Biến đổi khí hậu và các hoạt động của con người đang làm trầm trọng hơn tình trạng thời tiết cực đoan trên toàn thế giới, gây ra nhiều thảm họa thường xuyên hơn và chết chóc hơn. Phần lớn địa cầu đang phải chịu đựng một mùa hè oi bức, trong đó nhiều nơi ghi nhận kỷ lục nóng nhất lịch sử, theo phân tích của AFP dựa trên dữ liệu từ cơ quan theo dõi khí hậu châu Âu Copernicus.
Trẻ em chơi dưới đài phun nước ở Seoul
ẢNH: REUTERS
Châu Á nóng rực
Nhật Bản vừa trải qua tháng 7 nóng nhất kể từ khi thống kê số liệu vào năm 1898, đánh dấu năm thứ 3 liên tiếp nước này chứng kiến nhiệt độ tháng 7 cao kỷ lục. AFP dẫn báo cáo của Cơ quan Khí tượng Nhật Bản (JMA) cho hay nhiệt độ trung bình trong tháng 7 tăng 2,89 độ C so với mức thông thường. Chỉ tính riêng trong ngày 30.7, Nhật Bản ghi nhận nhiệt độ kỷ lục ở mức 41,2 độ C, cao nhất trong lịch sử quan trắc nước này.
Hôm qua, JMA tiếp tục phát cảnh báo nắng nóng nguy hiểm diện rộng và khuyến cáo nguy cơ sốc nhiệt tại 38 tỉnh, thành. Cơ quan chức năng Nhật Bản kêu gọi người dân chú ý giữ gìn sức khỏe, tránh tiếp xúc lâu dưới trời nắng, sử dụng điều hòa hợp lý và bổ sung đầy đủ nước, muối. Trước đó, Cơ quan giảm nhẹ thiên tai Nhật Bản hôm 21.7 công bố dữ liệu đáng lo ngại rằng gần 11.000 người phải nhập viện do các vấn đề sức khỏe liên quan nắng nóng như sốc nhiệt, kiệt sức chỉ trong một tuần. Ít nhất 16 trường hợp tử vong tại 14 tỉnh thành trên toàn quốc, hàng trăm người cần điều trị kéo dài. Hơn một nửa số bệnh nhân nhập viện là người từ 65 tuổi trở lên.
Trong khi đó, Hàn Quốc cũng vừa chứng kiến chuỗi "đêm nhiệt đới" siêu nóng với 22 ngày liên tiếp mức nhiệt trên 25 độ C, kỷ lục kể từ khi bắt đầu ghi nhận từ năm 1907. Riêng thủ đô Seoul những đêm cuối tháng 7 chạm ngưỡng gần 30 độ C. Cơ quan Khí tượng Hàn Quốc cho biết đợt nắng nóng dữ dội ở nước này dự kiến sẽ tiếp diễn. Theo AFP dẫn dữ liệu từ Cơ quan Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hàn Quốc, tính đến nay đã có 13 người tử vong do các nguyên nhân liên quan đến nhiệt độ, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Ngoài ra, hàng trăm ngàn gia súc đã chết trong thời tiết nắng nóng khắc nghiệt.
Nhiều khu vực ở Trung Quốc cũng đang đối diện tình trạng mà cơ quan thời tiết nước này gọi là "cuộc chiến nhiệt độ cao kéo dài".
Người phụ nữ giữa thời tiết oi bức ở New York
ẢNH: AFP
Mùa hè khác biệt ở châu Âu
Trong khi đó, các quốc gia Bắc Âu, vốn nổi tiếng với thời tiết lạnh giá và nhiệt độ mùa hè chỉ ở mức 20 - 25 độ C, mới đây ghi nhận chuỗi ngày có mức nhiệt 30 độ C dài chưa từng thấy. Phần Lan hứng chịu 3 tuần nắng nóng trên 30 độ C trong tháng 7, trong khi một trạm thời tiết tại Na Uy ghi nhận nhiệt độ này suốt chuỗi 13 ngày liên tục.
Theo đánh giá của giới khoa học, đây là đợt nóng dài kỷ lục kể từ khi dữ liệu bắt đầu được ghi lại năm 1961. Chuyên gia khí hậu Mika Rantanen tại Viện Khí tượng Phần Lan ngày 31.7 cho biết: "Đợt nắng nóng chưa từng có tiền lệ đang diễn ra với cường độ tối đa với nhiệt độ cao nhất hôm nay khoảng 32 - 33 độ C. Ngay cả các vùng Vòng Bắc Cực cũng chứng kiến 3 tuần nhiệt độ trên 25 độ C".
Theo The Guardian, đợt nắng nóng bắt đầu càn quét Bắc Âu từ giữa tháng 7, khi dòng biển nóng ngoài khơi Na Uy và một khối áp cao khiến nhiệt độ tại các nước này cao hơn mức trung bình theo mùa 8 - 10 độ C. Khu vực này cũng đã bị ảnh hưởng bởi bão và sét đánh, gây ra cháy rừng. Giới nghiên cứu chỉ ra rằng các quốc gia như Anh, Na Uy và Thụy Sĩ sẽ phải đối mặt với sự gia tăng nhiệt độ lớn trong những ngày nắng nóng khó chịu khi trái đất nóng lên, và cảnh báo cơ sở hạ tầng của họ không đủ khả năng ứng phó.
Ở Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia vắt qua cả châu Âu lẫn châu Á cũng vừa ghi nhận mức nhiệt vượt 50 độ C, đồng thời phải đối phó tình trạng cháy rừng diện rộng. Quốc gia láng giềng Hy Lạp thì đang chống chọi đợt nắng nóng khắc nghiệt thứ ba trong mùa hè này, với nền nhiệt tại một số nơi là hơn 45 độ C.
Ở nước Nga, nhiệt độ trong tháng 7 nhiều nơi cao kỷ lục, thậm chí vượt mức 31,9 độ C từng ghi nhận vào năm 1890, theo Sputnik.
Ở châu Mỹ, khoảng 130 triệu người sinh sống tại 29 tiểu bang của nước Mỹ cũng vừa trải qua đợt nắng nóng gay gắt và nguy hiểm, với mức chỉ số nóng bức lên đến 47 độ C.
Tuyết phủ trắng nhiều nơi ở Úc
Trong một trạng thái trái ngược, luồng không khí lạnh dẫn đến tuyết rơi dày tới 40 cm ở một số khu vực thuộc bang New South Wales của Úc vài ngày qua. Đây là lượng tuyết rơi dày nhất trong nhiều thập niên, dù lúc này đang là mùa đông ở Úc nhưng mức độ và phạm vi như trên được đánh giá là bất thường. Tuyết cũng đã rơi tại bang Queensland lân cận, lần đầu tiên sau 10 năm, theo Reuters ngày 3.8 dẫn lời nhà khí tượng học Miriam Bradbury tại cơ quan thời tiết Úc. Ngoài ra, mưa lớn đang trút xuống nhiều khu vực khác ở Úc, gây cảnh báo lũ lụt, hư hại các tòa nhà. Đài ABC đưa tin hàng chục ngàn ngôi nhà mất điện.
