"Giờ là lúc để đảng Cộng hòa dùng át chủ bài của họ và thực hiện cái gọi là lựa chọn hạt nhân - từ bỏ filibuster và loại bỏ nó ngay bây giờ", Tổng thống Donald Trump viết trên mạng xã hội Truth Social ngày 31.10.
Tổng thống Mỹ Donald Trump tại căn cứ Andrews ở bang Maryland ngày 30.10
ẢNH: REUTERS
Filibuster là chiến thuật câu giờ để cản trở việc bỏ phiếu tại Thượng viện bằng cách tranh luận vô thời hạn. Từ này cũng được dùng để chỉ quy tắc tại Thượng viện, theo đó các dự luật quan trọng nếu muốn được thông qua phải có ít nhất 60/100 nghị sĩ đồng ý thay vì đa số đơn giản (51 phiếu). Đảng Cộng hòa đang kiểm soát Thượng viện với 53 ghế.
Ông Trump muốn bãi bỏ quy tắc trên và hành động này được gọi là lựa chọn hạt nhân bởi nó phá vỡ truyền thống cũng như làm mất đi tính cân bằng quyền lực.
Nếu từ bỏ quy tắc này, đảng Cộng hòa hiện nay cũng như bất kỳ đảng nào khác chiếm thế đa số tại Thượng viện trong tương lai cũng có thể thúc đẩy chương trình nghị sự của họ mà không cần sự tham vấn, phản biện từ đảng khác.
Chính phủ Mỹ đã bị đóng cửa tròn một tháng. Các nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện không đồng ý thông qua dự luật ngân sách tạm thời cho chính phủ, trừ khi các đối tác Cộng hòa đồng ý gia hạn chương trình trợ cấp bảo hiểm y tế dự kiến hết hạn vào cuối năm nay.
Theo Văn phòng Ngân sách quốc hội, tình trạng chính phủ đóng cửa có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế từ 7-14 tỉ USD, giảm 2% GDP trong quý 4.
Cơ quan Hàng không liên bang Mỹ (FAA) cho biết nhiều chuyến bay tại các sân bay lớn trên cả nước đã bị trễ giờ trong ngày 30.10 do thiếu kiểm soát viên không lưu trong đợt đóng cửa chính phủ lần này. Từ đầu tháng 10, hơn 13.000 kiểm soát viên không lưu phải đi làm không lương và số người xin nghỉ bệnh đã gia tăng.
Một số thượng nghị sĩ sau khi dự phiên bỏ phiếu gần nhất vào chiều 30.10 đã bị kẹt lại Washington D.C do tình trạng trễ chuyến bay tại sân bay Ronald Reagan Washington, không thể về nhà đúng giờ vào cuối tuần, theo tờ The Hill.
Phó tổng thống Mỹ J.D. Vance cùng ngày cảnh báo nguy cơ xảy ra khủng hoảng trong dịp lễ cuối năm, thời gian đi lại bận rộn, nếu chính phủ tiếp tục đóng cửa. Nếu tình trạng diễn ra đến cuối tháng 11, có thể sẽ có thêm nhân viên nghỉ việc và nhiều chuyến bay bị hoãn hơn.
"Đó có thể là thảm họa bởi vào lúc đó, nhiều người bị trễ đến 3 đợt lương. Sẽ có bao nhiêu người trong số họ không đi làm?", ông Vance nói.
