Tổng thống Mỹ Donald Trump đang đàm phán với các đồng minh châu Âu về việc cho phép các nhà thầu quân sự tư nhân tham gia xây dựng công sự để bảo vệ lợi ích của Mỹ tại Ukraine, theo The Telegraph hôm nay 30.8.

Kế hoạch này được đưa ra như một giải pháp thay thế sau khi Tổng thống Trump cam kết sẽ không triển khai binh sĩ Mỹ đến Ukraine. Theo đó, các nhà thầu Mỹ có thể được triển khai để giúp tái thiết hệ thống phòng thủ tiền tuyến, căn cứ mới và bảo vệ các doanh nghiệp Mỹ tại Ukraine.

Ảnh: Reuters

Sự hiện diện của các binh sĩ tư nhân sẽ đóng vai trò răn đe, ngăn chặn Nga phá vỡ lệnh ngừng bắn, theo Telegraph. Kế hoạch này đang được thảo luận cùng với một loạt các đảm bảo an ninh khác mà sẽ tạo thành nền tảng cho một kế hoạch hòa bình dài hạn ở Ukraine. Một loạt các đảm bảo an ninh khác do Liên minh Thiện chí soạn thảo. Liên minh này do Anh và Pháp dẫn đầu.

Các nhà hoạch định quân sự châu Âu đã đẩy nhanh công việc của họ sau khi Tổng thống Trump nói với các nhà lãnh đạo châu Âu rằng Tổng thống Vladimir Putin sẵn sàng để các đồng minh phương Tây đưa ra bảo đảm an ninh cho Ukraine. Ông Trump cũng bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ cho những gì có thể trở thành một trong những sứ mệnh hải ngoại quan trọng nhất kể từ các cuộc chiến ở Afghanistan và Iraq.

Các công sự tiền tuyến và căn cứ gần đó có thể được các nhà thầu quân sự tư nhân Mỹ xây dựng như đã được làm ở Iraq và Afghanistan. Sự hiện diện của các nhà thầu Mỹ trên bộ ở Ukraine sẽ được coi là một động lực lớn cho các cường quốc châu Âu, vốn muốn có sự ủng hộ của Mỹ đối với một thỏa thuận hòa bình cuối cùng.

Việc triển khai các nhà thầu quân sự tư nhân sẽ đồng nghĩa với việc Nhà Trắng có liên quan trực tiếp và sẽ tăng cường hiệu quả răn đe chống lại một cuộc tấn công của Nga vì lo ngại sự trả đũa của Mỹ, theo The Telegraph dẫn các nguồn tin.

Các cuộc thảo luận về việc sử dụng các nhà thầu Mỹ có thể bắt nguồn từ việc ký kết một thỏa thuận chung giữa Washington và Kyiv nhằm khai thác khoáng sản và đất hiếm dồi dào của Ukraine.

Nhà Trắng vẫn phản đối việc triển khai binh sĩ tới Ukraine, nhưng đã đồng ý hỗ trợ rộng rãi cho các lực lượng châu Âu được sử dụng để củng cố bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Tăng cường biên giới

Các quan chức châu Âu cho hay chiến lược chính để ngăn chặn chiến tranh trong tương lai là tiếp tục tái thiết lực lượng vũ trang Ukraine thành hình thức răn đe chính, theo The Telegraph.

Theo kế hoạch, các đơn vị quân đội Ukraine sẽ bảo vệ một ranh giới có bố phòng vững chắc trên tiền tuyến sẽ được nhất trí trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào trong tương lai. Lực lượng Ukraine sẽ được các đồng minh NATO ở châu Âu tái vũ trang và huấn luyện, sử dụng các cơ chế hiện có và mới.

Chẳng hạn Ukraine có thể tiếp tục mua các hệ thống của Mỹ, như hệ thống phòng không Patriot hoặc Hệ thống rốc két pháo binh cơ động cao (HIMARS), bằng nguồn kinh phí do các đồng minh châu Âu cung cấp.

Vùng đệm phi quân sự

Ngoài ra, một số quốc gia châu Âu đã đưa ra ý tưởng về một vùng đệm phi quân sự để phân cách lực lượng Ukraine và Nga sau khi giao tranh kết thúc, theo The Telegraph. Lực lượng gìn giữ hòa bình hoặc quan sát viên có thể tuần tra khu vực này theo thỏa thuận giữa Kyiv và Moscow trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky có thể sẽ yêu cầu binh sĩ châu Âu đồn trú tại khu vực này. Điện Kremlin đã đề xuất Trung Quốc có thể được sử dụng làm bên bảo đảm an ninh trong các cuộc đàm phán về một thỏa thuận hòa bình.

