Hôm qua (giờ VN), tại cuộc mít tinh ở TP.Los Angeles (California), Thống đốc California Gavin Newsom thông báo sáng kiến bố trí lại bản đồ khu vực bầu cử của tiểu bang. Động thái này được thực hiện sau khi bang Texas khởi xướng kế hoạch tương tự cách đây 1 tháng với sự ủng hộ của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Cuộc phản công của bang California
Tại cuộc mít tinh, trước sự hiện diện của giới lãnh đạo nghị viện bang và các công đoàn lao động, Thống đốc Newsom xúc tiến kế hoạch thay đổi bản đồ bầu cử mới của California, theo AFP. Kế hoạch hành động có tên "Đạo luật ứng phó gian lận bầu cử" sẽ mở đường để đảng Dân chủ ở bang California vượt qua ủy ban độc lập, vốn là cơ quan phụ trách vẽ bản đồ bầu cử, tiến tới thông qua bản đồ mới có lợi hơn cho đảng này trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2026.
Thống đốc Gavin Newsom tại cuộc mít tinh ở TP.Los Angeles (bang California, Mỹ) ngày 15.8 (giờ VN)
Ảnh: Reuters
Theo kế hoạch trên, một cuộc bỏ phiếu đặc biệt sẽ diễn ra ngày 4.11, trong đó cử tri của tiểu bang đông dân nhất ở Mỹ sẽ quyết định liệu có cho phép các nhà lập pháp bang được quyền sắp xếp lại các khu vực bầu cử hay không. Hiện vẫn chưa có thông tin về bản đồ mới được đề xuất, nhưng ông Newsom khẳng định mọi việc sẽ rõ ràng hơn trong vài ngày tới, theo Đài NBC News. Báo Politico dẫn các nguồn thạo tin tiết lộ nếu bản đồ mới được áp dụng, đảng Cộng hòa có thể mất khoảng 6 ghế tại hạ viện bang.
Thống đốc Newsom gọi đây là biện pháp cấp bách nhằm đối phó kế hoạch đang được bang Texas triển khai theo yêu cầu của Tổng thống Trump để giúp đảng Cộng hòa duy trì thế đa số ở Hạ viện liên bang. "Chuyện chúng tôi đang làm nhằm đáp trả việc Tổng thống Mỹ yêu cầu thống đốc đương nhiệm của bang Texas phải "tìm cho tôi thêm 5 ghế", AFP dẫn lời ông Newsom.
Nguy cơ đáp trả lan rộng
Tháng trước, sau lời kêu gọi công khai của Tổng thống Trump, Thống đốc Texas Greg Abbott mở phiên họp đặc biệt với cơ quan lập pháp Texas hiện do đảng Cộng hòa kiểm soát. Mục đích của cuộc họp là tìm cách phân chia lại các khu vực bầu cử nhằm củng cố vị thế của đảng Cộng hòa, cho phép đảng này duy trì thế đa số hẹp ở Hạ viện Mỹ sau năm 2026.
Vì sao thống đốc Texas ra lệnh bắt các nghị sĩ đảng Dân chủ?
Đây là động thái bất thường vì việc vẽ lại bản đồ bầu cử thường diễn ra 10 năm/lần và dựa trên kết quả cuộc điều tra dân số trên toàn quốc nhằm đảm bảo phản ánh chính xác cơ cấu dân cư. Trong khi đó, lần gần nhất bang Texas sắp xếp lại bản đồ bầu cử là cách đây khoảng 4 năm.
Kế hoạch của bang California đánh dấu bước leo thang tiếp theo trong cuộc đấu qua lại trên toàn quốc giữa các bang do đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ lãnh đạo. Tờ The New York Times cảnh báo các tiểu bang Missouri, Indiana và Ohio có thể tìm cách phân bổ lại các khu vực bầu cử để giúp đảng Cộng hòa, và Thống đốc Newsom khuyến khích các bang do đảng Dân chủ lãnh đạo theo chân bang California để kịp thời ứng phó.
Cuộc tháo chạY CỦA các nghị viên đảng Dân chủ Texas
Cách đây 2 tuần, một nhóm các hạ nghị viên đảng Dân chủ của bang Texas đã rời tiểu bang để phản đối việc Thống đốc bang Greg Abbott tổ chức cuộc bỏ phiếu nhằm thông qua bản đồ bầu cử mới. Nhiều người đến tá túc ở bang Illinois, và một số còn lại đến các bang New York, Massachusetts và California. Ngày 14.8, nhóm nghị viên này nêu điều kiện họ sẽ quay lại nghị viện bang. Thứ nhất là kỳ họp đặc biệt phải chấm dứt, và thứ hai là bang Texas công bố bản đồ vẽ lại khu bầu cử theo dự kiến.
