Hệ thống Typhon được triển khai tạm thời từ tháng 9 để phục vụ cuộc tập trận chung Resolute Dragon 2025 giữa Mỹ - Nhật Bản, và theo kế hoạch sẽ rời Nhật Bản trong khoảng một tuần sau khi tập trận kết thúc.
Căn cứ không quân thủy quân lục chiến Mỹ Iwakuni (Nhật Bản) trình diễn Typhon trong khuôn khổ cuộc tập trận Resolute Dragon ngày 15.9.2025
ẢNH: REUTERS
Typhon là hệ thống phóng di động gồm 4 bệ phóng và thiết bị hỗ trợ, có khả năng bắn tên lửa hành trình Tomahawk và tên lửa SM-6 với tầm bắn tối đa khoảng 1.800 km - đủ để vươn tới Bắc Kinh, Thượng Hải và nhiều trung tâm dân cư lớn ở miền đông Trung Quốc nếu đặt tại Nhật Bản.
Đây là lần đầu tiên Mỹ triển khai hệ thống Khả năng tầm trung (MRC) tại Nhật Bản. Phía Trung Quốc và Nga đều phản đối động thái này, theo South China Morning Post. Bộ Quốc phòng Nhật Bản ngày 17.11 cho biết đợt triển khai này chỉ là tạm thời và Typhon sẽ được rút đi trong vòng khoảng một tuần sau khi cuộc tập trận kết thúc vào ngày 25.9.
Thông tin rút hệ thống tên lửa xuất hiện trong bối cảnh căng thẳng ngoại giao giữa Nhật Bản và Trung Quốc gia tăng căng thẳng sau phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi về việc Tokyo có thể can thiệp quân sự nếu xảy ra tình huống khẩn cấp ở eo biển Đài Loan. Phía Trung Quốc đã phản ứng gay gắt, hủy các hoạt động giao lưu và cảnh báo công dân hạn chế du lịch Nhật Bản.
Giữa lúc tranh cãi gia tăng, Nhật Bản đã tìm cách hạ nhiệt tình hình. Ngày 17.11, Nhật Bản đã cử ông Masaaki Kanai, quan chức Bộ Ngoại giao Nhật Bản phụ trách các vấn đề châu Á và châu Đại Dương, tới Trung Quốc để gặp ông Lưu Kim Tùng - Vụ trưởng Vụ châu Á thuộc Bộ Ngoại giao Trung Quốc, theo Kyodo.
Theo truyền thông, ông Kanai dự kiến gặp các quan chức Trung Quốc ngày 18.11 nhằm giải thích rằng chính sách an ninh của Nhật Bản không thay đổi và kêu gọi Trung Quốc kiềm chế các hành động gây tổn hại đến quan hệ.
"Nhiều kênh liên lạc đang được mở", Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ khi được hỏi về chuyến thăm của ông Kanai. Vị quan chức cho biết Nhật Bản đã đưa ra kêu gọi phía Trung Quốc về việc thực hiện các bước đi thích hợp, đồng thời phản đối cảnh báo du lịch của Bắc Kinh.
Trong khi đó, triển vọng cải thiện quan hệ song phương Nhật - Trung tại Hội nghị thượng đỉnh G20 cuối tuần này Johannesburg (Nam Phi) trở nên mờ nhạt, theo Reuters. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh ngày 17.11 khẳng định: "Tôi có thể nói với các bạn rằng Thủ tướng Lý Cường không có cuộc gặp nào với các nhà lãnh đạo Nhật Bản".
Ông Lý và Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi dự kiến sẽ tham dự cuộc họp của G20 tại Johannesburg ngày 22 - 23.11.
