"Có những lúc chúng tôi rất muốn công khai và nói rõ rằng chúng tôi nghĩ Thủ tướng [Israel] đang có thái độ hoàn toàn không khoan nhượng, khiến việc đạt được thỏa thuận trở nên khó khăn hơn", cựu phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller phát biểu trong chương trình Hamakor của Kênh 13 (Israel), theo tờ The Times of Israel vào chiều 22.8.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu tại một sự kiện ở Jerusalem vào ngày 13.8
Ảnh: AFP
"Nhưng chúng tôi đã thảo luận với nhau, và chúng tôi quyết định rằng việc đó sẽ không mang lại kết quả gì, [vì] chúng tôi đã chứng kiến trong một số trường hợp: [cựu thủ lĩnh Hamas Yahya] Sinwar đã rút lui khỏi các cuộc đàm phán khi ông ta nghĩ rằng có sự chia rẽ giữa Mỹ và Israel", ông Miller nói tiếp.
"Chúng tôi muốn nói chuyện một cách rất cứng rắn với chính phủ Israel sau cánh cửa đóng kín, nhưng cuối cùng đã không làm bất cứ điều gì mà chúng tôi nghĩ sẽ khiến việc đạt được thỏa thuận trở nên khó khăn hơn", ông Miller khẳng định.
Ông Miller đã nhớ lại một số trường hợp khi Mỹ suýt công khai chỉ trích ông Netanyahu, người bị cáo buộc phá hoại các cuộc đàm phán.
Một trường hợp được ông Miller nêu ra là vào tháng 4.2024 khi Israel đe dọa tấn công thành phố Rafah ở phía nam Dải Gaza. Lúc đó, ông Netanyahu mô tả Rafah là thành trì cuối cùng của Hamas tại Gaza. Ông Miller nói rằng Mỹ khi đó đã thúc đẩy một thỏa thuận ngừng bắn và thả con tin kéo dài 6 tuần, cho phép Israel tiếp tục tiến hành chiến dịch quân sự ở Gaza sau đó.
Israel đàm phán nhưng dồn quân chuẩn bị kiểm soát Gaza, xóa sổ Hamas
Cựu phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay Washington khi đó đang gây sức ép buộc Hamas chấp nhận đề xuất nói trên, khẳng định rằng có lý do chính đáng để tuân thủ, vì làm như thế có thể ngăn chặn cuộc tấn công Rafah của Israel.
"Nhưng giữa lúc đề xuất được gửi cho Hamas, Thủ tướng [Netanyahu] đã công khai tuyên bố rằng Israel sẽ tấn công Rafah bất kể có lệnh ngừng bắn hay không. Bạn có thể tưởng tượng việc đó khiến việc đạt được thỏa thuận trở nên khó khăn hơn như thế nào", ông Miller nói trong chương trình Hamako.
Ông Netanyahu đã bị các nhà phê bình trong và ngoài nước cáo buộc kéo dài các cuộc đàm phán về con tin kể từ những tháng đầu của cuộc xung đột Hamas-Israel, bùng phát vào tháng 10.2023. Tuy nhiên, ông Netanyahu đã bác bỏ những lập luận đó bằng cách lưu ý rằng các quan chức Mỹ đã nhiều lần công khai tuyên bố rằng Hamas là rào cản chính ngăn cản việc đạt được các thỏa thuận, theo The Times of Israel.
Hiện chưa có thông tin về phản ứng của ông Netanyahu cũng như Hamas đối với tiết lộ trên của ông Miller.
Mới đây, vào ngày 21.8, Thủ tướng Netanyahu cho hay ông vẫn kiên quyết chấp thuận kế hoạch đánh bại Hamas và kiểm soát thành phố Gaza, khu vực đông dân cư ở miền bắc Dải Gaza, theo Reuters.
"Đồng thời, tôi đã ra chỉ thị bắt đầu ngay các cuộc đàm phán để trả tự do cho tất cả các con tin của chúng tôi và chấm dứt xung đột theo các điều khoản có thể chấp nhận được đối với Israel. Chúng tôi đang trong giai đoạn ra quyết định", nhà lãnh đạo Israel nhấn mạnh.
Đây là phản ứng đầu tiên của ông Netanyahu trước đề xuất ngừng bắn tạm thời do Ai Cập và Qatar đưa ra gần đây. Phía Hamas đã chấp nhận đề xuất trên hôm 18.8.
Đề xuất trên kêu gọi một lệnh ngừng bắn tạm thời kéo dài 60 ngày và trả tự do cho 10 tù nhân còn sống cùng 18 thi thể bị Hamas giam giữ tại Gaza. Đổi lại, Israel sẽ trả tự do cho khoảng 200 người Palestine bị Israel giam giữ. Khi lệnh ngừng bắn tạm thời có hiệu lực, Hamas và Israel sẽ bắt đầu đàm phán về lệnh ngừng bắn vĩnh viễn, bao gồm cả việc trả tự do cho những con tin còn lại.
