Dự luật do Thượng nghị sĩ Lindsey Graham và Hạ nghị sĩ Brian Fitzpatrick thúc đẩy nhắm trực tiếp vào các quốc gia mua dầu Nga, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ - 2 khách hàng lớn nhất, chiếm phần lớn sản lượng xuất khẩu của Moscow. Động thái này được đánh giá sẽ làm gia tăng rủi ro pháp lý với các nhà nhập khẩu và đẩy giá dầu Nga xuống thấp hơn nữa.
Tàu chở dầu Vladimir Arsenyev tại cảng Kozmino (Nga)
Ảnh: Reuters
Theo trang Business Insider dẫn dữ liệu từ Bộ Tài chính Nga, doanh thu dầu khí của Moscow trong tháng 10 đã giảm tới 27% so với cùng kỳ 2024. Bà Bridget Payne, Trưởng bộ phận dự báo năng lượng tại Oxford Economics, nhận định chi phí bảo hiểm, vận chuyển và tài chính đều tăng do rủi ro trừng phạt, biến chúng thành một dạng "phí bảo hiểm trừng phạt" mà Nga buộc phải gánh, khiến lợi nhuận thực tế giảm mạnh.
Tác động này thể hiện rõ trên thị trường. Theo Dữ liệu thị trường của LSEG Workspace, ngày 12.11, dầu Urals bốc dỡ tại cảng Novorossiysk chỉ còn 45,35 USD/thùng - mức thấp nhất kể từ tháng 3.2023, trong khi dầu Brent cùng thời điểm đạt 62,71 USD/thùng và tăng lên 64,03 USD vào ngày 17.11, cho thấy mức chênh lệch hay chiết khấu tiếp tục nới rộng.
Đảng Cộng hòa của ông Trump soạn dự luật cấm vận đối tác làm ăn với Nga
Bộ Tài chính Mỹ khẳng định các lệnh trừng phạt nhắm vào 2 tập đoàn lớn Rosneft và Lukoil (Nga) đang phát huy hiệu quả như dự kiến, hạn chế khả năng tài trợ chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine.
Để ứng phó, Nga đang gia tăng hợp tác với các thị trường lớn. Tại Moscow ngày 17.11, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường khẳng định Bắc Kinh sẵn sàng thúc đẩy hợp tác năng lượng, nông nghiệp và đầu tư. Về phần mình, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin mô tả quan hệ năng lượng Nga - Trung là "đặc biệt và chiến lược", trải rộng từ dầu khí, than đá đến điện hạt nhân.
Ấn Độ, dù chịu áp lực từ Washington, vẫn là nước mua dầu thô lớn thứ 2 của Nga trong tháng 10. Tuy nhiên, OFAC ghi nhận gần hàng chục khách hàng dầu lớn tại Ấn Độ và Trung Quốc tạm dừng mua dầu Nga trong tháng 12 vì lo ngại trừng phạt. Ngoài ra, Nga mở rộng sử dụng "đội tàu chở dầu ngầm" - mạng lưới tàu cũ, đăng ký dưới các công ty vỏ bọc, với hệ thống thanh toán không dùng USD nhằm né trần giá 60 USD/thùng do G7 áp đặt từ cuối năm 2023, theo Reuters.
TASS ngày 18.11 dẫn lời Phó chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga Konstantin Kosachev cho biết các quốc gia đang phát triển hiện chiếm 45% lượng tiêu thụ dầu khí toàn cầu và sẽ đạt 60% vào năm 2035, trở thành "vùng đệm" quan trọng giúp Moscow duy trì đầu ra. Tuy nhiên, ông cảnh báo việc Mỹ tiếp tục siết trừng phạt có thể khiến phản ứng "chống Mỹ" gia tăng và làm suy yếu vị thế Washington.
Dù Nga tìm được lối đi thông qua Trung Quốc, Ấn Độ và mạng lưới trung gian, giới phân tích cảnh báo khả năng chịu đựng dài hạn sẽ phụ thuộc vào mức độ siết chặt của Mỹ và phương Tây, cũng như khả năng cầm cự trước chi phí vận hành ngày càng cao.