Ảnh: AFP

Theo tờ Financial Times, trong cuộc gặp với các nhà lãnh đạo châu Âu vào ngày 18.8, ông Trump cũng đề xuất triển khai binh sĩ Trung Quốc làm lực lượng gìn giữ hòa bình tại Ukraine sau xung đột. Ý tưởng này ban đầu được ông Putin đưa ra, nhưng đã bị châu Âu phản đối và trước đó đã bị ông Zelensky bác bỏ vì Bắc Kinh được cho là ủng hộ Nga, theo The Telegraph.

Các quốc gia châu Âu đang khẳng định sẽ không bố trí quân nhân trên tiền tuyến giữa quân đội Ukraine và Nga.

Đáp lại các báo cáo về triển vọng của một vùng đệm, ông Zelensky nói rằng quân đội Nga có thể lùi lại nếu Moscow muốn tạo thêm khoảng cách giữa họ và lực lượng Ukraine.

Lực lượng trấn an

Một lực lượng do châu Âu dẫn đầu có thể được triển khai sâu hơn ở Ukraine để tạo thành tuyến phòng thủ thứ ba trong trường hợp Nga quyết định tấn công, theo The Telegraph. Lực lượng này chủ yếu sẽ đóng vai trò là một đợt triển khai răn đe khác, bao gồm hàng ngàn quân châu Âu.

"Mục đích chính là để chứng minh với người Ukraine rằng chúng tôi sẽ chiến đấu cùng các bạn nếu Nga tái tấn công", The Telegraph dẫn lời một quan chức.

Hàng chục quốc gia đã nói với các đối tác của mình rằng họ sẵn sàng tham gia đợt triển khai như trên. Trong số quốc gia đó có Anh, Pháp, Đức, Bỉ, cũng như những quốc gia thuộc các vùng Scandinavia, Bắc Âu và Baltic.

Trước đây, việc triển khai khoảng 30.000 quân châu Âu đã được thảo luận. Tuy nhiên, một nguồn tin tiết lộ con số này dường như đã bị thu hẹp lại do thiếu nguồn lực và lo ngại rằng con số như thế có thể bị coi là "quá mạnh" trong mắt Tổng thống Putin, theo The Telegraph.

Nhiệm vụ kiểm soát không phận

Các quốc gia châu Âu cũng đã thảo luận về việc thiết lập vùng cấm bay để cho phép Ukraine tự tin mở lại các tuyến bay thương mại. Kế hoạch này có thể được triển khai theo từng giai đoạn, bắt đầu từ phía tây và dần dần bao phủ nhiều không phận hơn cho đến khi toàn bộ đất nước đủ an toàn cho các chuyến bay thương mại.

Việc cho phép bắt đầu các chuyến bay được coi là một yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy đầu tư vào quốc gia bị xung đột tàn phá này và cũng sẽ giúp người tị nạn trở về nhà.

Lúc đầu, nhiệm vụ kiểm soát không phận, sử dụng máy bay chiến đấu tuần tra của phương Tây và các hệ thống phòng không từ mặt đất, sẽ nhằm mở cửa sân bay Lviv và các sân bay khác của Ukraine ở phía tây nước này.

Khi niềm tin vào bất kỳ thỏa thuận ngừng bắn nào được củng cố, nhiệm vụ sẽ được mở rộng về phía đông, hướng tới thủ đô Kyiv và các thành phố khác, theo The Telegraph.

Lực lượng đặc nhiệm biển Đen

Cũng theo kế hoạch, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ dẫn đầu một nhiệm vụ hải quân ở biển Đen nhằm bảo đảm các tuyến đường vận chuyển thương mại ra vào Ukraine.

Kyiv đã có thể duy trì các hành lang vận chuyển thời chiến của riêng mình, và chiến dịch này sẽ chứng kiến nhiều tuyến đường được thiết lập lại thông qua các cuộc tuần tra hải quân của phương Tây, theo The Telegraph.

Sứ mệnh nói trên, được hỗ trợ bởi các quốc gia biển Đen là Bulgaria và Romania, cũng sẽ dẫn đầu các nỗ lực rà phá bom mìn tại vùng biển này.

Romania đã và đang mua tàu hải quân từ các xưởng đóng tàu Thổ Nhĩ Kỳ để chuẩn bị đóng một vai trò quan trọng hơn trong khu vực.

Thổ Nhĩ Kỳ đã chặn quyền tiếp cận biển Đen đối với cả tàu của Nga và các tàu mới hơn mà các đồng minh phương Tây hứa cung cấp cho Ukraine, trong nỗ lực hạn chế xung đột trong khu vực, theo The Telegraph.

Các chi tiết cuối cùng, bao gồm hoạt động tuần tra trên không, huấn luyện và các nhiệm vụ hải quân trên biển Đen, có thể được công bố sớm nhất là vào cuối tuần này, sau nhiều tuần căng thẳng ngoại giao bùng phát từ cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga tại bang Alaska vào ngày 15.8, theo The Telegraph.

Hiện chưa có thông tin về phản ứng của các bên liên quan đối với các kế hoạch do The Telegraph thông tin như trên.