Israel đã tiến hành một cuộc tấn công bên trong lãnh thổ Qatar vào ngày 9.9 để tiêu diệt các lãnh đạo Hamas.
Hiện trường tòa nhà ở Doha bị Israel tấn công ngày 9.9
Ảnh: Reuters
Cuộc tấn công chưa TỪNG có
Thủ tướng Qatar Sheikh Mohammed bin Abdulrahman al-Thani chỉ trích các cuộc không kích của Israel có thể làm đảo lộn các cuộc đàm phán hòa bình mà nước này đang làm trung gian cho Israel và Hamas. Phía Qatar tuyên bố không nhận được cảnh báo trước cuộc tấn công, đồng thời cho biết Israel sử dụng loại vũ khí mà không bị phát hiện trên radar. CNN dẫn nguồn từ Israel cho hay cuộc tấn công được chuẩn bị từ nhiều tháng, có sự tham gia của 10 chiến đấu cơ bắn hơn 10 quả đạn.
CNN dẫn thông tin từ Hamas cho hay vụ tấn công đã khiến 6 người thiệt mạng, trong đó có 5 người của lực lượng này nhưng không thuộc thành viên đoàn đàm phán đang có mặt tại Qatar. Một trong những mục tiêu chính của cuộc tấn công là ông Khalil Al-Hayya - Trưởng đoàn đàm phán của Hamas, nhưng vị này được cho là đã rời khỏi địa điểm mục tiêu.
Lâu nay, việc Israel tiến hành các chiến dịch truy sát lãnh đạo của Hamas hay lực lượng Hezbollah (Li Băng), thậm chí các tay súng Houthi (Yemen) đều không phải là chuyện lạ. Nhưng các cuộc tấn công nếu có diễn ra ở lãnh thổ bên thứ ba thì hầu như chỉ là các quốc gia đối nghịch như Iran, Syria, Li Băng… Trong khi đó, tuy Qatar là nơi mà nhiều lãnh đạo Hamas chọn làm trụ sở bên ngoài Gaza, nhưng đây cũng là quốc gia đồng minh quan trọng của Mỹ ở khu vực. Washington còn đặt căn cứ quân sự tại Qatar. Vì thế, dù rất khó chịu với sự tồn tại của trụ sở Hamas ở Qatar, nhưng Tel Aviv nhiều năm qua không sử dụng biện pháp quân sự đối với Doha. Bên cạnh đó, Doha hiện là trung gian quan trọng cho đàm phán giữa Tel Aviv và Hamas.
Chính vì thế, Washington cũng không thể ủng hộ Tel Aviv trong vụ tấn công trên. Reuters dẫn lời Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định: "Chúng tôi muốn con tin được trao trả, nhưng chúng tôi không vui mừng về cách nó xảy ra hôm nay". Chủ nhân Nhà Trắng cho rằng việc tấn công Hamas là một mục tiêu xứng đáng, nhưng ông cảm thấy tồi tệ khi cuộc tấn công diễn ra ở một đồng minh lớn của Mỹ ngoài NATO.
"Đơn phương ném bom bên trong Qatar, một quốc gia có chủ quyền và là đồng minh thân cận của Mỹ, đang làm việc rất chăm chỉ và dũng cảm chấp nhận rủi ro để làm trung gian hòa bình", Tổng thống Trump nêu và cho rằng điều đó không thể giúp thúc đẩy các mục tiêu của Israel lẫn Mỹ.
Không những vậy, ông Trump chỉ được quân đội Mỹ báo về vụ tấn công, chứ không hề nhận được tin từ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Trong khi đó, suốt thời gian qua, ông Trump luôn mô tả ông Netanyahu là người bạn và là đồng minh thân cận nhất ở Trung Đông. Chính vì thế, vụ tấn công của Israel đã đẩy Tổng thống Trump vào tình thế khó khăn. Tất nhiên, Ả Rập Xê Út, Ai Cập, UAE và cả EU đều lên án hành động của Israel.
Bất chấp vì mục tiêu sau cùng ?
Kể từ khi Hamas tấn công vào Tel Aviv hồi tháng 10 rồi dẫn đến bùng phát xung đột diện rộng, Israel đã thể hiện rõ quyết tâm triệt hạ hoàn toàn Hamas khi liên tục giết chết gần hết các lãnh đạo của lực lượng này. Thủ tướng Netanyahu từng nhiều lần khẳng định sẽ "nghiền nát" Hamas ngay cả khi hai bên đang đàm phán ngừng bắn. Theo đó, giải giáp Hamas trở thành điều kiện không thay đổi mà Israel đưa ra trong các cuộc đàm phán gần đây.
Trả lời Thanh Niên mới đây, chuyên gia tình báo quân sự Carl O.Schuster (đang giảng dạy ở Đại học Hawaii - Thái Bình Dương về quan hệ quốc tế, lịch sử) cho rằng Iran đang suy giảm nguồn lực nặng nề nên khó có thể hỗ trợ Hamas. "Bên cạnh đó, các chiến dịch không kích của Mỹ nhằm vào nguồn lực của Houthi ở Yemen cũng làm suy yếu lực lượng này, nên Hamas mất đồng minh "chia lửa". Hezbolla - một lực lượng thân Hamas - tình hình cũng không khá hơn. Còn Syria thì hiện bị kiểm soát bởi người Sunni - vốn thù địch với Iran", chuyên gia Schuster phân tích thêm và nhận định Thủ tướng Netanyahu muốn tận dụng tình hình hiện tại để loại bỏ hoàn toàn lực lượng Hamas.
Trong khi đó, nếu đạt được các thỏa thuận đàm phán mà Hamas không giải giáp thì lực lượng này có thể tận dụng thời gian để tái gầy dựng lực lượng. Vì thế, việc loại bỏ hoàn toàn Hamas có thể giúp Israel giải quyết một rủi ro tiềm ẩn. Hiện tại, Israel gần đạt được mục tiêu giải giáp lực lượng Hezbollah ở Li Băng. Nên nếu Hamas cùng Hezbolla đều bị loại bỏ thì sẽ là thắng lợi lớn cho Thủ tướng Netanyahu. Đó có thể là lý do khiến Tel Aviv sẵn sàng tiến hành bước đi liều lĩnh như vừa qua.
