Phép thử phản ứng của cử tri và nội bộ đảng Dân chủ?
Khi được hỏi về khả năng tranh cử tổng thống năm 2028, Thống đốc bang California Gavin Newsom cho biết sẽ chờ xem “ai có thể đáp ứng tình hình khi đó”, theo The Guardian ngày 26.10.
Thống đốc bang California Gavin Newsom
Ảnh: Reuters
Đây là lần đầu tiên ông công khai nói về ý định tranh cử tổng thống của mình, dù những đồn đoán đã có từ lâu. Việc ông Newsom sớm đề cập ý định cân nhắc tranh cử tổng thống được xem là bước đi chiến lược nhằm mở rộng sự ủng hộ, đồng thời thử phản ứng của công chúng cũng như nội bộ đảng Dân chủ trước khả năng ông tham gia cuộc đua năm 2028.
Tuy nhiên, ông Newsom nói rằng việc đưa ra quyết định tranh cử vẫn còn “rất xa phía trước”, nhấn mạnh ông sẽ chờ đến sau cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026 mới cân nhắc chính thức. Nhiệm kỳ thống đốc thứ hai của ông dự kiến kết thúc vào tháng 1.2027, và theo quy định giới hạn nhiệm kỳ tại bang California, ông không được phép tái tranh cử.
Thống đốc Newsom cũng được xem là người có sức ảnh hướng và giành được nhiều sự ủng hộ từ đảng Dân chủ khi có lập trường khác biệt với Tổng thống Mỹ Donald Trump ở nhiều vấn đề, trong đó có chuyện triển khai vệ binh quốc gia và thủy quân lục chiến đến Los Angeles để đối phó người nhập cư trái phép vào tháng 7.
Ngoài ra, ông Newsom chia sẻ trọng tâm hiện tại là thông qua Dự luật 50 nhằm giành lấy một số ghế cho đảng Dân chủ, vốn trước đây do đảng Cộng hòa nắm giữ. Mục tiêu này sẽ được quyết định trong cuộc bầu cử đặc biệt vào tuần tới tại bang California. Đây được xem là phản ứng trực tiếp của ông Newsom sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tìm cách "vẽ lại" bản đồ bầu cử ở bang Texas để có lợi cho đảng Cộng hòa.
Một cuộc thăm dò do Đài CBS công bố ngày 3.10 cho thấy 72% trong số các thành viên đảng Dân chủ và 48% trong số tất cả cử tri đã đăng ký cho rằng ông Newsom nên ra tranh cử tổng thống vào năm 2028. Kể từ khi ông Trump nhậm chức nhiệm kỳ tổng thống thứ hai vào tháng 1, tỷ lệ ủng hộ của ông Newsom đã tăng từ 30% lên 33,5%, theo Decision Desk HQ.
Tổng thống Trump bác bỏ khả năng tranh cử phó tổng thống vào năm 2028
Trong diễn biến mới nhất ngày 27.10, Tổng thống Trump đã bác bỏ khả năng tranh cử chức phó tổng thống vào năm 2028, ý tưởng được một số người ủng hộ ông gợi ý nhằm giúp ông lách quy định giới hạn nhiệm kỳ để tiếp tục ở lại Nhà Trắng.
Hiến pháp Mỹ quy định tổng thống chỉ được làm 2 nhiệm kỳ. Ông Trump làm nhiệm kỳ đầu từ năm 2017-2021 và tái đắc cử hồi năm ngoái để nhậm chức nhiệm kỳ thứ hai vào tháng 1 năm nay.
Một số người ủng hộ ông gợi ý nhà lãnh đạo có thể lách luật bằng cách tranh cử phó tổng thống, sau đó yêu cầu tổng thống từ chức để tiếp quản chiếc ghế chủ nhân Nhà Trắng, theo AFP.
Trả lời báo chí trên chuyên cơ Không lực Một ngày 27.10, ông Trump cho rằng ông được phép tranh cử phó tổng thống vào tháng 11.2028 nhưng sẽ không làm vậy. "Tôi sẽ không làm vậy. Tôi cho rằng như vậy là quá khôn lỏi. Việc đó là không đúng đắn", nhà lãnh đạo nhấn mạnh.
Bản thân ông Trump không bác bỏ khả năng tranh cử chức tổng thống một lần nữa bất chấp quy định nói trên. Gần đây, ông Trump trưng chiếc mũ đỏ biểu tượng của ông tại Phòng bầu dục ở Nhà Trắng với dòng chữ "Trump 2028".
Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Nhật Bản ngày 27.10
Ảnh: Reuters
Trên chuyến bay ngày 27.10, ông Trump cho biết đảng Cộng hòa có nhiều ứng cử viên hứa hẹn vào năm 2028, gồm đương kim Ngoại trưởng Marco Rubio và Phó tổng thống J.D Vance.
Theo AFP, những người ủng hộ ông gợi ý rằng ông Vance và ông Trump sẽ cùng tranh cử vào năm 2028 nhưng đổi vai cho nhau. Theo đó, ông Vance tranh chức tổng thống còn ông Trump tranh chức phó tổng thống. Nếu giành chiến thắng, ông Vance sẽ nhanh chóng từ chức và giao quyền lực cho ông Trump.
Mới đây, ông Steve Bannon, cựu chiến lược gia trưởng Nhà Trắng trong nhiệm kỳ 1 của ông Trump, cũng cho biết "có một kế hoạch" để giúp nhà lãnh đạo tiếp tục công việc tại Nhà Trắng sau nhiệm kỳ này.
"Ông ấy sẽ có nhiệm kỳ thứ 3. Ông Trump sẽ là tổng thống vào năm 2028. Và mọi người nên làm quen với điều đó", ông Bannon nói với tờ The Economist. Khi được hỏi về Tu chính án 22 của hiến pháp quy định về giới hạn nhiệm kỳ, ông Bannon nói: "Có rất nhiều phương án khác nhau. Vào một lúc thích hợp, chúng tôi sẽ tiết lộ kế hoạch là gì".
