quốc phòng, cùng 1,5% GDP củng cố hạ tầng và an ninh. Phát biểu trong ngày 27.8, Tổng thư ký NATO Mark Rutte hoan nghênh việc các thành viên liên minh tăng chi tiêu quốc phòng, song nhấn mạnh rằng điều quan trọng là phải chuyển nguồn tiền bổ sung đó thành năng lực quân sự thực sự.
