Báo cáo nhấn mạnh rằng lỗ thủng tầng ozone trên Nam Cực trong năm 2024 nhỏ hơn so với những năm trước đó, đồng thời gọi đây là "tin tức khoa học đáng mừng cho sức khỏe con người và hành tinh". WMO cho rằng mức suy giảm tầng ozone đã bớt lại một phần là do các yếu tố khí quyển tự nhiên gây ra biến động theo từng năm. Tuy nhiên, tổ chức này nhấn mạnh xu hướng tích cực lâu dài phản ánh thành công của những hành động quốc tế phối hợp.
Một khu vực rừng Amazon bị suy thoái tại bang Pará ở Brazil
Ảnh: AFP
"Tầng ozone hôm nay đang được chữa lành. Thành tựu này nhắc nhở chúng ta rằng khi các quốc gia lắng nghe cảnh báo từ khoa học, tiến bộ là điều hoàn toàn có thể", Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cho biết trong thông cáo đưa ra vào Ngày quốc tế bảo vệ tầng ozone (16.9) và dịp kỷ niệm 40 năm Công ước Vienna, văn kiện đầu tiên thừa nhận sự suy giảm tầng ozone trong tầng bình lưu là một vấn đề toàn cầu. Công ước trên được tiếp nối bằng Nghị định thư Montreal năm 1987 với mục tiêu loại bỏ dần các chất làm suy giảm tầng ozone, vốn chủ yếu được sử dụng trong thiết bị làm lạnh, điều hòa không khí và bình xịt. Đến nay, nghị định thư đó đã dẫn đến việc loại bỏ hơn 99% sản xuất và tiêu thụ các chất làm suy giảm tầng ozone nằm trong diện kiểm soát. "Kết quả là tầng ozone hiện đang trên đà phục hồi về mức của thập niên 1980 vào giữa thế kỷ này, qua đó giảm đáng kể nguy cơ ung thư da, đục thủy tinh thể và thiệt hại đối với các hệ sinh thái do phơi nhiễm tia cực tím quá mức", WMO cho biết.
Tầng ozone bảo vệ trái đất đang phục hồi, lỗ thủng sẽ biến mất?
WMO và Chương trình Môi trường LHQ đồng bảo trợ một báo cáo đánh giá khoa học về sự suy giảm tầng ozone cứ 4 năm một lần. Bản đánh giá gần nhất vào năm 2022 cho thấy nếu các chính sách hiện tại được duy trì, tầng ozone sẽ phục hồi về mức năm 1980 - thời điểm trước khi lỗ thủng xuất hiện - vào khoảng năm 2066 trên khu vực Nam Cực, năm 2045 trên Bắc Cực và vào năm 2040 đối với phần còn lại của thế giới.
Trong diễn biến khác liên quan môi trường, AFP ngày 16.9 dẫn dữ liệu vừa công bố của mạng lưới quan trắc MapBiomas (Brazil) cho thấy diện tích rừng Amazon ở Brazil đã mất đi 49,1 triệu ha trong giai đoạn 1985 - 2024. Theo chuyên gia Bruno Ferreira tại MapBiomas, rừng Amazon đang tiến gần đến "điểm không thể quay lại" khi mất từ 20 - 25% diện tích thảm thực vật, mức độ mà nó sẽ "không còn khả năng tự duy trì bản thân là rừng mưa nhiệt đới". "Khi quá nhiều thảm thực vật biến mất, chu trình mưa bị gián đoạn và những vùng rộng lớn có xu hướng biến đổi thành các đồng cỏ khô hạn", ông cảnh báo. Rừng Amazon trải dài trên lãnh thổ 9 quốc gia, với 60% diện tích tại Brazil, quốc gia đăng cai hội nghị khí hậu COP30 của LHQ tại TP.Belem vào tháng 11 tới.
