Tại các điểm nóng khai thác tiền điện tử trái phép ở Malaysia, cuộc truy lùng bắt đầu từ trên không. Máy bay không người lái (UAV) quần thảo trên các dãy nhà, tìm dấu hiệu nhiệt bất thường từ những giàn máy đào ẩn giấu trong bóng tối. Dưới mặt đất, cảnh sát mang theo cảm biến cầm tay để dò tín hiệu tiêu thụ điện bất thường, theo The Strait Times ngày 4.12.
Malaysia báo động nạn trộm điện đào Bitcoin
ẢNH: REUTERS
Thỉnh thoảng, người dân gọi báo tiếng động lạ cho cảnh sát. Phía cảnh sát điều tra và phát hiện đó là âm thanh được phát để che tiếng máy móc phía sau những cửa hàng đóng kín.
Những biện pháp này tạo thành mạng lưới giám sát lưu động nhằm săn lùng thợ đào Bitcoin bất hợp pháp - những người di chuyển liên tục giữa các cửa hàng bỏ trống và nhà hoang, lắp tấm chắn nhiệt, trang bị hệ thống camera và thậm chí rào chắn bằng kính vỡ để ngăn "các vị khách không mời mà đến"
Đây được xem là cuộc chiến "mèo vờn chuột" kéo dài giữa thợ đào và chính quyền địa phương Malaysia. Trong 5 năm qua, nước này đã ghi nhận khoảng 14.000 điểm khai thác trái phép, gây thiệt hại 1,1 tỉ USD cho Tập đoàn điện lực quốc gia Tenaga Nasional (TNB). Riêng đầu tháng 10, lúc Bitcoin leo lên mức kỷ lục, đã có thêm 3.000 vụ trộm điện liên quan đào tiền số.
Trước tình trạng leo thang, Malaysia ngày 19.11 thành lập một ủy ban liên ngành gồm Bộ Tài chính, Ngân hàng Trung ương và TNB, nhằm tăng cường truy quét.
"Rủi ro hiện nay không chỉ là trộm điện. Các cơ sở của chúng tôi có thể bị phá hoại. Đây là thách thức đối với toàn bộ hệ thống", Thứ trưởng Bộ Chuyển đổi năng lượng và nước Malaysia Akmal Nasrullah Mohd Nasir cảnh báo.
Khai thác Bitcoin là cuộc cạnh tranh sức mạnh tính toán khi các giàn đào tung ra hàng nghìn tỉ phép tính mỗi giây để giành quyền xác thực giao dịch và nhận thưởng. Đây là ngành tiêu tốn điện năng khổng lồ, thậm chí lớn hơn tổng mức tiêu thụ của Nam Phi hoặc Thái Lan.
Theo Trung tâm Tài chính thay thế Cambridge (Anh), hơn 75% hoạt động này hiện diễn ra tại Mỹ. Malaysia chỉ chiếm 2,5% hoạt động toàn cầu trong dữ liệu gần nhất năm 2022.
Dù vậy, thợ đào ở Malaysia nổi tiếng "tận dụng mọi không gian". Tại Trung tâm thương mại ElementX nhìn ra eo biển Malacca - bị bỏ hoang từ đại dịch - một nhóm thợ đào từng hoạt động bí mật vào năm 2022. Đến 2025, họ biến mất sau khi video TikTok về giàn đào lan truyền mạnh.
Tại Sarawak, một mỏ khác do công ty Bityou đặt trong bãi gỗ cũ cũng từng bị phát hiện, theo Bloomberg.
Về lý thuyết, khai thác Bitcoin ở Malaysia là hợp pháp nếu dùng điện hợp lệ và nộp thuế. Tại cuộc họp ngày 25.11, các thành viên ủy ban liên ngành thậm chí tranh luận về khả năng cấm hoàn toàn hoạt động khai thác.
"Ngay cả khi vận hành đúng luật, thị trường cực kỳ biến động. Tôi không thấy hoạt động khai thác nào thực sự thành công một cách hợp pháp", ông Akmal nói. Ông cho rằng quy mô và cách vận hành tinh vi của các điểm khai thác trái phép cho thấy dấu hiệu của tội phạm có tổ chức. "Chúng di chuyển quá dễ dàng, có mô hình hoạt động rõ ràng", ông nhấn mạnh.
