Ngày 29.8, Mỹ chính thức dừng quy định ưu đãi thuế và hải quan đối với kiện hàng giá rẻ ở phạm vi toàn cầu. Quy định trên mang tên "de minimis" tồn tại gần một thế kỷ, khi chấm dứt đã tạo ra làn sóng nhiều đơn vị chuyển phát tạm dừng nhận đơn hàng gửi sang Mỹ.
Doanh nghiệp loay hoay
Những kiện hàng gửi đến Mỹ có giá dưới 800 USD giờ đây phải chịu thuế quan và các chi phí khác. Hàng sẽ bị đánh thuế theo tỷ lệ thuế quan Mỹ áp lên các nước, hoặc chịu mức phí cố định 80 - 200 USD, Đài NBC News đưa tin ngày 28.8. Phí cố định chỉ áp dụng trong 6 tháng đầu và với kiện hàng được chuyển thông qua một số cơ quan bưu chính nước ngoài.
Nhân viên một doanh nghiệp đang xử lý những kiện hàng tại nhà kho ở bang Illinois, Mỹ
ẢNH: AP
Giới quan sát cho rằng diễn biến này sẽ làm gián đoạn mô hình chuỗi cung ứng của các công ty thương mại điện tử, doanh nghiệp nhỏ vốn dựa vào bán hàng trực tuyến và người tiêu dùng. Theo tờ The New York Times, quy định mới có thể ảnh hưởng đến các doanh nghiệp bán lẻ nhỏ tại Mỹ mà cần nguồn cung hàng từ nước ngoài. Tác động rõ rệt sẽ đến với những doanh nghiệp nước ngoài có đối tượng khách là người tiêu dùng Mỹ, khi chi phí tăng và các thủ tục hải quan đang có nhiều vướng mắc.
Lượng hàng khổng lồ chuyển đi Mỹ theo cơ chế "de minimis"
Các bưu kiện "de minimis" xuất sang Mỹ chiếm 97% tổng khối lượng vận chuyển trong 3 tài khóa gần nhất ở nước này, với khoảng 4 triệu đơn hàng được xử lý mỗi ngày. Mỹ đã chấm dứt ưu đãi "de minimis" với hàng giá rẻ từ Trung Quốc từ tháng 5, trước khi mở rộng phạm vi áp dụng ra toàn cầu vào hôm qua, theo Reuters. Dữ liệu từ hải quan Mỹ chỉ ra trong tài khóa 2024, kiện hàng giá rẻ dưới 800 USD xuất từ Trung Quốc chiếm 994 triệu trong số gần 1,4 tỉ bưu kiện. Cố vấn thương mại Peter Navarro ngày 28.8 nói rằng việc hủy cơ chế de minimis của chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ tăng thêm 10 tỉ USD doanh thu thuế mỗi năm cho Mỹ.
Ở chiều ngược lại, các bên phản đối miễn thuế giá rẻ hoan nghênh việc "de minimis" bị hủy. Liên minh Các tổ chức Dệt may Quốc gia Mỹ (NCTO) gọi động thái này là "chiến thắng lịch sử" cho ngành sản xuất của Mỹ, cho rằng chính phủ đã đóng lại lỗ hổng vốn khiến các công ty thời trang nhanh lâu nay xuất khẩu hàng sang Mỹ với giá rẻ, gây cạnh tranh không công bằng và đe dọa việc làm của người Mỹ.
Cơ chế phức tạp
Sắc lệnh mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng nêu rằng trách nhiệm tính thuế giờ đây không còn thuộc về Cục Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP), mà sẽ do các cơ quan bưu chính nước ngoài quản lý. Điều này đồng nghĩa các cơ quan chuyển phát nhanh phải xây dựng hệ thống tính thuế, hoặc thuê một bên thứ 3 xử lý. Điều này mất nhiều thời gian và nguồn lực để chuẩn bị, và thời điểm này nhiều bên đã chọn cách tạm dừng chuyển hàng đi Mỹ.
Bà Alison Layfield, Phó chủ tịch phát triển sản phẩm tại ePost Global, doanh nghiệp logistics có trụ sở tại bang California (Mỹ), nói rằng việc dựa vào một bên chuyển phát thứ 3, có sẵn hệ thống thu thuế quan, sẽ đội giá trị kiện hàng lên nhiều lần so với chuyển phát thông thường.
"Về cơ bản, chính quyền ông Trump đang yêu cầu các hãng bưu chính nước ngoài hoạt động như một đơn vị thu thuế quan cho chính phủ Mỹ. Tại sao bưu điện ở một nước phải đi thu thuế từ doanh nghiệp địa phương để trả cho hải quan của nước khác? Đây là điều chưa từng có", NBC News dẫn lời bà Layfield nói.
Trước khi "de minimis" chấm dứt vào ngày 29.8, nhiều nước như Úc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước châu Âu đã thông báo tạm dừng các chuyến hàng giá rẻ xuất sang Mỹ. Các sàn thương mại điện tử như Etsy, eBay cũng thông báo người bán cần theo sát diễn biến và chọn các đơn vị vận chuyển thay thế.
"Bưu chính nước ngoài cần phải hành động thống nhất khi giám sát tình trạng sử dụng thư tín quốc tế cho mục đích buôn lậu và trốn thuế", cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro ngày 28.8, nhấn mạnh lập trường xóa cơ chế "de minimis" của chính phủ là để ngăn việc có bên lợi dụng kiểm soát hải quan hạn chế với hàng giá rẻ để tuồn ma túy và chất cấm vào Mỹ.
Các quan chức khác ở Nhà Trắng cũng nêu rằng việc một số đơn vị chuyển phát nhanh dừng chuyển hàng đi Mỹ chỉ chiếm phần nhỏ trong số lượng kiện hàng "de minimis", cho rằng các quyết định đó sau cùng sẽ khiến bên chuyển phát thiệt hại kinh tế khi không nhận đơn hàng gửi đến Mỹ. Reuters hôm qua dẫn lời một quan chức cấp cao khác của chính quyền Mỹ khẳng định hủy bỏ ưu đãi "de minimis" là "thay đổi vĩnh viễn", và mọi nỗ lực nhằm tạo cơ chế miễn trừ cho các đối tác thương mại tin cậy đều sẽ không có hiệu quả.
